Вяці́сты ’галінасты’ (КСТ, ТСБМ, петрык., Шатал.). Укр. вітистий (Грынч.), рус. ветистый (СРНГ). Прыметнік ад вець, суф. ‑іст‑; гл. яшчэ вецце і вець. Бел., магчыма, незалежна ад асновы вет‑ (< ветка).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
во́ленс-но́ленс
(ад лац. volens = які жадае + nolens = які не жадае)
кніжн. воляй-няволяй, незалежна ад жадання.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
воле́нс-но́ленс
(ад лац. volens = які жадае + nolens = які не жадае)
воляй-няволяй, незалежна ад жадання, па неабходнасці.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
пакуль прыслоўе
-
прыслоўе: На працягу некаторага часу.
- Пастой п. тут.
- П. нічога не вядома.
-
злучнік: На працягу таго часу як.
- П. дзяўчына вучыцца, трэба ёй дапамагаць.
-
злучнік: Да той пары як.
- Не пайду да таго часу, п. не скончу работы.
Пакуль што (размоўнае) — пакуль (у 1 знач.), незалежна ад таго, што можа здарыцца потым.
- Пакуль што мы тут усім задаволены.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)
Ветравал ’сапсаваныя дрэвы’ (Інстр. III), ’дрэвы, паваленыя ветрам’ (КТС). Запазычана з рус. мовы; параўн. ветравал ’павалены ветрам лес’. Серб.-харв. ветроваљ(а) ’сінегаловік, Eryngium campestre’, балг. ветровал ’тс’ утварыліся аналагічна (з асноў вецер‑ і вал‑іць), але незалежна ад паўголае.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
назва назоўнік | жаночы род
-
Абазначэнне словам прадмета, з’явы, паняцця і пад.
- Прысвоіць назву плошчы.
- «Курган» — н. паэмы Янкі Купалы.
- Стары ведаў назвы ўсіх мясцовых раслін.
-
часцей Асобнае выданне (кніга, часопіс і пад.), незалежна ад колькасці тамоў, з якіх яно складаецца.
- У бібліятэцы 50 тысяч назваў, 80 тысяч тамоў.
Адна толькі назва (размоўнае неадабральнае) — аб кім-, чым-н., што не адпавядае свайму прызначэнню.
- Адна толькі н. што каваль.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)
Бу́йны ’непакорны, неўгамонны’ (Бяльк.), ’моцны, бурлівы’ (Нас.), ’вялікі, буйны’ (БРС, Нас., Бяльк., Касп., Сцяшк. МГ, Яруш.). Укр. бу́йний ’моцны, бурлівы’, дыял. таксама ’вялікі, буйны’. Гэта апошняе значэнне, мабыць, другаснае і развілося ў бел. і ўкр. мовах незалежна, на базе зыходнага ’моцны’. Гл. буя́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ураўнілаўка, ‑і, ДМ ‑лаўцы; Р мн. ‑лавак; ж.
Разм. Аднолькавае, нічым не апраўданае ўраўноўванне чаго‑н. — Бы жывяце ў абшчыне, — зноў устаў бургамістр, — але яна яшчэ не ўмацавалася. І ты, стары, не гні, ураўнілаўкі тут ніякай не будзе. Федасеенка. // Сістэма аплаты працы незалежна ад яе колькасці і якасці. Ліквідаваць ураўнілаўку ў зарплаце.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апрыёры
(лац. a priori = з папярэдняга)
1) незалежна ад вопыту, да вопыту (проціл. апастэрыёры);
2) перан. не правяраючы чаго-н., загадзя.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
а́лгебра
(фр. algèbre, ад ар. al dźabr)
раздзел матэматыкі, які вывучае дзеянні над велічынямі, выражанымі літарамі, незалежна ад лікавага значэння гэтых велічынь.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)