Пне́вішча, пне́ўе, пні́шча, пёння, пе́нішча, пне́шча, ст.-бел.пнеўшчыны ’месца, пакрытае пнямі, якое засталося ад ссечанага лесу; выкарчаваны лес’ (ТСБМ; Нас.; Сцяшк. МГ; Яўс.; люб., Сл. ПЗБ; Яшк.; Булахаў, Працы, 8). Да пень (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
líchten
I
1.
vt
1) разрэ́джваць, ачышча́ць (лес)
2) праясня́ць, разганя́ць (цемру)
2.
(sich)
1) радзе́ць, радчэ́ць (пра лес)
2) праясня́цца, ясне́ць (пра неба)
II
vt разгружа́ць (карабель)
den Ánker ~ — зніма́цца з цкара, падыма́ць цкар
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
рони́тьнесов., обл. (лес, деревья) сячы́, валі́ць; (об одном дереве — ещё) спуска́ць;
◊
рони́ть слёзынар.-поэт. пла́каць;
рони́ть слова́нар.-поэт. гавары́ць; вымаўля́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
асму́глы, ‑ая, ‑ае.
1. Тое, што і смуглы. // Абветраны; загарэлы. Сустрэну я мілага, прыгожага свайго, надзену на галаву яму васількова-блакітны вянок, і ўсміхнецца мілы ды пацалуе ў асмуглыя вусны.Каваль.Асмуглыя рукі яе [дзяўчыны] Захінаюць кажушок стары.Глебка.
2. Тое, што і асмужаны (у 2 знач.). Глядзіць [месяц] на дол, на лес асмуглы, Як нейкі дбалы вартаўнік.Колас.І назаўсёды асталася дзесьці і каляіністая сцежка паўз лес, і асмуглае неба, і маці.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гале́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
1. Паступова агаляцца, станавіцца голым (пра лес, поле і пад.). Журба.. ішла не толькі ад таго, што поле галела, што ў ім адчуваўся нядобры, пагібельны подых недалёкай восені.Мележ.//перан. Бяднець.
2. Быць у аголеным стане, выглядаць пустым, голым (пра лес, поле і пад.). Галелі рудыя папары.Гартны.//перан. Жыць бедна. Галеюць дзеці век без хлеба, Падзёрты жончын чаравік. Не маю грош[ай] на патрэбу, — Бо я мужык, дурны мужык.Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лясковы1 ’лясны’ (Др.-Падб.). Утворана ад лясок ’малы лес, гаёк’, параўн. ст.-польск.lasko ’тс’. Да лясок (гл.).
Лясковы2 ’арэхавы’ (Нас.; слуц., Сл. ПЗБ). Да прасл.lěska ’ляшчына’. Гл. леска1 і лясок.
Разм. Ганяцца некаторы час. [Хутарэц:] — Як ўскочыць [сабака] у лес, так і пайшоў па вярхах. Усё варон выглядае, каб пабрахаць ды паганяцца за імі...Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насе́льнік, ‑а, м.
Той, хто насяляе данае месца. Насельнікі гарадоў. Насельнікі вады. □ Вярнуліся з мора, з экскурсіі ў горы насельнікі дома.Каваль.Эх, лес!.. Нібы думкі ён ведае сваіх насельнікаў.Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наўскапыта́, прысл.
Абл. Наўскач. [Зыгмусь:] — Я — хоп за павады! Конь спужаўся, а я — скок на яго ды наўскапыта ў лес! Толькі і бачылі мяне!Колас.Рысак наўскапыта памчаўся па роснай лугавіне.Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
крапе́жны, ‑ая, ‑ае.
1. Які служыць для змацоўвання частак машын і канструкцый. Крапежныя дэталі.
2. Прызначаны для мацавання горных вырабатак. Крапежны матэрыял. Крапежны лес.// Звязаны з мацаваннем горных вырабатак. Крапежныя работы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)