Глум, глумі́цца, глумі́ць ’псаванне; адходы’, ’псавацца, псаваць’, ’жартаваць і да т. п.’ (БРС, Шат., Касп.). Вельмі разгалінаванае сямейства слоў, вядомае ва ўсіх групах слав. моў. Прасл. *glumiti (sę), *glumъ, *gluma (агляд вялікага матэрыялу гл. у Трубачова, Эт. сл., 6, 147–149). Зыходным для дзеяслова *glumiti лічацца назоўнікі *gluma, *glumъ, якія даследчыкі суадносяць з *glupъ. Услед за Бернекерам (1, 308) лічыцца роднасным са ст.-ісл. glaumr ’шумная забава’, ст.-англ. glēam ’забава, жарты, гульня’, грэч. χλεύη ’жарт’ і г. д. Іншыя версіі лічацца не вельмі надзейнымі. Гл. яшчэ Фасмер, 1, 416; Слаўскі, 1, 296.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Гі́ліць ’біць мяч гілкай’, гілка ’палка, якой падкідваюць мяч у час гульні’ (Бяльк.). Трубачоў (Эт. сл., 7, 221) вельмі непераканаўча аб’яднаў пад праформай *gyliti далёкія па семантыцы словы: серб.-харв. ги̏лити ’шчыкатаць’, ги́льати ’хадзіць па гразі, вадзе, снегу’, рус. дыял. ги̏лить ’смяшыць, балакаць’ і рус. дыял. паўд. ги́лить, гыли́ть ’падкідваць мяч’, укр. гили́ти ’падбіваць мяч гилкою’. Лепш меркаваць, што ў бел. мове і паўд.-рус. гаворках гэта проста запазычанне з укр. Параўн. укр. ги́лка, гі́лка ’галінка; палка для падбівання мяча; гульня ў мяч’. Непераканаўча таксама (аб укр. словах) Рудніцкі, 1, 614.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Жо́ржкі ’гульня хлопчыкаў — бабкі’ (гродз., Нар. словатв., 260). Улічваючы, што жох 2 — назва элемента гульні ў бабкі — звязана, відаць, з гэтым словам, але зазнала ўплыў нейкага іншага слова. Фасмер (2, 62) адзначае жорж ’прайдзісвет’ у сувязі з жох ’тс’, указваючы, што непасрэднай сувязі паміж гэтымі словамі, якую бачыў Крастоўскі (ИОРЯС, 4, 3, 1070), няма, бо жорж < франц. George. Аднак наяўнасць формы жорж у двух значэннях жох можна лічыць сведчаннем у карысць пэўнай сувязі жорж — жох, але сувязі хутчэй кантамінацыйнага характару, калі франц. імя суадносілася са старой назвай жох.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мус 1 ’павіннасць, неабходнасць, прымус, насілле’ (Нас., Др.-Падб., Гарэц., Сцяшк., Бяльк., Сл. ПЗБ; добр., Рам. 1), ’гульня ў карты без пасаў’ (Нас.), ст.-бел. мусъ ’неабходнасць, прымус’ (XVI ст.) — запазычанне са ст.-польск. mus ’тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 137), якое з musieć (ст.-в.-ням. muoʒan, с.-в.-ням. müeʒen ’вольны час; мець магчымасць’, суч. ням. Muß, магчыма, з фразы man muß ’трэба’). У ст.-польск. мове mus (mos) яшчэ мела значэнне ’гарнец (мера)’.

Мус 2, мусы ’зарослы травою выган’ (Нар. Гом. — І. Навуменка, КТС). Няясна. Магчыма, з ням. Mus ’ежа’ (г. зн. ’паша’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Scháfskopf

m -es, -köpfe разм. ду́рань, ёлупень; карт. казёл, ду́рань (гульня) =schaft суф. назоўнікаў ж.р., утварае:

1) назвы стану або ўласцівасці: Féindschaft варо́жасць

2) назоўнікі зборнага значэння: Studéntenschaft студэ́нцтва

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ruin​1 [ˈru:ɪn] n.

1. pl. ruins руі́ны, разва́ліны;

the ruins of Rome ры́мскія руі́ны

2. гі́бель, крушэ́нне; разарэ́нне;

the ruins of one’s hopes крушэ́нне ўсіх надзе́й;

Gambling was his ruin. Азартная гульня загубіла яго.

♦

in ruins у руі́нах;

The town lay in ruins. Горад ляжаў у руінах;

His life lay in ruins. Яго жыццё было загублена.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

таталіза́тар

(фр. totalisateur, ад totaliser = падсумоўваць)

1) механічны лічыльнік на скачках, які паказвае суму грашовых ставак на таго ці іншага каня, а таксама бюро, якое прымае такія стаўкі і аддае выйгрыш;

2) гульня на грошы на скачках.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Single

[siŋl]

1.

f -, - i -s пласці́нка [кружэ́лка] з адны́м за́пісам на ко́жным баку́

2.

n - i -s, - i -s адзіно́чная гульня́ (у тэнісе)

3.

m - i -s, - i -s адзіно́кая по́стаць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

па́лачка ж

1. Stöckchen n -s, -, Stäbchen -s, -;

дырыжо́рская па́лачка Dirigéntenstab m -(e)s, -stäbe, Táktstock m -(e)s, -stöcke;

бараба́нная па́лачка Trómmelschlägel -s, -;

чаро́ўная па́лачка Záuberstab m;

2. біял, мед Baktéri¦e f -, -n, Baktérium n -s, -ri¦en, Bazíllus m -, -llen;

◊ па́лачка-выруча́лачка (гульня) Verstéck mit Ánschlag

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

кана́т м Seil n -(e)s, -e; Tau n -(e)s, -e (для прычала); Strang m -(e)s, Stränge;

я́карны кана́т Ánkertau m;

буксі́рны кана́т Schléppseil n, Schlépptau n;

пераця́гванне кана́та (гульня) Táuziehen n -s;

хадзі́ць па кана́це auf dem Seil láufen* [tánzen];

спуска́цца па кана́це ábseilen vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)