Кавалак, глыба лёду. // Крыга. Здаецца, яшчэ ўчора .. [Нёман] імкліва нёс кудысьці на хвалях апошнія льдзіны, а сёння — вербы, заглядваючыся ў яго празрыстую ваду, нібы ў люстэрка, ужо любуюцца сваімі бледна-зялёнымі завушніцамі.Данілевіч.Ён [снежань] ахінуў стагі лугоў, Як верацёны снежнай воўнай; З-пад Налібок, з балот, лясоў Плыты ільдзін пагнаў па Нёмну.Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скала́, ‑ы; мн. скалы, скал; ж.
Каменная глыба, гара з крутымі схіламі, вострымі выступамі. Па моры плывуць караблі, Плывуць паміж рыфаў і скал...Купала.Непрыступнаю сцяной Карпацкія ўзняліся скалы.Танк.Узбярэжжа акіяна, на якім узнік горад — гэта магутная велізарная скала.Новікаў.//перан. Пра сілу, стойкасць, згуртаванасць. Рэспублікі нашы — скала, А сілу ім дружба дала — З’яднанасць савецкіх народаў.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
hummock
[ˈhʌmək]
n.
1) малы́ узго́рачак, паго́рак -ка m.
2) ледзяна́я глы́ба(на по́лі), таро́с -а m.
3) ро́йсты pl. only (за́расьнік на бало́це)
hummocks — куп’ё n.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
odłam, ~u
м.
1.глыба, абломак, адломак;
2. частка, група;
odłam prasy — крыло прэсы;
3.паліт. фракцыя
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Камлы́га ’вялікі бясформенны кавалак, абломак цвёрдай масы, ком, глыба зямлі’ (ТСБМ, Гарэц., Нас., Др.-Падб., Яшк.), зборн. камлы́жжа ’камякі мёрзлай зямлі’ (Яўс.; бялын., Янк. I; Нас.), камлы́жына ’сухі ком зямлі на раллі, не разбіты бараной’ (Мядзв.), камлы́шка ’тс’ (Бяльк.), камлы́жыць ’рабіць шар з чаго-небудзь мяккага’ (Нас.). Утворана, відавочна, ад камлаты (гл. камель2) пры дапамозе экспрэсіўнага суфікса ‑ыга (як касты́га < касцяны гузік; Сцяцко, Афікс. наз., 182).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гле́ба
1. Верхні слой зямлі, багаты перагноем (БРС).
2. Кавалак зямлі, глыба, зямля, грунт (Гарб.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
гру́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
1. Куча зваленых у беспарадку прадметаў, рэчаў. Груды развалін. □ Быццам вузей стала вуліца, заваленая грудамі бярвення.Васілевіч.Цёмнай грудай.. ляжалі непатрэбныя гаспадарчыя прылады.Самуйлёнак.
2. Замёрзлая, засохлая гразь. Ехалі ж мы яшчэ на калёсах, па замёрзлай грудзе.Гарэцкі.
3.Глыба, кусок чаго‑н. цвёрдага, звычайна зямлі. Затарахцелі, забрынчэлі пабітыя калёсы, падскокваючы на мёрзлых грудах.Шамякін.Збіваючы да крыві аб каменне і груды босыя ногі, бяжыць цыбаты Гараська Бусел.Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Bátzen
I
m -s, -
1) гіст. ба́цэн (манета ў Паўднёвай Германіі і Швейцарыі)
2) разм. куш
ein schöner ~ Geld — цэ́лая ку́ча гро́шай
II
m -s, - глы́ба; камлы́га
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
глуты́р Вялікі кавалак зямлі на раллі, глыба; неразбітая скіба ўзаранага цвёрдага поля (Мсцісл.Юрч.). Тое ж глуты́ра (Мсцісл.Юрч.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Суля́ць ’соваць, соўгаць’, сулену́цъ ’сунуць’ (ТС), укр.дыял.суля́ти ’моцна штурхаць’, рус.дыял.суля́ть ’соваць, штурхаць, соўгаць’, суля́ться ’штурхацца’, польск.sulać ’мяць, мясіць, сціскаць’, серб.-харв.су́љати ’бухаць, шугаць (пра полымя, дым)’, ’корпаць (кіём)’. Патабня (РФВ, 7, 66) набліжаў да сунуць, соваць (гл.) з не зусім ясным па паходжанні ‑л‑. Відавочна, звязана з сула, вуліца, гл. Гл. таксама ЕСУМ, 5, 473. Варбат (Этим. иссл., 1981, 88) мяркуе пра запазычанне рускага дзеяслова з польскай мовы, дзе дзеяслоў выводзіцца ад sulka ’шарык з цеста’ (< с.-н.-ням.schulle, сучаснае scholle ’камяк, глыба’), што няпэўна.