Нага́нвід рэвальвера’. З рус. наган, што ў сваю чаргу ад уласнага імя канструктара Nagyan (Фасмер, 3, 35).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сямі́лка (семилка) ’від іголкі’ (Меер Крыч.). Ад сем (“оттого, что ихъ на денежку седмь купить можно”, там жа).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Іжэ́ўкавід паляўнічай стрэльбы па месцы вырабу’ (Інстр. II). Кандэнсат двухкамплектнага словазлучэння іжэўская стрэльба з суф. ‑к‑а.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сырць ’рыба Vimba vimba L.’ (“сырть или рибец — меньше леща”, маг., Дэмб. 2). Рус. сырть ’тс’, польск. syrt ’тс’. Відаць, не можа разглядацца асобна ад цырта ’тс’ (гл.), параўн. польск. certa ’тс’, якое Брукнер (59) выводзіць з ням. Zärtheвід рыбы’. Атаясамленне рус. сырть з сырок (гл.) ’від ласося’ (Фасмер, 3, 820), паводле Анікіна (517), не мае падстаў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ту́я ‘ вечназялёнае хвойнае дрэва сямейства кіпарысавых, Thuja’ (ТСБМ, Кіс., Вруб.). Праз польскую (tuja) ці рускую мову (туя), магчыма, пры пасрэдніцтве ням. Thuja ‘тс’ (Арол, 4, 124), запазычана з новалац. thujaвід кедра’, якое са ст.-грэч. θυίαвід кедра з моцным араматам, які выкарыстоўваўся пры спальванні ахвяраванняў’ < ст.-грэч. θύω ‘ахвярую’ (Голуб-Ліер, 493; ЕСУМ, 5, 689).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Відоліца ’віднае з усіх бакоў, адкрытае, высокае месца’ (стол., Яшк.). Утворана ў выніку узаемадзеяння лексем від і аколіца (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Паскіру́с ’дакумент’ (ігн., Сл. ПЗБ). Літуанізм. Параўн. літ. paskyra, дыял. paskiraiвід размеркавальнага дакумента’ (Грынавяцкене, Сл. ПЗБ, 3, 427).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ігру́шка ’вазон’, ’від хатніх кветак’ (Бір. Дзярж.), Лексіка-семантычны тып утварэння ад ігруша (гл.) з памянш. суф. ‑к‑а.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дзюдо́

(яп. dziudo = майстэрства спрыту)

від спартыўнай барацьбы, заснаванай на мадэрнізацыі прыёмаў джыу-джыцу.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

рухаві́к, ‑а, м.

1. Машына, якая ператварае які‑н. від энергіі ў механічную энергію; машына, якая прыводзіць у рух што‑н. Паравы рухавік. Рэактыўны рухавік. Дызельны рухавік.

2. чаго. Сіла, якая пабуджае да чаго‑н., садзейнічае росту, развіццю чаго‑н.

•••

Рухавік унутранага згарання — рухавік, у якім паліва згарае ўнутры цыліндра пад поршнем.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)