прыпо́мніць sich etw. ins Gedächtnis (zurück)rúfen*, sich er¦ínnern (што-н. an A) zurückdenken*vi (што-н. an A); gedénken vt (каму-н.D); sich besínnen* (што-н.G, auf A) (успамінаць);
◊
яму́ гэ́та прыпо́мнілі das wurde ihm übel vermérkt, das wurde ihm ángekreidet
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
remember[rɪˈmembə]v.
1.успаміна́ць, узга́дваць, прыга́дваць;
I remember my father bringing home a huge Christmas tree. Я ўзгадваю, як мой бацька прыносіў дадому вялікую калядную ёлку.
2. па́мятаць, захо́ўваць у па́мяці
3. не забыва́ць, мець на ўва́зе;
Remember to turn out the light. Не забудзьце выключыць святло.
♦
be remembered for smth./as smth. прасла́віцца чым-н.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
besínnen
(sich) 1) апа́мятацца
2) (G auf A) успаміна́ць (пра што-н.)
3) разду́мваць, разважа́ць
sich ánder, [éines Béssern] ~ — аду́мацца, пераду́маць
◊ erst besínn's, dann begínn's — ≅ сем разо́ў адме́рай, адзі́н раз адрэ́ж
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
recall
[rɪˈkɔl]1.
v.t.
1) успаміна́ць, прыпаміна́ць, прыга́дваць
I can’t recall — Не магу́ прыпо́мніць
2)
а) адкліка́ць
The ambassador was recalled — Амбаса́дар быў адклі́каны
The order cannot be recalled — Зага́д ня мо́жа быць адклі́каны
б) браць наза́д, адклі́каць
The car was recalled because of faulty breaks — Аўтамабі́ль узя́лі наза́д дзе́ля няспра́ўных тармазо́ў
2.
n.
1) прыпаміна́ньне n.
2) адклі́каньне n.
3) скасава́ньне n.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
1.каго-што або пракаго-што, накаго-што, абкім-чым. Перастаць помніць; не захаваць у памяці. Мой родны кут, як ты мне мілы!.. Забыць цябе не маю сілы!Колас.— Э-э-э, чалавеча, тут ужо і забылі пра Тварыцкіх, даўно было.Чорны.//здадан.сказам або інф. Не ўспомніць у патрэбны момант, выпусціць з-пад увагі. Я не забыў, што бомбаю варожай Маленства пакалечана маё.Свірка.Газу, магчыма, Забыў даць шафёр: Стала машына, Загл[у]хнуў матор.Нядзведскі.
2.каго-што. Пакінуць, не ўзяць з сабой па няўважлівасці. Маці, набыўшы трохі на двары, ішла зноў у дом — усё турбавалася, каб не забыць чаго ў спешцы збораў.Шахавец.
•••
Забыць дарогукуды — перастаць бываць дзе‑н.
Забыць (і) думаць — перастаць успамінаць, спадзявацца на што‑н.
На сябе не забыць — не ўпусціць сваёй выгады.
Не забыць — а) каго узнагародзіць, зрабіць паслугу, узяць пад апеку; б) камучаго не дараваць каму‑н. чаго‑н.
Што я (ты, ён) там (тут) забыў?гл. я.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
place2[pleɪs]v.
1. ста́віць, кла́сці; змяшча́ць;
place a notice in a newspaper змяшча́ць аб’я́ву ў газе́це;
place an order with smb. заказа́ць што-н. у каго́-н.;
I would place her among the best singers. Я лічу яе адной з лепшых спявачак.
2. па́мятаць; успаміна́ць;
I know her face but I can’t place her. Яе твар мне знаёмы, але я не магу ўспомніць, дзе яе бачыў.
♦
be well/ideally/better placed for smth./to do smth. до́бра/ідэа́льна/ле́пей падыхо́дзіць да чаго́-н.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
па́мяць, -і, ж.
1. Здольнасць захоўваць і аднаўляць у свядомасці ранейшыя ўражанні, вопыт, а таксама сам запас уражанняў, якія захоўваюцца ў свядомасці.
Добрая п.
Урэзацца ў п.
Вылецець з памяці (забыцца). Гаварыць на п. або па памяці (не гледзячы ў тэкст). Выкінуць з памяці (забыць). Дацца ў п. (запомніцца). Падарыць што-н. каму-н. на п. (каб помніў). Не ў п. (пра тое, што не помніцца). На памяці чыёй або пры памяці чыёй ці за чыю п. (у перыяд жыцця каго-н., калі ён сам быў сведкам чаго-н.). Дайсці да памяці (апрытомнець). Прыйсці на п. (успомніцца). Кароткая п. у каго-н. (хутка забывае; звычайна пра таго, хто не хоча помніць, успамінаць што-н.). Курыная п. (вельмі дрэнная; разм., жарт.). П. машыны (перан.: пра запамінальнае ўстройства вылічальнай машыны).
2. Успамін пра каго-, што-н.
Ён пакінуў у нас добрую п. пра сябе.
Захоўваць п. пра якую-н. падзею.
3. Тое, што звязана з памерлым (успаміны пра яго, пачуцці да яго і пад.).
Прысвяціць манаграфію памяці свайго настаўніка.
Ушанаваць п. нябожчыка ўставаннем.
Вечная п. каму-н. (пажаданне, каб доўга, вечна помнілі каго-н. памерлага).
◊
Без памяці —
1) без прытомнасці.
Хворы быў без памяці;
2) вельмі моцна (разм.).
Бегчы без памяці;
3) ад каго-чаго. У захапленні (разм.).
Ён без памяці ад дзяўчыны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
недо́брый
1. нядо́бры; (злой) злы, ліхі́;
2.(плохой) нядо́бры, дрэ́нны;
недо́брые ве́сти нядо́брыя (дрэ́нныя) ве́сткі;
в недо́брое вре́мя, в недо́брую по́ру, в недо́брый час у нядо́брую (ліху́ю) часі́ну;