ко́ма3
(гр. komma = адрэзак)
муз. невялікі (меншы за 1/8 тона) інтэрвал паміж двума гукамі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ганато́мы
(ад гр. gone = семя + tome = адрэзак)
сегментаваныя ўчасткі бакавой мезадэрмы ў зародкаў хордавых жывёл і чалавека.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
дэрмато́м
(ад дэрма + гр. tome = адрэзак)
зачатак злучальнатканкавай часткі скуры (дэрмы) у зародках хордавых жывёл і чалавека.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гэ́ты, -ага, м., гэ́та (гэ́тая), -ай, ж., гэ́та (гэ́тае), -ага, н., мн. гэ́тыя, -ых, займ. указ.
1. Паказвае на асобу або прадмет, якія знаходзяцца перад вачамі.
Г. ці той лес? Гэтага чалавека не сустракаў ніколі.
2. Паказвае на адрэзак часу, пра які ідзе гаворка.
Гэтымі днямі на рыбу не прыйдзецца ісці.
3. Паказвае на ўжо вядомую асобу або прадмет.
Дзіўны чалавек г.
Галілей!
Ах, гэтыя модніцы!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Перс, беласт. перс, перса, бере ’адрэзак зямлі шырэй загона’ (Смул.), які ўключае як ’разору’, так і ’насып’. Абрэмбска–Яблонска (Зб. Аванесаву, 200–204) выводзіць беласт. словы з літ. pra‑peršis ’праталіна’, pra‑perša, рг драг šis, pra‑parśa ^замёрзлае месца ў рацэ ці моры’. Параўн. перець} (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пру́глічка ’драўляны падгалоўнік у ложку’ (рас., Шатал.). Паводле Лаўчутэ (Балтизмы, 126), паколькі слова не этымалагізуецца на славянскай глебе і ягоны арэал блізкі да балтыйскага, яно магло быць запазычана з балтыйскіх моў; параўн. літ. brūklỹs ’тоўстая палка, кавалак дрэва’, лат. sprũngulis ’маленькі круглы адрэзак дрэва; палка, пень’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Том ’асобная кніжка са збору кніг’ (ТСБМ, Ласт., Некр. і Байк.), ст.-бел. томъ ’тс’ (1598 г., КГС). Запазычана праз польск. tom ’тс’ з франц. tome ’тс’ < лац. tomus ’тс’, што ўзыходзіць да грэч. τομος ’частка, адрэзак, том’ ад τάμνω ’рэжу’ (Фасмер, 4, 75; ЕСУМ, 5, 595).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
wycinek
м.
1. выразка, адрэзак;
2. мат. сектар;
3. сектар; участак; фрагмент;
wycinek mapy — сектар карты
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Перыяд ’адрэзак часу’ (ТСБМ), ст.-бел. периодъ (з 1598 г.), якое са ст.-польск. peryjod, period (XVI ст.) < лац. periodus < ст.-грэч. περίοδος ’абарачэнне, абарот’ (Булыка, Лекс. запазыч., 165); магчыма, паўторнае запазычанне праз рус. мову (Крукоўскі, Уплыў, 78), у якой слова было запазычана з франц. у эпоху Пятра I.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АКТЫ́ЎНЫ ЎЧА́СТАК у касманаўтыцы, адрэзак траекторыі палёту касм. лятальнага апарата, калі працуюць ракетныя рухавікі. Заканчваецца звычайна ў месцы, дзе касм. аб’ект аддзяляецца ад ракеты-носьбіта і выходзіць на зададзеную траекторыю руху. У залежнасці ад месца старту палёт касм. апарата можа складацца з чаргавання актыўнага ўчастка з пасіўнымі (без работы ракетных рухавікоў).
т. 1, с. 214
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)