Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Падзві́жнік ’чалавек, які ў імя служэння богу падвяргае сябе доўгім малітвам і посту; аскет; самаадданы працаўнік’ (ТСБМ). Запазычанне з рус.подви́жник ’тс’ (Крук., Уплыў, 39). Параўн. подзвіг.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Перавашава́ць ’перакапаць’ (трак., Сл. ПЗБ). Да пера- і вашава́ць ’глыбока рыць, капаць’ (гл.), якое да літ.vašúoti ’рваць крукам’ < vą̃šas ’крук’ (параўн. палес.клю́чка ’прылада для капання бульбы’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
шалёвачны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да шалёўкі. Я пераступіў парог кабінета — невялічкага пакойчыка з шалёвачнай пераборкай і рыпучымі.. дзвярамі.Кухараў.Ігналь злавіў вочап, зачапіў вядро за крук, што яшчэ даўно быў убіты ў шалёвачную агароджу, і падаўся ў хлеў.Лупсякоў.// Прызначаны для шалёўкі. Шалёвачныя дошкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
4. Пачаць гаворку з кім-н., сказаць каму-н. што-н.; закрануць у размове што-н.
Я не рада, што яе зачапіла.
З. дзяўчыну ў гаворцы.
|| незак.зачэ́пліваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Сцежая́ (сцежэя́) ’задняе шула ў варотах’ (ТС). Параўн. польск. старое ścieżeja ’завесы’, чэш.stěžej, ст.-чэш.stěžeje ’завесы, стрыжань’, славен.stežȃj ’крук, шпень’, серб.-харв.stežaj ’куст’, stežàjica ’частка завесаў, у якую ўстаўляецца крук’. Прасл.*stežajь (< *ějь) ’калок, шпень’ < *stežь (гл. сцежа), што выводзіцца з і.-е.*steg‑ ’кол, слуп, калода’, параўн. літ.stegerỹs ’сухая галіна’, ст.-в.-ням.stehno ’сукаватая палка, дубіна’ (Сной у Бязлай, 3, 317; Шустар-Шэўц, 1276). Этымалогія тлумачыць старую канструкцыю варот, што мацаваліся на сукаватай галіне, вось якой паварочвалася ў выдзеўбаных у выглядзе ступы калодках. Гл. сцежар.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кавяра́йка ’крук падплятаць лапці’ (Касп.). Утворана ад *кавяраць ’плесці, падплятаць лапці’, якое ад *коверати (коверяти), прэфіксальнага вытворнага ад *верати ’плесці і да т. п.’, параўн. рус.дыял.верать ’плесці (лапці, кашолкі, сеці і да т. п.’). Параўн. яшчэ кавыраць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
zaczepiać
незак.
1. чапляць; вешаць;
zaczepiać na haku — чапляць на крук;
2.kogoразм. чапляцца да каго
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Ска́пач ‘вілы (з двума зубамі) або крук для скідвання гною з воза’ (Янк. 3., Шатал.), ска́пыч ‘тс’ (Маяч., Бяльк.), ска́павіч ‘тс’ (Бяльк.), ско́пач ‘тс’ (паст., Сл. ПЗБ), скапа́ч ‘тс’ (Касп.), ско́піч ‘тс’ (Мат. Гом.). Польск.дыял.skopacz ‘тс’. Ад скапаць < капаць. Параўн. капач (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
палюбава́цца, ‑бу́юся, ‑бу́ешся, ‑бу́ецца; зак.
1.кім-чым і накаго-што. Любавацца некаторы час. І робіць крук [Міхал], бо як стрымацца, Каб не зайсці палюбавацца І ярыною і жытамі?Колас.Пад вечар мы пайшлі з Піліпам Тарасавічам палюбавацца на разліў рэчкі.Ермаловіч.
2.заг.палюбу́йся (палюбу́йцеся). Разм. Ужываецца ў значэнні: зірніце, як дрэнна, абуральна. [Інжынер:] — Вось палюбуйцеся: машыны пад адкрытым небам стаяць.Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)