Надзе́ць 1 ’апрануць’, ’уздзець’ (Сл. ПЗБ, Бяльк., Пятк.), надзе́цца ’апрануцца’ (Жд. 1). Да дзець (гл.), што звязана з прасл. *děti рознымі семантычнымі пераходамі, у прыватнасці пераход ’рабіць’ — ’адзяваць’ акрамя славянскіх моў прадстаўлены ў літ. dėvė́ti ’насіць адзенне’, англ. to do on ’надзяваць’, асецін. koenyn ’апранаць, надзяваць’ і інш. (Абаеў, ВЯ, 1988, 3, 36). Гл. таксама: Фасмер, 1, 509; Трубачоў, Эт. сл., 4, 229–230.

Надзе́ць 2 ’нафаршыраваць’ (навагр., З нар. сл., Сцяшк. Сл.), надзява́ць ’начыняць’ (карэл., Шатал.; Жд. 2; ваўк., Сл. ПЗБ), надзяваны ’надзеты’, ’нафаршыраваны, начынены’ (ТС; ашм., гродз., Сл. ПЗБ). Да дзець (гл.), семантычны пераход ’рабіць’ — ’наліваць, насыпаць, напіхваць’ прадстаўлены ў гаворках яшчэ дзеясловам начыні́ць ’нафаршыраваць, напіхаць’ (ад чыніць ’рабіць’), у іншых славянскіх мовах: укр. начини́ти, рус. начини́ть, польск. nadziać, чэш. nadíti, славен. nadeti, серб.-харв. на̀денути, балг. надя́на, макед. надене ’тс’; такім чынам, мяжа паміж арэаламі вытворных ад *děti і *činiti праходзіць праз беларускую моўную тэрыторыю. Паводле Махэка₂ (118), пераходнае значэнне ў гэтым выпадку — ’нацягнуць нешта на нешта, насадзіць, надзець’, гл. надзе́ць 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

dress

[dres]

1.

n.

1) суке́нка f.

2) во́пратка f., убра́ньне n., адзе́жына f.

2.

v.t.

1) апрана́ць, адзява́ць

2) убіра́ць, прыбіра́ць

3) абску́бсьці й вы́трыбушыць (ку́рыцу)

4) перавя́зваць ра́ну

3.

v.i.

1) апрана́цца

2) Milit. выстро́йвацца ў про́стую лі́нію

•

- dress oneself

- dress up

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

get on

а) узье́хаць, узыйсьці́; узьле́зьці (на гару́)

б) апрана́ць, адзява́ць; абува́ць (чараві́кі)

в) мець по́сьпех, до́бра ме́цца

How is he getting on? — Як ён ма́ецца? Як у яго́ спра́вы?

г) ла́дзіць з кім

д) увайсьці (у гады́)

to get on in years — старэ́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

kléiden

1.

vt

1) адзява́ць, апрана́ць

gut gekléidet sein — быць до́бра апра́нутым

2) быць да тва́ру (каму-н.), пасава́ць, падыхо́дзіць

3) (in A) выка́зваць (думкі, пачуцці)

séine Probléme in Wórte ~ — вы́казаць свае́ прабле́мы сло́вамі

2.

(sich)

(in A) апрана́цца, прыбіра́цца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

bead

[bi:d]

1.

n.

1) па́церка f.

2) кро́пля, кро́пелька f.

beads of sweat — кро́плі по́ту

3) Milit. му́шка f.

to draw a bead on — прыцэ́ліцца, узя́ць на му́шку

4)

а) бу́рбалкі ў шыпу́чых ві́нах

б) пе́на на пі́ве

2.

v.t.

1) адзява́ць па́церкі, прыбіра́ць па́церкамі

2) нані́зваць як па́церкі

3.

v.i.

бурбо́ліць (пра ва́дкасьць)

•

- beads

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Пра́таць 1 ’прыбіраць’, ’засоўваць, запіхваць (рукі)’ (Нас.), ’прыбіраць, упарадкоўваць, чысціць’, ’даглядаць’, ’хаваць’ (свісл., Сл. ПЗБ; Шатал., Сцяшк. Сл.), ’ачышчаць ад карэнняў, кустоў’ (Стан.). Параўн. рус. пря́тать, пря́чу ’хаваць’, опря́тный ’ахайны, чысты’, пря́танье ’карчаванне зямлі пад ворыва’, опря́тывать ’прыбіраць, упарадкоўваць’, ’адзяваць нябожчыка’, укр. пря́тати ’прыбіраць, упарадкоўваць’, ’хаваць’, ст.-рус. с(ъ)прѧтати; польск. sprątać ’прыбіраць’, sprzęt ’начынне, прыбор’, серб.-харв. прѐтати ’закопваць, засыпаць попелам’, спре̏тан ’лоўкі’, славен. spréten ’годны, лоўкі, жвавы’, балг. опре́там се ’падрыхтоўваюся да працы’, ст.-слав. прѧтати ’ціснуць, прыгнятаць; перашкаджаць’. Прасл. *prętati з першасным значэннем ’рваць, вырываць, расчышчаць зямлю пад сяўбу’ (Мяркулава, Этимология–1974, 70), магчыма, звязанае з *prędati, *pręsti (гл. пратаць 2 ’біць’), паводле Куркінай (Балто-слав. иссл., 15, 201), з першаснай семантыкай ’рэзка рухаць, тузаць’. Іншая пашыраная версія — аб роднасці з прут (*prǫtъ); гл. Праабражэнскі 2, 145 і наст.; Брукнер 436; аднак Фасмер (3, 396) указвае на семантычны недахоп гэтай этымалогіі — *prętati не мае значэння ’аплясці, плясці’. Супастаўленне з с.-в.-ням. sprenzen (Мацэнаўэр, LF, 14, 403; Младэнаў, 515) Фасмер (там жа) таксама лічыць сумнеўным, паколькі апошняе звязана са слав. *prędati (гл. пра́даць). Агляд іншых версій гл. ESJSt, 12, 710–711. Гл. таксама апратаць.

