Quod clausum in pectore, hoc in lingua promptum habeo

Што ўтоена на сэрцы, тое відавочна маю на языку.

Что скрыто на сердце, то явно имею на языке.

бел. У каго баліць, той і крычыць. Што каму рупіць, той тое і жупіць. Што баліць, пра тое і буду гаварыць.

рус. Что на уме, то и на языке. Что у кого болит, тот о том и говорит. Что кому требит, тот то и теребит.

фр. Avoir le cœur sur la main (Иметь сердце на руке). La langue va ou la dent fait mal (Язык идёт туда, где болит зуб).

англ. Don’t take your harp to the party (He ходи co своей арфой на вечеринку).

нем. Das Herz auf der Zunge haben (Иметь сердце на языке).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

Выяўле́нчы (БРС). Відавочна, калька з рус. изобразительный.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Відно́ ’светла, ясна’ (КТС, БРС; лаг., КЭС) ’світанне’ (КТС), выдно́ ’святло’ (Клім.). Укр. видно́ ’светла’; ’відаць’; ’відавочна’, рус. видно ’відаць, відавочна, мабыць’, польск. widno ’светла’; ’відаць’, чэш. vidno ’ясна’; ’відавочна’, славац. vidno ’яснае, дзёнае святло’; ’відавочна’, макед. видно. Прыслоўе ўтворана ад прыметніка vidьnъ < vid‑. Да від (гл.). У некаторых гаворках лексема відно ўжо стала субстантывізаваным прыметнікам і ўспрымаецца як назоўнік; параўн. драг. стань на выдні́ ’стань на святле’. У гаворках лексема відно сустракаецца з экспрэсіўнымі суфіксамі: відню́сенько (Сцяшк. МГ), ві́днінька (Бяльк.). Гл. відна 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

хілі́цца, хілю́ся, хі́лішся, хі́ліцца; незак.

1. Прыгінацца ўніз, нахіляцца, нагінацца.

Да вады хіліліся вербы.

Буйныя каласы хіліліся да зямлі.

2. Нахіляцца набок.

Судна пачало х. на той бок, дзе была прабоіна.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан., да чаго. Набліжацца да чаго-н., да якой-н. мяжы.

Кароткі снежаньскі дзень хіліўся да вечара.

Час хіліўся да восені.

4. перан., перад кім-чым. Здавацца, пакарацца.

Не нам х. перад цяжкасцямі.

5. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Накіроўвацца, ісці да чаго-н. (пра гутарку, справы, учынкі і пад.).

Было відавочна, куды хіляцца падзеі.

Справа хіліцца ў патрэбным напрамку.

6. Туліцца, гарнуцца да каго-н.

Хлопчык хіліўся да матулі.

7. перан. Мець цягу, сімпатыю да каго-н.

Сын больш хіліўся да бацькі, чым да маці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ґіро́с ’дрэнная страва, варыва’ (Сцяц.). Няясна. Відавочна, запазычанне.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Груга́н ’крумкач, груган’ (БРС, Касп.). Відавочна, назва гукапераймальнага характару.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тэрмі́нка ‘хвілінка’, ‘запіска’ (Нас.). Відавочна, ад тэ́рмін 1, 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Ла́дачкі ’таблеткі’ (Мат. Маг.). Відавочна, з аладак- кі < аладка (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ага́ткі ’Antennaria’ (БРС). Відавочна, прыпадабненне акоткі да антрапоніма Агата. Параўн. акоцце.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Барвя́к ’брод’ (Касп.). Відавочна, з бэ́рва ’кладка, жэрдачка праз раку’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)