Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
кру́глы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае форму круга, шара, кола, цыліндра або падобны да іх па форме. Круглае бервяно. Круглы стол. Круглы мячык. □ Над табою месяц круглы У ясным небе ціха плыў.Колас.// Тоўсты, сыты, поўны (пра чалавека, яго фігуру, твар). Шарсцяны світэр шчыльна аблягаў поўныя грудзі і круглыя плечы.Мележ.
2. У спалучэнні са словамі «год», «дзень», «суткі» абазначае: увесь, цэлы. Волеччын голас, калі яна паганяла каня, чуўся па полі круглы дзень.Чорны.Брыгады гэтыя працуюць круглыя суткі.Кулакоўскі.
3.Разм. Поўны, абсалютны. Круглы выдатны. Круглая сірата.// У спалучэнні са словам «дурань» абазначае: абсалютны, закончаны. Толькі круглы дурань, хіба, прачытаўшы гэты ліст, не ведаў бы, што рабіць.Самуйлёнак.
•••
Круглыя лічбыгл. лічба.
Круглыя дужкігл. дужка.
За круглым сталомгл. стол.
Круглая сумагл. сума.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нуль (род. нуля́) м., в разн. знач. ноль, нуль;
○ абсалю́тны н. — абсолю́тный ноль;
◊ зве́сці да нуля́ — свести́ к нулю́;
н. ува́гі — ноль внима́ния
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
absolute
[ˈæbsəlu:t]1.
adj.
1) по́ўны; безумо́ўны; абсалю́тны
absolute ignorance — по́ўнае не́вуцтва, цямно́та
absolute rest — по́ўны спако́й
absolute truth — безумо́ўная пра́ўда
2) неабмежава́ны
absolute authority — неабмежава́ная ўла́да
3) пэ́ўны; надзе́йны
absolute proof — пэ́ўны до́вад
4) Chem. чы́сты, без прыме́шкі
absolute alcohol — чы́сты сьпірт
5) абсалю́тны
absolute humidity — абсалю́тная во́гкасьць
absolute majority — абсалю́тная бальшыня́
absolute zero — абсалю́тны нуль
2.
n.Philos.
абсалю́т -у m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ГРА́ДУС РА́НКІНА,
адзінка тэрмадынамічнай тэмпературы. Абазначаецца °Ra. Роўны градусу Фарэнгейта. Апорныя тэмпературныя (рэперныя) пункты: абсалютны нуль (0 °Ra) і т-ра трайнога пункта вады (491,688 °Ra). Прапанаваны шатл. фізікам У.Дж.Ранкінам. Выкарыстоўваецца ў некат. краінах, напр., у ЗША, дзе вымяраюць т-ру па шкале Фарэнгейта. Гл. таксама Градус, Тэмпературныя шкалы.
в ко́мнате полне́йший беспоря́док у пако́і страшэ́нны беспара́дак (страшэ́ннае бязла́ддзе);
полне́йшая бессмы́слица абсалю́тная бяссэ́нсіца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
АБСАЛЮ́Т
(ад лац. Absolutus неабмежаваны, безумоўны),
у ідэалістычнай філасофіі — вечнае, бясконцае, безумоўнае, дасканалы і нязменны суб’ект, які «самадастатковы», сам па сабе змяшчае ўсё існучае і стварае яго. У філасофіі Фіхтэ — гэта «Я», у Гегеля — сусветны розум (абсалютны дух), у Шапенгаўэра — воля, у Бергсона — інтуіцыя; у рэлігіі як абсалют выступае Бог.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
чэмпіён, ‑а, м.
Званне пераможцы ў спартыўных спаборніцтвах, гульнях на першынство, а таксама асоба або каманда, удастоеныя такога звання. Чэмпіён свету. □ Павел любіў спорт. Але яшчэ больш любіў фізіку, а чэмпіёнам не зрабіўся толькі таму, што не хапіла часу для трэніровак.Шыцік.[Марына Паўлаўна:] — Ігар заняў першае месца па Саюзу па плаванню. Чэмпіён... Як я рада.Васілевіч.
•••
Абсалютны чэмпіён — спартсмен, які атрымаў найбольшую колькасць ачкоў у спаборніцтвах.
[Англ. — champion.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нуль, -я́, мн. -і́, -ёў, м.
1. Лічбавы знак «0», які абазначае адсутнасць велічыні (дабаўлены справа ад лічбы ўдзесяцярае яе).
2. Умоўная велічыня, адносна якой вызначаецца тэмпература чаго-н.
Дзесяць градусаў ніжэй за нуль.
3.перан. Пра нязначнага, нікчэмнага чалавека (разм.).
У навуцы гэты чалавек н.
○
Абсалютны нуль — самая нізкая магчымая тэмпература (-273,16 -273,15 °С).
◊
Звесці да нуля — пазбавіць усякага сэнсу, значэння.
Нуль увагіна каго-што (разм.) — ніякай увагі.
Пачаць з нуля (разм.) — без папярэдняй падрыхтоўкі.
Стрыгчы пад нуль (разм.) — стрыгчы нагала.
|| прым.нулявы́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
АЎСЯ́НКІН Вадзім Аўдзеевіч
(8.4.1939, г. Палтава, Украіна — 15.6.1968),
бел. спартсмен (самалётны спорт). Засл. майстар спорту СССР (1967). Чэмпіён свету ў камандным і асабістым заліках (1964, Більбао, Іспанія) і сярэбраны прызёр у асабістым заліку (1966, Масква). Чэмпіён СССР (1963) па вышэйшым пілатажы, абсалютны чэмпіён СССР і Усесаюзнай спартакіяды па тэхн. відах спорту (1965). Загінуў у час паказальнага парнага палёту.