Вірга́цца ’брыкацца (пра коней)’ (зэльв., Сцяц.). Укр. вергати(ся) ’кідацца, шпурляцца’ < вере́чи, вергу, рус. вергать ’тс’, польск. wierzgać ’брыкаць’, wirgać ’тс’; ’перакульвацца’, н.-луж. wjergaś ’кідаць(ца), шпурляцца’, в.-луж. wjerhać ’шпурляць, рваць’, wjerhać so ’змагацца’, чэш. vrhati (se) ’кідаць(ца)’, ст.-чэш. vrci (vrhu), славац. vrhať (sa) ’тс’, славен. vrẹ́ci, серб.-харв. вр̏ћи (вр̏гнем//вр̏жем), вp̏ћ, харв.-кайк. vreći ’тс’, макед. врска ’сцёбаць’, врсне ’сцебануць’, балг. въргам ’кінуць’, ст.-слав. врѣшти, врѣщи, врьгѫ ’тс’. Прасл. vьrgǫ, vьrgati ’штурхаць, кідаць’. Ст.-слав. изврагъ ’ізгой’ з’яўляецца другой ступенню чаргавання кораня vorg‑ < і.-е. кораня *u̯reg‑/*u̯erg‑ ’гнаць’ (параўн. літ. var̃gas ’бяда, патрэба, нястача’, гоц. wrikan ’праследаваць’, ст.-англ. wrecan ’гнаць, помсціцца’, ням. rächen ’помсціць’, лац. urgeo ’цясніць, штурхаць, гнаць’). У слав. мовах маецца і рэдукаваны корань vьrgati (Трубачоў, История терм., 176–177; Мартынаў, Лекс. взаим., 153–155). Гл. таксама Праабражэнскі, 1, 73; Фік, 1, 549; Вальдэ, 821; Траўтман, 361; Міклашыч, 383; Голуб-Копечны, 423; Брукнер, 618; Махэк₂, 700; Фасмер, 1, 294–295; Скок, 3, 621. Младэнаў (667) збліжае лексему з ням. Werk ’работа, справа’, wirken ’дзейнічаць’; ’ткаць’. Каралюнас (ZfSl, 2, 1974, 203–206) адносіць сюды літ. vérgti ’гнаць у рабства, рабіць рабом’, vérgas, ver̃gas ’раб’, лат. ver̂gs, vḕrgs ’тс’. Бел.-польск. семантычная ізалекса.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

heel​1 [hi:l] n.

1. пята́

2. абца́с

♦

be at/on smb.’s heels даганя́ць каго́-н., гна́цца па пята́х за кім-н., неадсту́пна прасле́даваць каго́-н.;

bring smb. to heel прыму́сіць каго́-н. падпарадко́ўвацца;

come to heel

1) (пра чалавека) слу́хацца (каго-н.), бездако́рна падпарадко́ўвацца (каму-н.)

2) (пра сабаку) падысці́ блі́зка да чалаве́ка, які́ паклікаў;

take to one’s heels уцячы́ , пусці́цца наўцёкі;

turn/spin on your heel рэ́зка/кру́та павярну́цца;

under the heel of smb. lit. пад чыі́м-н. прыгнётам, у каго́-н. пад пято́й/абца́сам

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

verfólgen

vt

1) прасле́даваць, гна́цца (за кім-н.)

2) мець [прасле́даваць] мэ́ту

éine Ábsicht ~ — мець наме́р

éine bestímmte Politík ~ — право́дзіць пэўную палі́тыку

3) ісці́ сле́дам [усле́д]

die Spur ~ — ісці́ па сле́ду

séinen Weg ~ — ісці́ сваёй даро́гай [сваі́м шэ́цхам]

4) сачы́ць (за кім-н., чым-н.)

mit den Áugen ~ — сачы́ць вачы́ма

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

follow [ˈfɒləʊ] v.

1. ісці́ ўслед/сле́дам; надыхо́дзіць;

Follow me. Ідзі ўслед за мной.

2. гна́цца (за кім-н.), прасле́даваць;

I think we’re being followed. Мне здаецца, што за намі гоняцца.

3. сачы́ць; слу́хаць ува́жліва;

Do you follow the speaker? Вы слухаеце прамоўцу?

4. разуме́ць;

I didn’t quite follow you. Я не зусім вас зразумеў.

5. трыма́цца, прытры́млівацца;

follow the rules прытры́млівацца пра́віл(аў);

follow the advice выко́нваць пара́ду;

follow an example браць пры́клад

6. выніка́ць;

it follows from this that… з гэ́тага выніка́е, што…

♦

follow suit рабі́ць то́е ж са́мае;

as follows насту́пны, такі́;

My proposal is as follows. У мяне такая/наступная прапанова.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ганя́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., каго-што.

1. Прымушаць рухацца, перамяшчацца шматразова або ў розных напрамках (звычайна пра жывёлу). Ганяць коней у прыводзе. □ У гэтым месцы Нёман мелкі і шырокі. І ездзяць, і ходзяць, і жывёлу ганяюць уброд. Колас. Па гэтым гасцінцы панскія паліцыянты ганялі скаваную моладзь — барацьбітоў за свабоду народа. Брыль.

