інтэрнацыяналізм, , м.

Ідэалогія і палітыка роўнасці і салідарнасці ўсіх народаў незалежна ад нацыянальнай прыналежнасці.

  • Пралетарскі і.

|| прым. інтэрнацыяналістычны, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

апрыёры

(лац. а priori = з папярэдняга)

незалежна ад вопыту, без уліку фактаў (проціл. апастэрыёры).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Сабе (без націску) часціца. Ужываецца пры дзеясловах або займенніках для падкрэслівання, што дзеянне адбываецца спакойна, незалежна, з задавальненнем; таксама з выказваннем дакору (ТСБМ, Сл. ПЗБ). Гл. сябе.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

во́ленс-но́ленс

(ад лац. volens = які жадае + nolens = які не жадае)

кніжн. воляй-няволяй, незалежна ад жадання.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Вяці́сты ’галінасты’ (КСТ, ТСБМ, петрык., Шатал.). Укр. вітистий (Грынч.), рус. ветистый (СРНГ). Прыметнік ад вець, суф. ‑іст‑; гл. яшчэ вецце і вець. Бел., магчыма, незалежна ад асновы вет‑ (< ветка).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сілабічны, , (спец.).

Пра вершаскладанне: заснаваны на захаванні пэўнай колькасці складоў у вершаваным радку незалежна ад націску у словах.

  • Сілабічная сістэма вершаскладання.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

індыйцы, , м.

Агульная назва ўсяго карэннага насельніцтва Індыі і незалежна ад нацыянальнай, рэлігійнай і каставай прыналежнасці.

|| ж. індыянка, .

|| прым. індыйскі, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

воле́нс-но́ленс

(ад лац. volens = які жадае + nolens = які не жадае)

воляй-няволяй, незалежна ад жадання, па неабходнасці.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

быццё, , н.

  1. Аб’ектыўная рэальнасць (матэрыя, прырода), якая існуе незалежна ад нашай свядомасці.

  2. Сукупнасць умоў матэрыяльнага жыцця грамадства.

  3. Жыццё, існаванне.

    • Чалавечае б.

|| прым. быційны, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

на́зва, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

1. Абазначэнне словам прадмета, з’явы, паняцця і пад.; найменне чаго-н. Прысвоіць назву плошчы. «Курган» — н. паэмы Янкі Купалы. Бабуля ведала назвы ўсіх мясцовых раслін.

2. часцей мн. Асобнае выданне (кніга, часопіс і пад.), незалежна ад колькасці тамоў, з якіх яно складаецца. У бібліятэцы 50 тысяч назваў, 80 тысяч тамоў.

Адна толькі назва (разм., неадабр.) — аб кім-, чым-н., што не адпавядае свайму прызначэнню. Адна толькі н. што каваль.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)