прамая - Пошук

прама́я

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

	адз.	мн.
	ж.	-
Н.	прама́я	прамы́я
Р.	прамо́й	прамы́х
Д.	прамо́й	прамы́м
В.	праму́ю	прамы́я
Т.	прамо́й прамо́ю	прамы́мі
М.	прамо́й	прамы́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прама́я сущ. пряма́я;

праве́сці ~му́ю — мат. провести́ пряму́ю;

адле́гласць па ~мо́й — расстоя́ние по прямо́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Прамая 8/547; 10/92

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

прама́я ж. матэм. Geráde (sub) f -, -n, geráde Liní¦e;

праве́сці праму́ю éine Geráde zíehen*;

адле́гласць па прамо́й Lúftlini¦e f -, -n;

фі́нішная прам спарт. Zíelgerade f

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Прамая сувязь 5/578

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

лікавая прамая

т. 9, с. 256

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

прамая лінія

т. 12, с. 553

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

прамая мова

т. 12, с. 553

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ДАТЫ́ЧНАЯ ПРАМА́Я да крывой лініі,

лімітнае становішча адпаведнай сякучай.

Няхай М₀ — зафіксаваны пункт крывой l, М — іншы яе пункт. М₀М — сякучая (прамая, праведзеная праз гэтыя пункты). Калі пры неабмежаваным набліжэнні М да М₀ сякучая М₀М імкнецца да пэўнай прамой М₀Т, то прамая М₀Т наз. Д.п. да крывой l у пункце М₀. У выпадку плоскай крывой, вызначанай у дэкартавых каардынатах ураўненнем y=f(x), дзе f(x) — дыферэнцавальная функцыя, ураўненне Д.п. да яе ў пункце М₀(x₀, y₀) мае выгляд y−y₀=f′(x₀) (x−x₀), дзе f′(x) —вытворная функцыя f′(x) у пункце x₀. Д.п. ўтварае з дадатным напрамкам восі OX вугал, тангенс якога роўны f′(x). Д.п. мае не кожная неперарыўная крывая, паколькі прамая M₀M можа і не імкнуцца да лімітнага становішча або можа імкнуцца да двух розных лімітных становішчаў, калі М імкнецца да M₀ з розных бакоў ад M₀.

А.А.Гусак.

Да арт. **Датычная прамая**: 1 — М₀Т — датычная прамая да крывой L₁ у пункце М₀; 2 — крывая L₂ не мае датычнай прамой у пункце M₀.

т. 6, с. 62

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

дырэктры́са

‘прамая лінія; пэўны напрамак’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

	адз.	мн.
Н.	дырэктры́са	дырэктры́сы
Р.	дырэктры́сы	дырэктры́с
Д.	дырэктры́се	дырэктры́сам
В.	дырэктры́су	дырэктры́сы
Т.	дырэктры́сай дырэктры́саю	дырэктры́самі
М.	дырэктры́се	дырэктры́сах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Verbum