Скраві́ны ‘тое, што застаецца пры веянні і ачыстцы збожжа’ (…скравины и мекина) (Анім. дад.). Гл. папярэдняе слова. Утварэнне, відаць, ужо на беларускай глебе, таму што польскае з гэтым суфіксам не адзначаецца. Магчыма, ад *скраіны ‘тое, што падае з краю’, гл. край1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Смігану́ць ‘пакурыць’ (Жд. 2), смы́гнуць ‘зрабіць зацяжку (пры курэнні)’ (Яўс.). З польск.śmignąć ‘хвоснуць, сцебануць, стрэльнуць’, роднаснае śmagać ‘сцябаць’ < smaga (Брукнер, 533; 502), гл. смага. Нельга выключыць гукапераймальнае паходжанне (параўн. цмыг!, гл. цмыгаць), што з улікам лінгвагеаграфіі здаецца больш прымальным. Параўн. смыжыць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сукле́сіць ’сціснуць пілу пры пілаванні дрэва’ (Варл.). Суфіксальнае ўтварэнне (гл. су-) ад незафіксаванага *клес(ц)іць, якое Фасмер (2, 250) збліжае з клешчы, гл. Насуперак гэтаму Трубачоў (ЭССЯ, 10, 14) адмаўляе сувязь *klestiti з *klěšči і выводзіць з гукапераймальнага *kleskati (гл. кляскаць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дзед1, ‑а, М ‑дзе, м.
1. Бацькаў або матчын бацька. А вакол стаяць дзяўчаты, Шмат хлапцоў, мужчын, кабет. Тут сынок, ды тут і тата, Тут і ўнучак, тут і дзед.Крапіва.
2. Стары чалавек. Па раёну ходзіць слава, Што Анісім — мудры дзед.Панчанка.
3.Разм. Муж. Добра каша пры хлебе, добра баба пры дзедзе.Прыказка.
•••
Дзед Мароз — казачная істота, увасабленне марозу ў выглядзе дзеда з доўгай сівой барадой, у кажуху, зімовай шапцы, з кіем у руцэ. Вокны друкарні зусім замурованы дзівоснымі ўзорамі Дзеда Мароза.Брыль.
За дзедам-шведам — вельмі даўно.
Следам за дзедамгл. следам.
дзед2,
гл. дзяды 2.
дзед3, ‑а, М ‑дзе, м.
Уст. Прыстасаванне, у якое ўтыкалася лучына для асвятлення хаты. Цьмяна гарэла лучына, уваткнутая ў дзеда — спецыяльна зробленую для гэтага прыладу.Чарнышэвіч.[Гаспадар] схадзіў у цёплую хату, вынес адтуль «дзеда» з лучынай, з запальніцы падпаліў.Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ад..., (атаксама ада... і ад’...), прыстаўка.
1. Ужываецца пры ўтварэнні дзеясловаў і абазначае: а) аддаленне ад каго‑, чаго‑н., напрыклад: адысці, адбегчы, адпаўзці, адляцець, адплысці; б) аддзяленне ад прадмета яго часткі або іншага прадмета, цесна з ім звязанага, напрыклад: адвязаць, адкусіць, адкруціць, адрэзаць, адчапіць; в) завяршэнне і спыненне дзеяння, часта з адценнем інтэнсіўнасці або стараннасцю дакладнасці, напрыклад: адгасціць, адгрымець; г) звернутасць дзеяння ў адказ на што‑н., напрыклад: адгукнуцца, аддзякаваць; д) пазбаўленне, вызваленне ад чаго‑н., вяртанне каго‑н. у ранейшы стан, напрыклад: адвучыць (ад дрэнных прывычак), адбіць (ахвоту), адкачаць (тапельца), адагрэцца; е) (зчасціцай ‑ся) ухіленне ад чаго‑н., напрыклад: адгаварыцца, адмовіцца (ад удзелу), адпісацца; ж) давядзенне працяглым дзеяннем да страты адчувальнасці, напрыклад: адлежаць (бакі), адседзець (нагу), адбіць (рукі).
2. Ужываецца пры ўтварэнні прыметнікаў з абазначэннем паходжання, сувязі іх з чым‑н., напрыклад: аддзеяслоўны, адметны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
medium
[ˈmi:diəm]1.
adj.
сярэ́дні; умеркава́ны
2.
n., pl. -diums or -dia
1) сярэ́дзіна
a happy medium — залата́я сярэ́дзіна
2) сро́дак -ку, спо́саб -у m.
medium of communication — сро́дак камуніка́цыі
through the medium of — пры дапамо́зе каго́-чаго́
3) асяро́дзьдзе n.
4) распушча́льнік -а m. (для фа́рбаў)
5) (pl. always, -diums) мэ́дыюм, сьпірытуалі́ст -а m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
failing
[ˈfeɪlɪŋ]1.
n.
1) няўда́ча f.
2) сла́басьць f.; віна́f.; зага́на f.
2.
prep.
1) без, за недахо́пам
failing good weather — калі́ ня бу́дзе паго́ды
2) пры адсу́тнасьці
failing election — у выпа́дку няўда́чы ў вы́барах
3.
adj.
1) слабы́, кво́лы (пра здаро́ўе)
2) яко́га не стае́, не хапа́е; нездавальня́ючы
a failing grade — нездавальня́ючая адзна́ка
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
біёніка
[англ. bionics, ад гр. bios = жыццё + англ. (electr)onics = электроніка]
раздзел кібернетыкі, які вывучае структуру і жыццядзейнасць арганізмаў з мэтай выкарыстання атрыманых вынікаў пры рашэнні інжынерных задач.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
дысіміля́цыя
(лац. dissimilatio)
1) біял. распад складаных арганічных рэчываў у працэсе жыццядзейнасці раслінных і жывёльных арганізмаў (проціл.асіміляцыя 1);
2) лінгв. распадабненне гукаў пры вымаўленні (проціл.асіміляцыя 3).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
міра́ж
(фр. mirage)
1) аптычная з’ява ў атмасферы, пры якой на гарызонце ўзнікаюць адлюстраванні далёкіх наземных прадметаў (назіраецца ў пустынях, стэпах, на моры);
2) перан. нешта падманлівае, уяўнае.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)