заке́шкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм.

1. Заварушыцца. Каля нас у аеры нешта закешкалася, а потым ціхенька плюхнула ў ваду. Карпюк.

2. Затрымацца, замарудзіць, залішне павольна робячы што‑н. Калі .. [наглядчык] аднойчы закешкаўся, я паспеў разгледзець пры адчыненыя дзверы шырокае закратаванае акно. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

таво́т, ‑у, М ‑воце, м.

Густая змазка для машын і механізмаў. Назаўтра, едучы дадому, Мікалай Барысавіч думаў аб тым, што калі дзверы ў суседзяў па-ранейшаму будуць візгатаць, прыйдзецца зайсці да Івана Пятровіча і папрасіць, каб памазаў завесы салам ці тавотам. Пянкрат.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

red​2 [red] adj. infml

1. чырво́ны;

a beautiful red rose прыго́жая чырво́ная ру́жа;

We painted the door bright red. Мы пафарбавалі дзверы ў ярка-чырвоны колер.

2. ры́жы, руды́;

red hair ры́жыя валасы́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Auro quaque janua panditur

Любыя дзверы адчыняюцца золатам.

Любая дверь открывается золотом.

бел. І ў рай вароты адчыняюцца залатымі ключамі. Грашмі і на тым свеце дагодзіш. За свой грош усюды харош. Капейка камень дзяўбе. За грошы і Бога купіш.

рус. Золотой ключик все двери открывает. Алтын сам ворота отпирает и путь очищает. Золотой молоток и железные двери отворяет. Золотой молоток пробьёт железный потолок.

фр. Clé d’or ouvre toutes les portes (Золотой ключ открывает все двери).

англ. A golden key opens every door (Золотой ключ открывает все двери).

нем. Gold geht durch alle Türen außer der Himmelstür (Золото проходит через все двери, кроме дверей неба). Goldener Schlüssel öffnet alle Tore (Золотой ключ открывает все ворота).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

замо́к, -мка́, мн. -мкі́, -мко́ў, м.

1. Прыстасаванне для запірання чаго-н. на ключ.

Дзвярны з.

Заперці дзверы на з.

За сямю (дзесяццю) замкамі (перан.: старанна схаваны). На замку (запёрта). Граніца на замку (перан.: надзейна абаронена).

2. Затвор агнястрэльнай зброі.

З. гарматы.

3. Спосаб змацавання частак драўляных канструкцый (спец.).

4. Верхняя злучальная частка аркі, скляпення (спец.).

|| прым. замко́вы, -ая, -ае (да 2—4 знач.; спец.) і замо́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зачыні́ць, -ыню́, -ы́ніш, -ы́ніць; -ы́нены; зак.

1. што. Пакрыць векам.

З. скрыню.

2. што. Злучыць створкі для спынення доступу, пранікнення ў сярэдзіну каго-, чаго-н.

З. дзверы.

З. хату.

3. каго-што. Змясціўшы куды-н., заперці на замок.

З. дзяцей у хаце.

◊

Свет зачыніць каму (разм.) — перашкодзіць нармальнаму, спакойнаму жыццю.

Як зачыніць — поўна.

|| незак. зачыня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| звар. зачыні́цца, -ыню́ся, -ы́нішся, -ы́ніцца (да 2 і 3 знач.); незак. зачыня́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

wywalać

незак.

1. выломваць; выбіваць;

2. вывальваць; звальваць;

wywalać otwarte drzwi — адамкнёныя дзверы адмыкаць; за пусты мех біцца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

напе́рці сов., прост.

1. в разн. знач. напере́ть;

н. на дзве́ры — напере́ть на дверь;

у за́лу ~рла мно́га людзе́й — в зал напёрло мно́го люде́й;

2. (напихать) наби́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ánlehnen

1.

vt (an A) прыхіна́ць (да чаго-н.); прычыня́ць (дзверы)

2.

(sich) прыхіна́цца, прытуля́цца

(да чаго-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

наво́дмаш, прысл.

Размахнуўшыся, з сілай, з размаху. Блішчынскі падняўся, ушчыльную падступіў да Юрыя і, пазіраючы некуды ў сцяну, наводмаш ударыў яго кулаком па твары. Навуменка. Рэвізор перакінуў білеты з рукі ў руку, патасаваў і неяк наводмаш шпурнуў іх у куток вагона пад самыя дзверы. Адамчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)