2. Перакідваць, перакочваць з месца на месца. Па двары ганяць кола аказалася нязручна, яно падскоквала на няроўным бруку і трапляла ў ямкі. Самуйлёнак. Вецер ганяў па вуліцах ашмоцце абпаленай па краях паперы. Савіцкі. // Суправаджаць, вадзіць што‑н., правячы, накіроўваючы. Яшчэ падпаскам бацькаўскі парог Янук пакінуў. У паноў служыў, Рыбачыў, Нёманам ганяў плыты. Танк.

3. Разм. Вадзіць (аўтамашыну, поезд і пад.) на вялікай хуткасці; увогуле вадзіць машыну, ездзіць на машыне. Хлапчукі ганялі па .. [асфальце] траскучыя самаробныя самакаты. «Звязда». Цэлы дзень .. [Анатоль] завіхаўся на будоўлі, кіраваў брыгадай.., ганяў у раён прычэпы па цэглу і шыфер. Шашкоў.

4. Разм. Даваць частыя даручэнні, пасылаць куды‑н. пад прымусам. Стары ляснічы .. Цаніў Міхала, як служаку: Ганяў усюды небараку, Як бы скаціну тую нему. Колас.

5. Праследаваць звера, ісці па яго слядах. Сабака добра ганяе зайцаў. □ [Кастусь] ганяў па лесе вавёрак, спорваў птушыныя гнёзды. Ваданосаў.

6. Прымушаць пакінуць якое‑н. месца; выганяць, праганяць. Ганяць з месца на месца. □ Сёння ёсць вестак у птушак нямала, Спаць вецер не даў ім, ганяў іх з-пад стрэх. Танк.

7. перан.; па чым. Разм. Задаваць многа пытанняў па розных раздзелах вучэбнай праграмы. На другі дзень Багаяўленскі выклікаў Кастуся і пачаў ганяць па граматыцы. С. Александровіч.

8. звычайна без дап. (у злучэнні са словамі «у поле», «на пасьбу» і пад.). Быць пастухом. Цэлае лета ганяў у поле.

9. безас. Разм. Быць, знаходзіцца дзе‑н. Дзе цябе ганяла?

10. Разм. Акучваць, абганяць (прапашныя культуры). Ганяць бульбу.

•••

Сабак ганяць — гультаяваць, лодарнічаць.

Толькі ваўкоў ганяць; хоць ваўкоў ганяй — пра вялікае пустое або халоднае памяшканне. Ім адным, старым, хоць ваўкоў ганяй — зусім пустая без дзіцяці хата. Васілевіч. Сцены былі яшчэ не патынкаваны.., і, як казала мачаха, зімой у хаце было — хоць ваўкоў ганяй. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Spur

f -, -en

1) след, адбі́так

éiner ~ fólgen [náchgehen*], éine ~ verfólgen — ісці́ па сле́ду

éine ~ áufnehmen* — напа́сці на след, ісці́ па сле́ду

j-n auf j-s ~ bríngen* — наве́сці каго́-н. на чый-н. след

j-m auf der ~ fólgen — прасле́даваць каго́-н. па пя́тах, ісці́ сле́дам за кім-н.

auf fríscher ~ — па гара́чых сляда́х

álle ~en vertílgen [verwíschen] — заме́сці сляды́

j-n von der ~ ábbringen* — збіць каго́-н. з то́лку [панталы́ку]

2) чыг. каляц

3) лыжня́

éine ~ légen — пракла́дваць лыжнр

4) перан. след

kéine ~ ! — нічо́га тако́га!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

jágen

1.

vt

1) палява́ць

2) гнаць, прасле́даваць

ein Pferd zu Tóde ~ — загна́ць каня́ да сме́рці

j-n in den Tod ~ — увагна́ць каго́-н. у магі́лу

sich (D) éine Kúgel durch den Kopf ~ — пусці́ць сабе́ ку́лю ў лоб

ein Eréignis jagt das ándere — падзе́i ху́тка змянцюць адна́ другу́ю

j-n von Haus zu Haus ~ — ≅ пусці́ць каго́-н. з то́рбай

2.

vi імча́цца, гна́цца (за чым-н.)

nach Ábenteuern ~ — шука́ць (сабе́) прыго́д

damít kannst du mich ~ — я і слу́хаць аб гэ́тым не жада́ю

3.

(sich) ганя́цца адзі́н за адны́м

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Fuß

I

m -es, Füße

1) нага́ (ступня)

mit blóßem ~e — басано́ж

zu ~ géhen* — ісці́ пе́шшу [пехато́ю]

auf éinem ~e hínken — кульга́ць на адну́ нагу́

mit j-m auf gú- tem ~ stéhen* — быць у до́брых адно́сінах (um) з кім-н.

stéhenden ~es — тут жа, за́раз жа

auf fréien ~ sétzen — выпуска́ць каго́-н. на свабо́ду

j-m auf dem ~e fólgen — прасле́даваць каго́-н. [ісці́ за кім-н.] па пя́тах

◊ láufen, was éinen die Füße hálten können — бе́гчы з усі́х ног

2) но́жка (стала)

3) падно́жжа (гары)

4) матэм. асно́ва

II

m -es, -e і з лічэбн. - фут (мера даўжыні)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)