шке́льца, -а, мн. -ы, -аў, н.

1. гл. шкло.

2. Асколак або кавалак шкла.

Шкельцы ад пабітых акон.

3. перан. Пра тое, што па сваіх уласцівасцях нагадвае шкло.

Шкельцы лужын.

4. мн. Акуляры або пенснэ (разм.).

Надзець шкельцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

усчапі́ць, -чаплю́, -чэ́піш, -чэ́піць; -чэ́плены; зак., што.

1. на каго-што. Павесіць, начапіць.

У. стрэльбу на плячо.

2. на каго і без займ. Надзець на сябе або на каго-н. вопратку (разм.).

У. камізэльку.

|| незак. усчэ́пліваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

напрану́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што.

Абл. Надзець, апрануць на сябе што‑н. [Карызна] з ліхаманкавай паспешнасцю .. напрануў паліто. Зарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узбі́ць, узаб’ю́, узаб’е́ш, узаб’е́; узаб’ём, узаб’яце́, узаб’ю́ць; узбі́ў, -бі́ла; узбі́; узбі́ты; зак., што.

1. Ударам ці ўдарамі насадзіць, накалоць.

У. абруч на бочку.

У. вілкі на вожаг.

2. Надзець, насунуць на што-н. зверху або з цяжкасцю надзець што-н. вузкае, цеснае (разм.).

Ледзь узбіў паліто на плечы.

3. Лёгкімі ўдарамі зрабіць больш рыхлым, пышным, пеністым.

У. падушку.

У. смятанку.

4. Разбіць яйка на патэльню (разм.).

5. Паставіць, пакласці, павесіць што-н. на вельмі высокае, нязручнае месца (разм.).

Куды ты ўзбіў гэту скрынку?

|| незак. узбіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

прыме́раць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.

Надзець (адзенне, абутак) для вызначэння адпаведнасці мерцы, прыгоднасці па памеры.

П. сукенку.

|| незак. прыме́рваць, -аю, -аеш, -ае і прымяра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прыме́рка, -і, ДМ -рцы, ж. і прыме́рванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

уссадзі́ць, -аджу́, -а́дзіш, -а́дзіць; -а́джаны; зак.

1. каго (што) на каго-што. Падняўшы, пасадзіць, паставіць на што-н.

У. дзіця на воз.

2. што на што. Шчыльна насадзіць, надзець што-н.

У. вілкі на вілачнік.

|| незак. усса́джваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

касцюмі́равацца, ‑руюся, ‑руешся, ‑руецца; зак. і незак.

1. Надзець (надзяваць) па сябе тэатральны або маскарадны касцюм.

2. толькі незак. Зал. да касцюміраваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

слабаво́льнасць, ‑і, ж.

Слабая воля; бесхарактарнасць. І глядзеў [Ярмалінскі] на краўца так, што той, ад слабавольнасці, Не ведаў, дзе надзець свае вочы. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

закава́ць, -кую́, -куе́ш, -куе́; -куём, -куяце́, -кую́ць; -ку́й; -кава́ны; зак.

1. каго (што). Надзець на каго-н. кайданы.

З. злачынца.

2. перан., што. Замарозіць, пакрыць лёдам.

Мароз закаваў раку.

3. каго (што). Падбіваючы падкову, пашкодзіць нагу каню.

|| незак. зако́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пераабу́цца, ‑абуюся, ‑абуешся, ‑абуецца; зак.

Надзець на сябе другі абутак; абуцца іначай. Вольга пераабулася ў боцікі, апранула паліто, і яны выйшлі з пакоя. Даніленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)