bgehackt

a адры́вісты

in ~en Sätzen rden — гавары́ць адры́вістымі фра́замі

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Zte

f -, -n непрысто́йны жарт, непрысто́йнасць

~n rißen*гавары́ць непрысто́йнасці [непрысто́йныя анекдо́ты]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

frischwg

adv жва́ва, сме́ла

~ von der Lber sprchen*гавары́ць адкры́та

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Сяўрэ́кацьгаварыць злосна’ (КСТ), сеўрэ́каць ’тс’ (ТС). Відаць, экспрэсіўнае ўтварэнне ад сеўкаць, сяўкаць (гл.) па тыпу шаўкаць, шаўрыкаць, гл. Параўн., аднак, польск. siewraćгаварыць мовай злодзеяў’ (Каня, Słownik), аргат. siwraćгаварыць’, якое параўноўваецца з рус. аргат. се́врить ’разумець’, што выводзіцца з новагрэч. (e)skeurō (Варш. сл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

матэ́рыя ж.

1. филос. мате́рия;

2. мате́рия, вещество́ ср.;

3. материа́л м., мате́рия;

гавары́ць аб высо́кіх ~рыях — говори́ть о высо́ких мате́риях

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Скалбо́ціць ‘размяшаць’ (іўеў., Сл. ПЗБ), скалбуці́ць ‘збоўтаць, перамяшаць’ (шчуч., Сл. ПЗБ). Да калбата́ць (гл.), што звязана з літ. kalbė́tiгаварыць’, ідыш kalbekenenгаварыць мяшанай мовай’, ням. дыял. (усх.-прус.) kalbêkenгаварыць многа і голасна’, рус. прыбалт. скалбе́каться ‘пачаць гаварыць па-літоўску’, адносна якіх гл. Анікін, Опыт, 279. Параўн. аднак прасл. *skolbiti se ‘адкрываць рот, ашчэрваць зубы; смяяцца’, якое Варбат (ОЛА, Исследов., 1975, 139) выводзіць ад *skoliti, гл. скалщь.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

А́РА,

агульная назва 2 родаў (Ara і Anadorhynchus) клінахвостых папугаяў атр. папугаепадобных. 18 відаў. Жывуць у лясах Паўн. і Паўд. Амерыкі. Як дэкар. птушкі завезены ў многія краіны свету. Найб. вядомыя ара чырвоны (Ara macao), ара блакітны (Ara ararauna), ара гіяцынтавы (Anadorhynchus hiacinthinus).

Гіяцынтавы ара даўж. да 1 м. Ярка афарбаваныя птушкі з доўгім хвастом. Дзюба моцная. Чароды ара часам шкодзяць пладовым дрэвам. Лёгка прыручаюцца і могуць «гаварыць». Некаторыя ахоўваюцца. Трохкаляровы ара вымер на Кубе ў 1880-я г.

т. 1, с. 442

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Балаба́ніць ’барабаніць; стукаць; гаварыць голасна; гаварыць глупства’ (Нас., Шат.), балаба́н ’пустамеля, балбатун’ (Нас.). Такога ж гукапераймальнага паходжання, як і балабо́ніць (гл.). Падрабязней гл. пад бала́каць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

swada

swad|a

ж. красамоўства;

mówić ze ~ą — гаварыць красамоўна

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

perorować

незак.

1. гаварыць напышліва; разважаць;

2. жарт. чытаць натацыі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)