пряма́я

1. мат. прама́я, -мо́й ж.;

провести́ пряму́ю праве́сці праму́ю;

2. в др. знач. прама́я, -мо́й ж.; (без изгибов — ещё) про́сты;

расстоя́ние по прямой адле́гласць па прамо́й;

3. грам. про́сты;

пряма́я речь про́стая мо́ва.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шчаці́нне, -я, н., зб.

1. Жорсткая прамая шэрсць у некаторых жывёл.

Чорнае ш. дзіка.

2. Кароткія жорсткія валасы на няголеным твары (разм.).

Ш. пакрыла твар.

3. Жорсткая валасяная частка шчоткі, пэндзля і пад.

|| памянш. шчаці́нка, -і, ДМ -нцы, ж., зб.

|| прым. шчаці́нны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прапарцыяна́льнасць ж., в разн. знач. пропорциона́льность;

п. ча́стак — пропорциона́льность часте́й;

п. скла́ду це́ла — пропорциона́льность телосложе́ния;

прама́я п. — пряма́я пропорциона́льность

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пропорциона́льность в разн. знач. прапарцыяна́льнасць, -ці ж.;

пропорциона́льность телосложе́ния прапарцыяна́льнасць скла́ду це́ла;

пряма́я пропорциона́льность мат. прама́я прапарцыяна́льнасць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

столбово́й стаўбавы́;

столбова́я доро́га а) гасці́нец, бальша́к, шлях; б) перен. прама́я даро́га;

столбовы́е дворя́не ист. стаўбавы́я двара́не.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перпендыкуля́р

(лац. perpendicularis = адвесны)

прамая лінія, якая перасякае другую прамую пад вуглом 90°.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

накірава́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Спец. Які прымушае што‑н. рухацца ў пэўным кірунку. Накіравальныя ролікі.

2. у знач. наз. накірава́льная, ‑ай, ж. Спец. Лінія, якая вызначае кірунак, у якім рухаецца прамая, што ўтварае канічную або цыліндрычную паверхню.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Gerde

f -, -n

1) матэм. про́стая [прама́я] лі́нія

2) спарт. прама́я (дарожка)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Пункці́р ’перарывістая прамая лінія’ (ТСБМ). Запазычана з рус. пункти́р ’тс’, што з ням. punktieren < лац. punctāre ’пракалоць, накалоць’ (вытворнае ад лац. punctum ’укол’), гл. пункт.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прасце́нь1 ’мера палатна ў даўжыню’ (Мік., Інстр. 2), ’мера аснаванай для ткання пражы ў даўжыню ад сцяны да сцяны’ (Інстр. 2), ’пража, якая з двух верацён змотана на адно’ (гродз., бераст., арш., горац., Трухан, вусн. паведамл.). Гл. про́сцень.

Прасце́нь2, прасце́накпрамая дарожка, якая раздзяляе поле’ (Нас., ТСБМ, Касп.). Дэрываты ад про́сты з суф. ‑ень (прасцень), да якога потым далучыўся яшчэ суф. ‑ак. У семантычных адносінах параўн. просць (гл.), рус. простьпрамая дарога’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)