◎ Пу́пнік ’купена, Polygonatum officinalis All.’ (маг., Кіс.), рус. пу́пник ’тс’; іншая назва грыжнік (там жа) сведчыць пра сувязь з пуп ’жывот, хвароба жывата’, параўн. рус. пуповник, пу́пная трава ’лекавыя зёлкі’ (“пуповна трава нужна для брюха”, СРНГ), польск. pępownik (з 1472, пра розныя расліны, да pęp, гл. Банькоўскі, 2, 539).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трухні́вы, трухня́вы ‘трухлявы, крохкі, нямоцны’ (ТС), сюды ж трухне́ць ‘брынчаць, брынкаць, бразгаць (пра надтрэснуты посуд)’ (ТС), з іншай асновай трухце́ць ‘трашчаць’ (люб., Жыв. сл.), ‘утвараць глухі гук (пра надтрэснуты посуд’ (Зайка Кос.). Параўн. укр. трухня́вий ‘струхлы’, трухні́ти ‘гніць’, чэш. trouchnivý ‘трухлявы’. Да трухнуць (гл.), магчыма, пад уплывам трупце́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трэ́пнуць ‘нечакана ўдарыць, брыкнуць нагой (пра каня, карову)’ (Шат., Варл., Сцяшк. Сл.), ‘стукнуць’ (Мат. Гом.), трэпну́ць ‘тс’ (ТС), трі́пнуты ‘страпянуцца, уздрыгануцца’ (кам., ЖНС), трэпну́цца ‘тс’ (ТС). Аднакратныя дзеясловы да тро́паць, трэ́паць, трапа́ць, гл. таксама выклічнікі трэп‑трэп ‘брык-брык’ (шчуч., Сл. ПЗБ), ‘стук-стук (пра сэрца)’ (ашм., Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кві́ркаць ’пра першыя гукі дзіцяці пры нараджэнні’ (Нар. лекс.). Кантамінацыя квікаць (гл.) і буркаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кляпа́ч ’пра няўдала спечанае з мучнога цеста’ (Вешт.). Да кляпаць 3. Параўн. словазлучэнне ляпнуць цеста.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кох ’пра квактанне’ (Нар. лекс., Янк. I, Кліх, Мат. Гом., Мядзв.). Гукапераймальнае. Параўн. кохаль (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Не́сыць ’ненаеднасць, прагнасць’ (Сцяшк., Юрч.), ’прагны (пра чалавека)’ (Шат.). Да сы́ты, параўн. ненае́да, ненае́жа ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кубла́чыць ’збіваць, скручваць, камячыць (пра пасцель)’ (ТС). Ці не кантамінацыя кубліць (гл.) і кудлацець (гл.)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ку́льза ’прышчэп (пра дрэва)’ (КЭС, лаг.). Верагодны балтызм. Параўн. літ. kiilza ’чалавек з кароткай нагой’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лабузава́ты ’распусны (пра дзіця)’ (ашм., Сл. паўн.-зах.). З польск. łobuzowaty ’тс’. Да лобус (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)