Рэ́зны: у выразе рэ́зны камень ’онікс’ (Байк. і Некр.). Ад рэзаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тру́снуць ‘хруснуць, храснуць, надламацца’ (Нас., Некр. і Байк., Ласт., Сл. ПЗБ), сюды ж трусці́ць, патрусі́ць ‘паламаць, здрабіць на кавалкі’ (Нас., Байк. і Некр., Гарэц.), тру́снік ‘друз, трэскі’ (Сцяшк. Сл.). Да прасл. *trǫs‑t‑/*trus‑t‑, якія суіснуюць з варыянтамі: *xrǫst‑/*xrust‑, *drozg‑/*dryzg‑. Гл. трушчыць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вухавёртка заал. (БРС). Запазычана з рус. уховёртка; параўн. шчыкаўка ’тс’ (Некр. і Байк.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прысму́так ’засмучэнне, маркота; жаль’ (Нас., Байк. і Некр.). Прэфіксальны дэрыват ад смутак (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рэчаспі́с ’рэестр, каталог’ (Байк. і Некр.). Утворана шляхам словаскладання ад словазлучэння спіс рэчаў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Скарпа́ць ‘скалупаць’ ‘зрыць’ (Байк. і Некр., Сл. ПЗБ), скорпа́ць ‘скалупнуць’ (ТС). Гл. корпаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тамба́к ’сплаў медзі з цынкам, бронза’ (Байк. і Некр., Ласт., Нас.). Гл. тампак.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тарату́н ’балбатун’, тарату́ха ’балбатуха’ (Нас., Некр. і Байк.). Да гукапераймальнага тарата, гл. тарара.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Таўка́ць ’штурхаць’ (Нас., Сержп. Прымхі; Растарг., Байк. і Некр.; навагр., мазыр., ЛА, 2), тоўка́ць ’калыхаць на гушкалцы’ (стол., ЛА, 2), ’кляваць, торкаць’ (ТС), туўка́ць ’таўхаць, піхаць’ (Бяльк.), товка́ті ’тс’ (беласт., Сл. ПЗБ), таўка́цца ’штурхацца’ (навагр., дзятл., касцюк., мазыр., ЛА, 2; Растарг., Байк. і Некр.), то́ўкацца ’калыхацца на гушкалцы’ (стол., ЛА, 2), ст.-бел. толка́ти ’штурхаць, піхаць’ (1541 г.), толка́тися ’штурхацца’ (КГС), сюды ж таўкн́уць ’штурхнуць’ (Байк. і Некр.), тоўкну́ць, тоўкену́ць ’тс’ (ТС). Гл. таўкці, таўчы, параўн. таўхаць, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пстры́чка, пстрычо́к ’рэзкі адрывісты ўдар пры разгібанні ўказальнага або сярэдняга пальца, сагнутага вялікім пальцам’; ’пра малую, несур’ёзную, нявытрыманую, запальчывую, нервовую жанчыну ці дзяўчыну’ (ТСБМ, Шат., ТС, Сл. ПЗБ, Байк. і Некр., Жыв. сл.), ’шпілька’ (Байк. і Некр.). З польск. pstryczek, pstryczka ’пстрычка’, якія ад pstrykać (гл. пстрык).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)