Ро́спускі ’мажары’ (Бяльк.), ’драбіны, сані без кузава вазіць бярвенне і дошкі’ (Касп.), ’падсанкі’ (добр., ЛА, 2), ’развалкі’ (Мат. Гом.), ’воз, калёсы для вывазкі лесу’ (Ян.), рус.дыял.ро́спуска, роспускі ’воз’, ’развалы’, ’верхняя частка саней’, ’воз для перавозу леса’. Усходнебеларуска-паўночнаруская ізалекса. Да распуска́ць, ад раз‑/рас‑ і пускаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вози́тьнесов.
1.вазі́ць;
2.(двигать по поверхности) прост. вадзі́ць; шарава́ць, со́ўгаць;
не вози́ руко́й по столу́ не вадзі́ (не шару́й, не со́ўгай) руко́й па стале́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
са́ночкиуменьш.-ласк. са́начкі, -чак ед. нет;
◊
лю́бишь ката́ться, люби́ и са́ночки вози́тьпосл. лю́біш ката́цца, любі́ і са́начкі вазі́ць; лю́біш гасцява́ць, любі́ і гасці́ну віта́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ На́вуж ’наўскапыта, галопам’ (мсцісл., З нар.-сл.), навуш: «бегла навуш» (Куляшоў), у запісах Шымкевіча наводзь «очень быстро, во весь дух» (Грыг.). Няясна, магчыма, звязана з вуж- лы, в у иглы ’шпаркі, жвавы, борзды’; калі зыходзіць з навож, то да вазіць, везці, параўн. рус.науезд уехать, наудёр удрать, наулёт лететь і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
sled
[sled]1.
n.
1) дзіця́чыя са́нкі
2) са́ні, са́нкі pl. only
2.
v.i. (-dd-)
е́зьдзіць у саня́х, на са́нках
3.
v.t.
вазі́цькаго́-што саня́мі, у саня́х, на са́нках
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
насе́вак, ‑сеўку, м.
Разм. Тое, што прызначана для пасеву; насенне. Як толькі снег з узгоркаў знік, Вазіць насевак-яравое Прыйшоў шматтонны грузавік.Танк.// Наогул тое, што сеецца, ляціць, падае зверху. Насевак з клёну. Насевак з хваёвых шышак. □ Алесь тужыў па свежай баразне, калі яна вясной .. крышыцца тлустымі, цёплымі камякамі, гатовая і прагная прыняць і залацісты дождж зярнят, і насевак са шчодрага неба.Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уко́с, ‑у, м.
1. Касьба, кашэнне. [Дубовік:] — Як мы ні стараліся, так і не маглі дабіцца, каб першы ўкос да жніва скончыць...Сіўцоў.Пасля ўкосу канюшыны суседскія хлапчукі пускалі на свае загоны коней.Кулакоўскі.
2. Колькасць пакошанага сена. [Прыгуменне] было .. зарослае густою травой — няйначай з яго здымалі тры ці чатыры ўкосы сена.Дамашэвіч.Укос Янукоў не вазіць на вазах — Карова адна панясе на рагах.Муравейка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рэга́лы ’калёсы для перавозкі снапоў і сена’ (брасл., Сл. ПЗБ), рыґалы ’спецыяльная рама на возе’ (пух., Жыв. сл.). Рус.ре́гель ’падпорка, перакладзіна; даўгая тонкая планка’. Відаць, з польск.rygiel ’бэлька’ < сяр.-н.-ням.regel ’рычаг, падпорка’, першакрыніца нар.-лац.regula ’кій, планка’ (Фасмер, 3, 457). Форма дры́галы ’жэрдкі, прымацаваныя да калёсаў вазіць бярвёны’ (Стан.) утварылася паводле народнай этымалогіі ад дрыгаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
cart
[kɑ:rt]1.
n.
1) воз -а m.; калёсы pl. only, драбі́ны pl. only.
2) двуко́лка f.
3) ручны́ вазо́к
2.
v.t., v.i.
вазі́ць, або́е́хаць (калёсамі)
•
- put the cart before the horse
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Турля́цца ‘штурхацца, піхацца’ (Жд. 3, ТС). Параўн. укр.турля́ці ‘піхаць, ганяць’, рус.турля́ться ‘кідацца, піхацца’, польск.turlać sie ‘куляцца’, мажліва, сюды і славен.turláti ‘праколваць, пранізваць’, адносна якога Сной (Бязлай, 4, 250) сцвярджае: «вакалізм славянскага кораня няясны, мажліва, экспрэсіўны». Вытворнае ад гукапераймальнага па паходжанні турліць, гл. Польск.turlać разглядаюць як варыянт tulać ‘каціць, куляць’ (Варш. сл.). Сюды ж турля́жка ‘тачка, вазок на двух колах вазіць зямлю’ (Ласт.).