патэ́нт

(лац. patens, -ntis = адкрыты, яўны)

1) дакумент, у якім засведчана права вынаходніка на яго вынаходства;

2) пасведчанне на права займацца пэўнай дзейнасцю (напр. гандлем, промыслам).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

умо́ўны, -ая, -ае.

1. Загадзя ўмоўлены і зразумелы толькі тым, хто ўмовіўся.

У. стук.

Умоўнае месца.

2. Які мае сілу толькі пры якіх-н. умовах.

Умоўнае асуджэнне.

Прыгавораны ўмоўна (прысл.). Умоўная згода.

У. рэфлекс (выпрацаваны пад уплывам пэўных умоў).

3. Які не існуе на самай справе, яўны або сімвалічны.

Умоўная мяжа.

Умоўныя дэкарацыі.

4. У граматыцы: які ўтрымлівае ў сабе значэнне ўмовы (у 1 знач.).

У. сказ.

У. лад дзеяслова.

У. злучнік.

|| наз. умо́ўнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

naoczny

1. відавочны; яўны;

2. які бачыў на ўласныя вочы;

naoczny świadek — відавочца; сведка

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

unqualified [ˌʌnˈkwɒlɪfaɪd] adj.

1. які́ не ма́е кваліфіка́цыі;

an un-qualified teacher недыпламава́ны наста́ўнік

2. безагаво́рачны; аб салю́тны, безумо́ўны;

unqualified praise ве́льмі высо́кая пахвала́;

be an unqualified success мець я́ўны по́спех

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

palpable

[ˈpælpəbəl]

adj.

1) відаво́чны, выра́зны, я́ўны

a palpable error — відаво́чная памы́лка

2) адчува́льны, зна́чны; які́ ўспрыма́ецца до́тыкам, во́бмацкам

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

патэ́нт

(лац. patens, -ntis = адкрыты, яўны)

1) дакумент, у якім засведчана права вынаходніка на яго вынаходства;

2) пасведчанне на права займацца пэўнай дзейнасцю (напр. гандлем, промыслам).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

broad [brɔ:d] adj.

1. шыро́кі; прасто́рны;

The river is 30 feet broad. Рака шырынёю ў 30 футаў.

2. шыро́кі; цярпі́мы;

take a broad view of smth. шыро́ка глядзе́ць на што-н.

3. прыкме́тны, я́ўны, відаво́чны;

a broad hint я́ўны намёк

4. агу́льны, шыро́кі;

in broad terms у агу́льным сэ́нсе

♦

in broad daylight у бе́лы дзень;

it is as broad as it is long BrE, infml то́е на то́е выхо́дзіць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Відушчы ’які валодае зрокам’ (БРС, КТС, Сцяшк. МГ), відушчый ’тс’ (Нас.), стаўб. ’чалавек, які ўсё заўважае’ (Жд. 1). Укр. видю́щий ’тс’, ’яўны’, рус. видущий ’той, хто добра бачыць’, польск. уст. widzący ’прарок’, чэш. vidoucí ’відушчы’. Запазычана, відаць, з царкоўнаславянскай мовы з заменай суф. ‑ашчы на суф. ‑ушчы з абагульненым значэннем Nomina agentis. У ст.-бел. мове відушчы адсутнічае (ёсць толькі видячій, видящий). Сюды ж відушчасць ’празорлівасць’, відушча ’празорліва’ (КТС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

закры́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад закрыць.

2. у знач. прым. Які мае дах, сцены; крыты. Закрыты вазок. □ Малако прывезлі ў закрытай зялёнай машыне. Пальчэўскі.

3. у знач. прым. Не для ўсіх даступны. Закрыты партыйны сход. Закрыты конкурс.

4. у знач. прым. Скрыты, не яўны; унутраны. Закрытая форма туберкулёзу.

•••

Закрытае галасаванне гл. галасаванне.

Закрытае мора гл. мора.

Закрытае пісьмо гл. пісьмо.

Закрытая навучальная ўстанова гл. установа.

Закрыты склад гл. склад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

namacalny

1. адчувальны; які ўспрымаецца дотыкам; які намацваецца;

2. перан. яўны, відавочны; наглядны;

dowód namacalny — відавочны довад

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)