потере́ть сов.
1. паце́рці, пашарава́ць, (долго) папашарава́ць, папашаро́ўваць;
потере́ть лицо́ паце́рці твар;
потере́ть пу́говицы ме́лом паце́рці (пашарава́ць) гу́зікі ме́лам (крэ́йдай);
2. (измельчить) паце́рці; (тёркой) падра́ць, падзе́рці;
потере́ть кра́ски паце́рці фа́рбы;
потере́ть хрен падра́ць (падзе́рці) хрэн;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разматлашы́ць, ‑лашу, ‑лошыш, ‑лошыць; зак., што.
Разм.
1. Падраць на шматкі; разнесці па частках, на часткі. Разматлашыць хустку. □ [Валерый:] — Значыць, праўду кажуць: «Смеласць гарады бярэ». Адны смелыя захапілі Сураж, няхай сабе хоць на пэўны час, а другія цэлы артылерыйскі склад разматлашылі. Якімовіч.
2. Давесці да бязладнага стану; зрабіць раскудлачаным, растрапаным.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падра́ны
1. по́рванный, по́дранный;
2. по́рванный, потрёпанный, истрёпанный, изо́дранный, изо́рванный;
3. разг. поцара́панный, исцара́панный;
1-3 см. падра́ць 1, 2, 4
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Лупану́ць ’рвануць, пацягнуць’ (ТС), ’моцна ўдарыць’ (віл., Сл. ПЗБ), лупяну́ць ’тс’ (Нас., ТСБМ), лупену́ць ’тс’, ’раздзерці’, ’падраць’, ’наесціся’ (ТС), лупляну́ць ’выцяць’ (Юрч. Вытв.), лупяну́цца ’упасці, пабіцца’ (Нас.). Да лупі́ць 1 (гл.). Аб суфіксе ‑ану‑ гл. Бел. гр. 2 (1, 328–329) і Слаўскі (SP, 1, 44–45). Мяккасць папярэдняй зычнай залежыць ад мяккасці зычнай словаўтваральнай лексемы, таму можна меркаваць, што формы з ‑ану‑ ўзыходзяць да лупа́ць < прасл. lupati ’ўдараць, біць, стукаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
растрепа́ть сов.
1. разг. растрапа́ць, пашарпа́ць, падра́ць;
2. (взлохматить, взъерошить) разг. растрапа́ць, раскудла́ціць;
3. (лён, пеньку) растрапа́ць, атрапа́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
збузава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак., што.
Разм. Падраць, патрапаць што‑н., не шкадуючы. Збузаваць сукенку. □ [Маці:] — Глянь лепей, як ты штаны за тыдзень збузаваў. Грошай на аднаго цябе не набрацца. Васілевіч. // Наогул сапсаваць, знішчыць што‑н. нядбайным абыходжаннем. Ніхто яго [пагранічны лес].. не стопча, нічыя сякера тут нават не цюкне. Хіба от толькі што збузавалі кавалачак маладняку на кантрольнай паласе. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перетрепа́ть сов.
1. (лён, коноплю и т. п.) с.-х. ператрапа́ць, патрапа́ць;
2. (износить) прост. знасі́ць, збузава́ць; паша́рпаць; падра́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
potargać
зак.
1. пашматаць, пашарпаць, падраць;
2. za co патузаць;
3. (пра валасы) раскудлаціць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
истрепа́ть сов.
1. (вещь) патрапа́ць, разг. збузава́ць; падра́ць;
2. перен. (утомить, измучить) вы́матаць, змата́ць; (изнурить) змары́ць, змардава́ць, знясі́ліць;
◊
истрепа́ть не́рвы вы́матаць не́рвы;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разлупі́ць, ‑луплю, ‑лупіш, ‑лупіць; зак., што.
Разм. Разадраць на палосы, распаласаваць што‑н. Скінуўшы з сябе сарочку і разлупіўшы яе на шырокія палосы, я перавязаў Алесю руку. Адамчык. На падаконніку ў вагоне рос альяс. Адарка адарвала ад яго два лісты, разлупіла іх напал і прыклала да ран. Сабаленка. // Падраць (звычайна зачапіўшыся, зачапіўшы). Разлупіць кашулю. □ Неяк падганяючы.. [Белалобую], хлопчык зачапіўся за сук і разлупіў ледзь не да пояса калашыну. Шуцько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)