імігра́нт

(лац. immigrans, -ntis = які перасяляецца)

1) іншаземец, які прыехаў у якую-н. краіну на пастаяннае жыхарства (параўн. мігрант 1, эмігрант 1);

2) жывёла (від, род), якая перасялілася на дадзеную тэрыторыю з іншай, дзе яна ўзнікла і развівалася раней (параўн. мігрант 2).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

have on

быць апра́нутым у што, быць у чым

She had a new dress on — Яна́ была́ ў но́вай суке́нцы

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

languish

[ˈlæŋgwɪʃ]

v.i.

1) слабе́ць, млець; вя́нуць

2) со́хнуць, чэ́знуць; марне́ць

3) тужы́ць

She languished for home — Яна́ тужы́ла па до́ме

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

recreation

[,rekriˈeɪʃən]

n.

гуля́ньне n., заба́ва f.; адпачы́нак -ку m.

She plays piano for recreation — Яна́ йгра́е на піяні́на для адпачы́нку

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

regain

[rɪˈgeɪn]

v.t.

ізно́ў здабы́ць

to regain independence — аднаві́ць незале́жнасьць

to regain health — вы́здаравець

She never regained consciousness — Яна́ не ачуня́ла

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

whosesoever

[,hu:zsoʊˈevər]

pron.

чый-бы ні

I will accept whosesoever aid is offered — Я прыму́ дапамо́гу, чыя́ б яна́ ні была́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

по́ўнасцю, прысл.

1. У поўным складзе, у поўным аб’ёме. Перад жывёлаводамі стаіць задача так правесці зімоўку жывёлы, каб поўнасцю захаваць наяўнае пагалоўе, ні ў якім разе не дапусціць зніжэння прадуктыўнасці жывёлы. «Звязда».

2. Ва ўсіх адносінах, зусім, цалкам. Вось яна [машына] і вялізная, і хітрая,.. а ўсё ж такі яна поўнасцю падначалена .. [Міхасю]. Брыль. Гэтыя думкі і гэтае адчуванне апошнімі звеннямі ўзварухнуліся ў Сцёпкавым сэрцы і заступілі поўнасцю месца другім думкам і другому пачуццю. Колас.

•••

Цалкам і поўнасцю гл. цалкам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыпільнава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., каго-што.

Пільнуючы, дачакацца паяўлення каго‑, чаго‑н.; высачыць. [Тамаш:] — Я зачапіць яе не адважваўся, яна для мяне як святая была. А гэты гад прыпільнаваў, калі яна з вячорак ішла... Чарнышэвіч. «Трэба прыпільнаваць таго, хто сюды ходзіць, хоць бы прыйшлося сядзець тут да самай зімы», — падумаў Косця. Якімовіч. // перан. Дачакацца, выбраць (зручны момант, час і пад.). — Паспрабуйце дастаць добры план горада Мінска.. — Калі выпадзе зручны момант — паспрабуем. — Такі момант яны прыпільнавалі. Новікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ві́шар ’няскошаная трава, якая засталася зімаваць’ (Шат., Бес., Янк. I, Шатал.); ’топкае балота, дзе траву косяць толькі па лёдзе або яна там зазімоўвае’; ’трава ў выглядзе мурагу, якая не трэцца’, ’благое балотнае сена’ (Яшк.); ’гнілое сена’ (Шатал.); ’расліна пажарніца’ (Мат. Гом.). Укр. ви́шар ’леташняя трава’, польск. wiszar ’балотная трава, гушчар, мокры, зарослы травой луг’. Да віш1 (Махэк₂, 691). Непрымальная думка Рудніцкага (1, 404) ад шар з прэфіксам ви‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ль — часціца ў словах: хтоль, штоль, якіль ’хто-небудзь і г. д.’ (Янк. 3.), як і рус. ‑ль з’яўляюцца другаснай формай з прасл. ‑li (укр. ‑ли). Паводле Зубатага (Studie, 2, 52–54), яна спачатку была часціцай настрою (параўн. рус. ты река ли моя, реченька або сторона ли моя, сторонушка), пасля з яе развіліся ўзмацняльная і абмежавальная функцыі, пазней альтэрнатыўная, якая выражалася ў пытанні. Больш падрабязна гл. ESSJ SG (2, 409–413).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)