пле́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.
1. Верхняя расшыраная і звычайна плоская частка чаго-н., што мае форму ножкі, стрыжня і пад.
П. цвіка.
2. Верхні канец караняплода.
П. трускалкі.
|| прым. пле́шачны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
хіб, хі́ба, мн. хібы́, -о́ў, м.
1. Пярэдняя частка хрыбта свінні.
Самае тоўстае сала ў свінні на хібе.
2. Шчацінне на хрыбце.
3. Спінны плаўнік у рыбы.
4. перан. Верхні край, грэбень чаго-н.
Х. страхі.
Х. хвалі.
Х. пракоса.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Вяршні́к 1 ’верхні вушак’; ’перакладзіна, папярочка’ (БРС); ’планка ў санях, наезджаная на капылы наверх вязоў’ (дзярж., Нар. сл.), рус. наўг., пенз., с.-урал., сіб. вершник ’верхні вушак (дзвярэй, апон)’, ярасл. ’верхняя перакладзіна ў варотах’. Утворана пры дапамозе суф. ‑нік (< ‑ь‑nikь) ад vьrx‑ьnь. Да верхні (гл.). Параўн. таксама вярхняк 1, вяршняк.
Вяршні́к 2 ’верхні гаршчок у самагонным апараце’ (КТС, І. Пташнікаў), славен. vrhnják ’тс’. Да вяршнік 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
top2 [tɒp] adj. ве́рхні; вышэ́йшы, ле́пшы;
top marks вышэ́йшыя адзна́кі;
a top student выда́тнік
♦
at top speed з найбо́льшай ху́ткасцю
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ві́льчык, ‑а, м.
Верхні стык даху, страхі; канёк. Першая абора была ўжо пакрыта: вільчык прыкладзены кастрыцай, са страхі спушчана ўсё пазаддзе. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рыбапрапускны́, ‑ая, ‑ое.
Прызначаны для пропуску рыбы з ніжняга б’ефа гідравузла ў верхні, галоўным чынам у перыяд яе нераставай міграцыі. Рыбапрапускное збудаванне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Перапало́нка (i̯lipimeюпка) ’перакладзіна над варотамі’ (Юрч. СНЛ). Магчыма, уграфінізм. Параўн. вепск. реГ ’верхні вушак у дзвярах ці ъокипх’, раіʼіпе ’верх, верхні бок’, удм./;е/ ’вуха’ (і бел. вушак).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абдзіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Незак. да абадраць, абдзерці.
2. Спец. Механічны спосабам знімаць з зерня абалонку; знімаць верхні слой чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кара́ Засохлы верхні слой гразі (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
аксідава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак. і незак., што.
Спец. Дзейнічаць акісленнем на верхні слой металу для засцярогі ад карозіі або надання прыгожага знешняга выгляду.
[Ад грэч. axys — кіслы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)