Зефі́р ’лёгкі ветрык’, ’гатунак тканіны’, ’гатунак цукеркі’. Рус. зефи́р, укр. зефі́р ’тс’. Ст.-рус. зефиръ ’вецер’ (з XII ст.) з грэч. ζέφυρος ’заходні вецер’. Націск у рус. з франц. zephir (< лац. zephyrus < грэч.) з канца XVIII — пачатку XIX ст. (Булахоўскі, РЯШ, 1954, 4, 12; Шанскі, 2, З, 91). Такі ж націск у першай бел. фіксацыі ў «Энеідзе навыварат»: зяхві́р (Шакун, Труды яз., 109). Фасмер, 2, 96; Гіст. лекс., 126; Блок–Вартбург, 673. Значэнне ’лёгкая тканіна’ (< ’адзенне’), верагодна, з зах.-еўрап. моў у XIX ст. у рус. > бел. Відаць, не раней і назва цукеркі. Абодва пераносы паводле лёгкасці.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Віскуцень ’пранізлівы вецер’ (КТС, А. Кулакоўскі, М. Лобан), укр. вискотня́ ’пранізлівы крык, віск’, ви́скоцень ’лён, паспелыя галоўкі якога трэскаюцца, і насенне выпадае’; ’званочак’. Відавочна, паходзіць ад *віскот < прасл. viskotъ (параўн. чэш., славац. výskot) і суф. ‑enь. Да віск (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пі́ўзынэ ’тоўстыя галіны ці маладыя ствалы дрэў, звязаныя разам і пакладзеныя на верх стога’ (драг., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамлю піўзэ, півзыпцэ, пізыпне ’дручкі, прывязаныя да саламянай страхі, каб вецер не разносіў салому’ (Шушк.; лін., кобр., Сл. Брэс.). Гл. поўзіна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
pomyślny
удалы, шчаслівы; паспяховы;
pomyślny obrót sprawy — добры кірунак (абарот) справы;
pomyślny wiatr — спадарожны вецер
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
калыха́ць, -лышу́, -лы́шаш, -лы́ша; -лышы́; незак.
1. каго-што. Злёгку мерна рухаць зверху ўніз ці з боку ў бок; гайдаць, хістаць.
Вецер калыхаў галінку.
Вагон калыхала (безас.) на паваротах.
2. каго (што). Гайдаючы калыску, спяваючы калыханку, усыпляць (дзіця).
К. дзіця.
3. чым. Рабіць чым-н. павольныя, мерныя рухі.
К. нагой.
|| аднакр. калыхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
|| наз. калыха́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
хіста́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. каго-што. Ківаць з боку ў бок.
Вецер хістае яліны.
2. чым. Рабіць хістальныя рухі чым-н.
Х. слуп.
3. перан., што. Рабіць няўстойлівым, падрываць.
Гэта хістала яго аўтарытэт.
|| аднакр. хісну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
|| наз. хіста́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).
|| прым. хіста́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
carry away
а) адно́сіць (пра хва́лю, ве́цер)
б) захапля́ць, натхня́ць
to be carried away — захапля́цца, перайма́цца не́чым
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
fitful
[ˈfɪtfəl]
adj.
1) пары́вісты (ве́цер); су́таргавы, нерэгуля́рны, зь перабо́ямі (гу́тарка, пульс)
2) мігатлі́вы
fitful gleams — мігатлі́вае сьвятло́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
fretful
[ˈfretfəl]
adj.
1) раздражнёны; зласьлі́вы, капры́зны (пра хво́рае дзіця́)
2) узбу́раны, неспако́йны, бурлі́вы (мо́ра)
3) гвалто́ўны (ве́цер)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
squally
[ˈskwɔli]
adj.
1) бу́рны
squally weather — бу́рнае надво́р’е
2) пары́вісты (пра ве́цер)
3) informal пагро́зьлівы; неспако́йны, трыво́жны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)