Пра́таць 2, пря́таць ’біць, лупцаваць’ (Нас., Бяльк., Юрч.), ’біць бялізну’ (Інстр. 1). Этымалагічна тое ж, што і пратаць 1; змяненне значэння адбылося ў выніку семантычнай кантамінацыі з дзеясл. праць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

habit

I [ˈhæbɪt]

n.

1) звы́чка, прывы́чка f., звы́чай -ю m.

the habit of smoking — звы́чка куры́ць

2) Biol. спо́саб ро́сту й разьвіцьця́ жывёліны ці расьлі́ны

a plant of trailing habit — сьце́лістая расьлі́на

II [ˈhæbɪt]

1.

n.

а) мана́ская ра́са

to take the habit — пастры́гчыся ў мана́хі, мана́шкі

б) амазо́нка (да́мскі гарніту́р для язды́ на ко́нях)

в) Archaic адзе́ньне n., убо́р -у m.

2.

v.t.

апрана́ць, адзява́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ánziehen

*

1.

vt

1) наця́гваць; прыця́гваць; заця́гваць

die Zügel ~ — нацягну́ць ле́йцы

2) тэх. падкруці́ць (шрубу); заці́снуць

3) апрана́ць, адзява́ць

die Stíefel ~ — абува́ць бо́ты

4) прыця́гваць, прыва́бліваць

5) прыво́дзіць (што-н.), спасыла́цца (на што-н.)

2.

vi

1) (s) разм. набліжа́цца

das Gewítter zieht an — наблі- жа́ецца навальні́ца

2) (h) шахм. рабі́ць ход пе́ршым

3.

(sich) апрана́цца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

bind

[baɪnd]

1.

v.t., -bound, binding

1) вяза́ць (ра́зам); зьвя́зваць

She bound the package with a ribbon — Яна́ зьвяза́ла паку́нак істу́жкай

2) трыма́ць ра́зам, скле́йваць, змацо́ўваць

Tar will bind gravel — Смала́ змацу́е жвір

3) забавя́зваць, прымуша́ць

to bind by a promise — зьвя́зваць абяца́ньнем, абавя́зкамі

4) апяра́зваць; адзява́ць павя́зку, вяно́к

5) абіва́ць, абшыва́ць берагі́

6) пераплята́ць кні́гу

7) Med. выкліка́ць запо́р

2.

v.i.

1) прыліпа́ць, трыма́цца ра́зам

2) забавя́зваць, зьвя́зваць

A contract always binds — Кантра́кт забавя́звае

3.

n.

1) су́вязь f.

2) Mus. сынко́па f.

•

- bind oneself to

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

cover

[ˈkʌvər]

1.

n.

1) во́кладка f. (кні́гі); на́крыўка f. (гаршка́, сло́іка)

2) прыкрыцьцё, по́крыва n.; за́сьціл -у m.

under the cover of night — пад по́крывам но́чы

3) ахо́ва f.; схо́вішча n., укрыцьцё n.

4) за́расьнік -у m.

5) прыбо́р -у m. (на стале́ для яды́)

6) канвэ́рт -а m.

2.

v.t.

1) закрыва́ць; пакрыва́ць; засьціла́ць (стол)

Snow covered the ground — Сьнег пакры́ў зямлю́

2) апрана́ць (-ца); адзява́ць (-ца); насі́ць; надзе́ць ша́пку на галаву́

3) (пра пту́шку) сядзе́ць на я́йках

4) (пра самца́) пакрыва́ць (са́мку)

5) засланя́ць (ад ве́тру); закрыва́ць; ахо́ўваць

6) хава́ць, скрыва́ць, уто́йваць (пачу́цьці, памы́лку)

7) ахапля́ць (тэ́му, матэрыя́л)

8) займа́ць (прасто́ру), расьця́гвацца

9) прае́хаць, зрабі́ць

to cover a distance — прае́хаць адле́гласьць

10) пакрыва́ць (выда́ткі)

11) піса́ць рэпарта́ж, фатаграфава́ць (для прэ́сы)

•

- break cover

- cover up

- run for cover

- under cover

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)