schlürfen

I

vt

1) (гу́чна) сёрбаць, глыта́ць; усмо́ктваць, паця́гваць (віно)

2) удыха́ць (чыстае паветра)

II

vi шо́ргаць (нагамі)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

жаўна́, ы́; мн. жо́ўны (з ліч. 2, 3, 4 жаўны́), жо́ўнаў; ж.

Назва чорнага і зялёнага дзятла. На дрэвах пявуча перасвістваліся дразды, трашчоткамі стракаталі сарокі і час ад часу паветра раздзіраў непрыемны, прарэзлівы крык жаўны. Стаховіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

плані́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

Плаўна зніжацца на лятальным апараце. Скала недалёка, і цяпер можна спакойна планіраваць. Гамолка. // Паступова і плаўна зніжацца (аб птушках). Плаўна планіруе каршун у сінім небе, карыстаючыся нябачнымі струменямі паветра. В. Вольскі.

[Ад фр. planer.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скарыфіка́цыя, ‑і, ж.

Спец.

1. Перадпасяўная апрацоўка (парушэнне цэласці абалонкі) насення некаторых раслін, каб паскорыць прарастанне. Скарыфікацыя насення канюшыны.

2. Разразанне глебы для ўзмацнення прыгону паветра ў яе. Скарыфікацыя лугавой дзярніны.

3. Правядзенне насечак на скуры.

[Ад лац. scarificare — падрэзваць, рабіць насечкі.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аэро́біка

(англ. aerobics, ад гр. aer = паветра + bios = жыццё)

аздараўленчая рытмічная гімнастыка, якая выконваецца пад музыку ў параўнальна хуткім тэмпе.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

кандыцыяне́р

(фр. conditionneur, ад лац. conditio = умова, патрабаванне)

спецыяльная ўстаноўка для забеспячэння патрэбнай тэмпературы, чысціні і вільготнасці паветра ў памяшканні.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

bubble1 [ˈbʌbl] n.

1. пузыро́к, бу́рбалка (паветра, газу і да т.п.);

blow bubbles пуска́ць мы́льныя пузыры́

2. нязна́чнае пачуццё;

a bubble of hope кро́пля надзе́і

the bubble bursts пузы́р/бу́рбалка ло́паецца

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

*Вірыць, ст.-бел. вирити, вирить ’абвінавачваць’ (Гарб.). Дзеяслоў, утвораны пры дапамозе суф. ‑it‑i ад ві́ра2 (гл.).

Віры́ць ’утвараць віры, круціць, бурліць’; ’бурліць, кіпець, вірыцца’ (БРС, КТС). Польск. уст. wirzyć się ’віраваць’, чэш. vířiti ’кружыцца, узнімацца, віраваць’, славац. víriť ’кружыцца’, víriť sa ’кружыцца (пра снег, ваду, паветра)’. Утворана ад вір1 пры дапамозе суф. ‑it‑i.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сыро́й

1. в разн. знач. сыры́;

сыро́й во́здух сыро́е паве́тра;

сыро́е мя́со сыро́е мя́са;

сыро́й хлеб сыры́ хлеб;

сыра́я рабо́та сыра́я рабо́та;

2. (о человеке с нездоровой полнотой) ры́хлы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

зацягну́ць, -ягну́, -я́гнеш, -я́гне; -ягні́; -я́гнуты; зак.

1. што. Сілай, угаворамі прывесці, прымусіць зайсці куды-н. (разм.).

З. у госці.

З. у клуб.

2. што. Уцягнуць у сярэдзіну, у вузкую адтуліну або засмактаць¹.

З. нітку ў іголку.

З. у дрыгву.

3. што. Удыхнуць у сябе (дым, паветра і пад.), закурыць (разм.).

З. носам паветра.

З. люльку.

4. што чым. Абвалакаючы, пакрыць поўнасцю.

Хмары зацягнулі неба.

Рану зацягнула (безас.; пра тонкую плёнку пры загойванні).

5. што. Завесіць.

З. фіранку.

6. што. Туга завязаць, сцягнуць.

З. гарсэт.

7. што і з чым. Затрымаць, замарудзіць заканчэнне чаго-н.

З. сяўбу.

З. з водзывам на кнігу.

8. што. Заспяваць (разм.).

З. песню.

|| незак. заця́гваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. заця́гванне, -я, н. (да 2, 3, 5—8 знач.) і заця́жка, -і, ДМ -жцы, ж. (да 4, 7 і 8 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)