Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
odłam, ~u
м.
1.глыба, абломак, адломак;
2. частка, група;
odłam prasy — крыло прэсы;
3.паліт. фракцыя
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Камлы́га ’вялікі бясформенны кавалак, абломак цвёрдай масы, ком, глыба зямлі’ (ТСБМ, Гарэц., Нас., Др.-Падб., Яшк.), зборн. камлы́жжа ’камякі мёрзлай зямлі’ (Яўс.; бялын., Янк. I; Нас.), камлы́жына ’сухі ком зямлі на раллі, не разбіты бараной’ (Мядзв.), камлы́шка ’тс’ (Бяльк.), камлы́жыць ’рабіць шар з чаго-небудзь мяккага’ (Нас.). Утворана, відавочна, ад камлаты (гл. камель2) пры дапамозе экспрэсіўнага суфікса ‑ыга (як касты́га < касцяны гузік; Сцяцко, Афікс. наз., 182).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гле́ба
1. Верхні слой зямлі, багаты перагноем (БРС).
2. Кавалак зямлі, глыба, зямля, грунт (Гарб.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
гру́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
1. Куча зваленых у беспарадку прадметаў, рэчаў. Груды развалін. □ Быццам вузей стала вуліца, заваленая грудамі бярвення.Васілевіч.Цёмнай грудай.. ляжалі непатрэбныя гаспадарчыя прылады.Самуйлёнак.
2. Замёрзлая, засохлая гразь. Ехалі ж мы яшчэ на калёсах, па замёрзлай грудзе.Гарэцкі.
3.Глыба, кусок чаго‑н. цвёрдага, звычайна зямлі. Затарахцелі, забрынчэлі пабітыя калёсы, падскокваючы на мёрзлых грудах.Шамякін.Збіваючы да крыві аб каменне і груды босыя ногі, бяжыць цыбаты Гараська Бусел.Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Bátzen
I
m -s, -
1) гіст. ба́цэн (манета ў Паўднёвай Германіі і Швейцарыі)
2) разм. куш
ein schöner ~ Geld — цэ́лая ку́ча гро́шай
II
m -s, - глы́ба; камлы́га
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
глуты́р Вялікі кавалак зямлі на раллі, глыба; неразбітая скіба ўзаранага цвёрдага поля (Мсцісл.Юрч.). Тое ж глуты́ра (Мсцісл.Юрч.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Суля́ць ’соваць, соўгаць’, сулену́цъ ’сунуць’ (ТС), укр.дыял.суля́ти ’моцна штурхаць’, рус.дыял.суля́ть ’соваць, штурхаць, соўгаць’, суля́ться ’штурхацца’, польск.sulać ’мяць, мясіць, сціскаць’, серб.-харв.су́љати ’бухаць, шугаць (пра полымя, дым)’, ’корпаць (кіём)’. Патабня (РФВ, 7, 66) набліжаў да сунуць, соваць (гл.) з не зусім ясным па паходжанні ‑л‑. Відавочна, звязана з сула, вуліца, гл. Гл. таксама ЕСУМ, 5, 473. Варбат (Этим. иссл., 1981, 88) мяркуе пра запазычанне рускага дзеяслова з польскай мовы, дзе дзеяслоў выводзіцца ад sulka ’шарык з цеста’ (< с.-н.-ням.schulle, сучаснае scholle ’камяк, глыба’), што няпэўна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
block1[blɒk]n.
1. кало́да; цу́рка; глы́ба
2.hist. пла́ха
3.BrE шматкватэ́рны дом; жылы́ ко́рпус; будаўні́чы блок
4. кварта́л (у горадзе);
His house is two blocks away from here. Яго дом за два кварталы адсюль.
5. блок (цыгарэтаў); кава́лак (мыла)
6. перашко́да, зато́р;
a traffic block зато́р у ру́ху
7. блакіро́ўка (у спорце)
♦
put/lay one’s head/neck on the block рызыкава́ць жыццём
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Ма́са ’колькасць матэрыі, якая складае цела’, ’вялікая колькасць, мноства, шмат чаго-небудзь’, ’мноства рэчыва без пэўнай формы’, ’народ, шырокія колы насельніцтва’ (ТСБМ, Яруш., ТС). Еўрапейскае слова. У бел. мову запазычана з польск. і, магчыма, паўторна з рус. мовы, у якіх з новав.-ням.Masse (XVI ст.) або з франц.masse > лац.massa ’злітак’, ’ком, глыба, кавалак’, ’хаос’ < ст.-грэч.μᾶζα ’цеста’, ’ячменны хлеб’ < μάσσω ’мяшаю, размешваю’. Сюды ж масаві́к ’той, хто вядзе работу ў масах’, ’арганізатар масавых гульняў’ (ТСБМ), ма́савыя ’летняе свята саўгаснікаў’ (віл., Нар. сл.), масо́ўка ’масавая сцэна ў спектаклі, фільме’, ’масавая прагулка’, ’тайны рэвалюцыйны сход’ (ТСБМ) — усе з рус. мовы.