ГРА́ДУС РА́НКІНА,

адзінка тэрмадынамічнай тэмпературы. Абазначаецца °Ra. Роўны градусу Фарэнгейта. Апорныя тэмпературныя (рэперныя) пункты: абсалютны нуль (0 °Ra) і т-ра трайнога пункта вады (491,688 °Ra). Прапанаваны шатл. фізікам У.Дж.Ранкінам. Выкарыстоўваецца ў некат. краінах, напр., у ЗША, дзе вымяраюць т-ру па шкале Фарэнгейта. Гл. таксама Градус, Тэмпературныя шкалы.

т. 5, с. 386

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

абсалю́тны абсолю́тный; (полный — ещё) соверше́нный, полне́йший;

а. спако́й — абсолю́тный (полне́йший) поко́й;

~нае падабе́нства — абсолю́тное (соверше́нное) схо́дство;

○ ~ная велічыня́ — абсолю́тная величина́;

~ная і́сціна — абсолю́тная и́стина;

~ная мана́рхія — абсолю́тная мона́рхия;

~ная тэмперату́ра — абсолю́тная температу́ра;

а. нуль — абсолю́тный нуль;

а. слых — абсолю́тный слух;

а. чэмпіён — абсолю́тный чемпио́н;

~ная рэ́нта — абсолю́тная ре́нта

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абсолю́тный абсалю́тны; (совершенный, полный) по́ўны; (окончательный) канчатко́вы;

абсолю́тная величина́ мат. абсалю́тная велічыня́;

абсолю́тная и́стина филос. абсалю́тная і́сціна;

абсолю́тная мона́рхия полит. абсалю́тная мана́рхія;

абсолю́тная приба́вочная сто́имость эк. абсалю́тная прыба́вачная ва́ртасць;

абсолю́тная тишина́ абсалю́тная (по́ўная) цішыня́;

абсолю́тное большинство́ абсалю́тная бо́льшасць;

абсолю́тный нуль физ. абсалю́тны нуль;

абсолю́тный слух муз. абсалю́тны слых;

абсолю́тный чемпио́н спорт. абсалю́тны чэмпіён.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

thermometer [θəˈmɒmɪtə] n. гра́дуснік, тэрмо́метр;

a Celsius/Centigrade thermometer тэрмо́метр Цэ́льсія;

a Fahrenheit thermometer тэрмо́метр Фарэнге́йта;

thermometer reading паказа́нні тэрмо́метра;

The thermometer is standing at 10o. Тэрмометр паказвае 10о (вышэй за нуль).

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

дыскрыміна́нт

(лац. discriminans, -ntis = які адрознівае)

мат. выраз, які складаецца з каэфіцыентаў ураўнення і ператвараецца ў нуль толькі ў тым выпадку, калі сярод каранёў ураўнення ёсць роўныя.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Null

f -, -en нуль

das Ergébnis ist gleich ~ — перан. вы́нік ро́ўны нулр

zehn Grad über [únter] ~ — дзе́сяць гра́дусаў вышэ́й [ніжэ́й] нуля́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

адмо́ўны, -ая, -ае.

1. Які змяшчае ў сабе адмаўленне.

А. адказ.

А. займеннік.

2. Дрэнны, варты асуджэння.

А. персанаж у п’есе.

3. У матэматыцы: які ўяўляе сабой велічыню, узятую са знакам мінус, меншую за нуль.

А. лік.

4. Суадносны з такім відам электрычнасці, матэрыяльныя часціцы якога з’яўляюцца электронамі (спец.).

А. электрычны зарад.

5. Які паказвае на адсутнасць чаго-н., процілеглы чаканаму.

А. вынік.

6. Неадабральны, асуджальны.

А. водгук.

Адмоўная рэцэнзія.

7. у знач. наз. адмо́ўнае, -ага. Тое, што характарызуецца адмоўнымі якасцямі; процілеглае дадатнаму.

Бачыць ва ўсім толькі адмоўнае.

|| наз. адмо́ўнасць, -і, ж. (да 1, 2 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дада́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае патрэбныя ўласцівасці, якасці, заслугоўвае адабрэння. Былі і дадатныя бакі ў гэтых вандроўках: па дарозе добра абмяркоўваўся даклад. Колас.

2. Які выражае адабрэнне; станоўчы. Дадатная ацэнка.

3. Большы, чым нуль. Дадатны лік. Дадатная велічыня. Дадатная тэмпература.

4. Які мае адносіны да віду электрычнасць часціцамі якога з’яўляюцца пратоны, пазітроны і інш. Дадатны зарад.

5. у знач. наз. дада́тнае, ‑ага. Тое, што характарызуецца станоўчымі якасцямі; проціл. адмоўнае.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ГАДА́Р

(Godard) Жан Люк (н. 3.12.1930, Парыж),

французскі кінарэжысёр. Адзін з вядучых прадстаўнікоў «новай хвалі». Яго творчай манеры ўласцівы своеасаблівы і востры стыль кінаапавядання, выражаны ў рытмічна-імпульсіўным мантажы, частым выкарыстанні ручной камеры, у нетрадыцыйнай лексіцы дыялогаў. Сярод фільмаў: «На апошнім дыханні» (1960), «Жыць сваім жыццём» (1962), «Шалёны П’еро» (1965), «Уікэнд» (1967), «Імя Кармэн» (1983), «Германія, дзевяць нуль» (1991), «Назаўсёды Моцарт» (1996).

т. 4, с. 419

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

łamany

łaman|y

1. ламаны;

mówić ~ą angielszczyzną — размаўляць на ламанай англійскай мове;

2. дроб (пры абазначэнні нумароў на дакументах і інш.); касяк;

zero osiem ~e przez piętnaście — (08/15) нуль восем дроб пятнаццаць (нуль восем касяк пятнаццаць)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)