Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
спортм. Sport m -(e)s;
лы́жны спорт Skísport [´ʃi:-] [Schísport] m;
во́дны спорт Wássersport m;
ко́нны спорт Réiten n -s;
вялі́кі спорт Léistungssport m;
займа́цца спортам Sport tréiben*;
наві́ны спорту vom Spórtgeschehen, Spórtnachrichten pl
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Важда́цца ’займацца чым-небудзь, корпацца’ (БРС, Мядзв.), важгацца ’тс’ (Шат.), важданіна ’корпанне’ (КТС). Рус.возжаться, вожжаться ’вазіцца, быць у любоўнай сувязі’, важдаться ’тс’, важдать ’вадзіць, абняслаўліваць’, важдение ’хлусня’, важда ’марока, насланнё’, вожданина ’непатрэбная затрымка ў працы’, укр.ваджува́тися ’прывязвацца, прычэплівацца да каго-небудзь’. Варыянты са ‑жд‑, ‑жж‑, ‑зж‑, ‑зг‑ з’яўляюцца, відаць, вынікам экспрэсіўнага ўжывання дзеяслова і кантамінацый з ва́дзіць, прынаджваць, вазіцца і іншымі словамі. Слова важдацца таго ж паходжання, што і бел.вожка, рус.вожжи, польск.wodze, славен.vȏjka, г. зн. да *vodi̯a (Фасмер, 1, 332).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Палява́ць1 ’займацца пошукамі і праследаваннямі дзікіх звяроў або птушак з мэтай знішчэння ці лоўлі; занятак паляўнічага’ (ТСБМ), палява́нне, паляўнічы. Рус.полева́ть, укр.полюва́ти, ст.-рус.польничати, польск.polować ’тс’. Да поле (гл. Фасмер, 3, 307 і наст.; Брукнер, 429) з суф. ‑ovati, ‑evati (параўн. SP, 1, 48). Сюды ж і палява́ць ’бегаць (аб жывёле)’ (Мат. Гом., Некр., Сл. ПЗБ), полёваць ’тс’ (ТС).
Палява́ць2 ’тармазіць калком хвост плыта’ (Сл. ПЗБ), палёваць ’тс’ (ТС). З польск.palować ’упэўніваць палямі; падвязваць (расліны)’ < pal (гл. паля).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рабі́ць ’займацца чым-небудзь’, ’майстраваць’, ’працаваць’ (ТСБМ, Сцяшк. Сл., Сцяшк., Ян., Бяльк., Гарэц., Янк. 3., Шпіл.), ’апрацоўваць зямлю’ (Выг.), рабі́ць се́на ’нарыхтоўваць сена’, рабі́ць лад ’спраўляць вяселле’, рабі́ць дзела ’працаваць’ (Сержп.). Сюды ж рабі́цца ’станавіцца; адбывацца, тварыцца; вырабляцца з чаго-небудзь’ (ТСБМ); ’утварацца, вырабляцца з чаго-небудзь; апрацоўвацца’ (мядз., лід., вільн., віл., Сл. ПЗБ). Параўн. польск.robić ’рабіць, працаваць’, што суадносіцца з літ.dirbti, ням.arbeiten ’тс’. Да прасл. кораня *orb‑, аднакарэннае да раб, рабо́та (гл.). Беларускае слова запазычана з польскай мовы (Карскі, 1, 96).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адвярну́цца, ‑вярнуся, ‑вернешся, ‑вернецца; зак., ад(да)каго-чаго і без дап.
1. Павярнуцца ўбок ад (да) каго‑, чаго‑н., павярнуць галаву. [Турцэвіч] прыгарнуў да грудзей малых і жонку, моцна іх па чарзе пацалаваў, адвярнуўся, неўзаметку змахнуў з вачэй слёзы і сказаў вазаку паганяць коней.Гурскі.
2.перан. Выказваючы сваю непрыязнасць, парваць сувязі, адносіны з кім‑н. Бедны да беднага горнецца, а багаты ад каго хочаш адвернецца.Прыказка.// Адмовіцца ад чаго‑н., перастаць займацца чым‑н. [Бабка:] — А вы ўсё седзіце над гэтымі кнігамі. А яны сушаць чалавека. [Лабановіч:] — А ты, бабка, пашапчы, каб я ад іх адвярнуўся.Колас.Стары айчым угаворваў .. ехаць на яго .. зямлю і займацца гаспадаркай.. Клебер адвярнуўся ад гэтай прапановы.Чорны.
3.Разм. Адлучыцца, адысціся на кароткі час. [Бабейка:] — За ім [Саўчуком] я заўсёды, спакойны — куды б ні адвярнуўся з калгаса, ён усё зробіць як след.Хадкевіч.
•••
Бог адвярнуўсяадкагогл. бог.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саба́ка, -і, мн. -і, -ба́к, м.
1. Свойская млекакормячая жывёліна сямейства сабачых.
Пародзісты с.
Паляўнічы с.
2.перан. Пра злога, шкоднага чалавека (разм., лаянк.).
◊
Вось дзе сабака закапаны (разм.) — вось у чым сутнасць справы.
Сабакам сена касіць (жарт.) — знаходзіцца невядома дзе і займацца невядома чым.
Сабаку з’есціна чым (разм.) — быць вопытным у якой-н. справе.
У сабакі вачэй пазычыць (пазычыўшы) (разм., асудж.) — згубіць сумленне.
|| памянш.саба́чка, -і, мн. -і, -чак, м. (да 1 знач.).
|| прым.саба́чы, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
kokos, ~u
м.
1.бат. какос (пальма і арэх);
2. ~y мн.разм. барыш, прыбытак;
robić ~y перан.займацца прыбытковымі справамі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
сабата́жм. Sabotáge [-ʒə] f -, Sabotágeakt m -(e)s, -e (чаго-н. von, an D), Sabotíerung f -, -en (чаго-н.G);
займа́цца сабата́жам Sabotáge (be)tréiben*;
вы́крыць чый-н сабата́жj-n der Sabotáge überführen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)