мірмекафі́лы

(ад гр. myrmeks, -ekos = мурашка + -філ)

жывёлы, якія развіваюцца ў больш або менш цесным сумесным жыцці з мурашкамі (напр. некаторыя жукі, кляшчы, гусеніцы матылькоў).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Стага́н ‘сараканожка, макрыца’ (Жыв. св., Сл. ПЗБ; ваўк., стаўб., слонім., ЛА, 1). Параўн. укр. стогна́ ‘тс’, рус. дыял. стагане́ц ‘мурашка’. З ⁺стоног з метатэзай н : г, параўн. Фасмер, 3, 743 (без уліку беларускага і ўкраінскага матэрыялу, да гнаць). Параўн. станог, стакалос (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зрухну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

Разм. Скрануцца, зрушыцца. Ніхто не зрухнуўся з месца, стоячы ў грамадзе. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панажына́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Нажаць многа чаго‑н. Жанкі на густым жыце панажыналі па пяцьдзесят снапоў. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папрылята́ць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак.

Прыляцець — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Аднекуль наляцелі пчолы, папрыляталі камары. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

счаўрэ́лы, ‑ая, ‑ае.

Абл. Счахлы, зачахлы. Людскія галасы аціхалі паволі на вуліцы, на пыл счаўрэлых дарог ападала раса. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усме́шлівасць, ‑і, ж.

Разм. Уласцівасць усмешлівага. Вясёлая ўсмешлівасць не сышла з твару, а расплылася шырока і засталася так. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шалпаткі́, ‑ая, ‑ое.

Разм. Які шалпоча, шамаціць. Паперы шалпаткія, збольшага новыя, рознага колеру — зялёныя, сінія, цёмна-жоўтыя, ружовыя. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

неадвя́зны, ‑ая, ‑ае.

Неадступны, неадчэпны. Неадвязная думка. □ Не падабаліся.. [Любе школьныя парадкі]. Строгі дырэктар гімназіі. Неадвязныя класныя назіральніцы і неахайны манастырскі поп. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

неўмало́тны, ‑ая, ‑ае.

Які дае малую колькасць зерня пры абмалоце. Жыта дробнае.. Саломка яго тоненькая, а каласы кароценькія — неўмалотнае. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)