палява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; незак.

1. на каго, каго, за кім і без дап. Займацца паляваннем.

П. на ваўкоў.

Ён паляваў мядзведзя.

П. за перапёлкамі.

П. за варожым разведчыкам (перан.).

2. перан., за кім-чым або на што. Старацца раздабыць, атрымаць, украсці што-н. (разм.).

П. за рэдкай кнігай.

3. Знаходзіцца ў стане цечкі (пра жывёлу; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

паня́цце, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Лагічна аформленая думка аб прадмеце, з’яве; ідэя чаго-н.

П. прыбавачнай вартасці.

2. Уяўленне, звесткі пра што-н.

Даць п. пра што-н. Мець п. аб чым-н.

3. звычайна мн. Спосаб, узровень разумення чаго-н.

Паводле нашых паняццяў усё гэта павінна быць па-іншаму.

|| прым. паняці́йны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

папа́сціся, -паду́ся, -падзе́шся, -падзе́цца; -падзёмся, -падзяце́ся, -паду́цца; -па́ўся, -па́лася; -падзі́ся; зак.

1. Апынуцца дзе-н., у якіх-н. абставінах, умовах.

П. ў пастку.

П. на вочы каму-н. (выпадкова прыцягнуць да сябе чыю-н. увагу).

2. Быць злоўленым на чым-н.

П. на кражы.

3. Выпадкова сустрэцца, трапіцца каму-н. (разм.).

П. насустрач.

|| незак. папада́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пасі́ўны¹, -ая, -ае.

1. Які не праяўляе дзейнасці, неэнергічны, абыякавы да ўсяго; проціл. актыўны.

П. наглядальнік.

Пасіўна (прысл.) адносіцца да чаго-н.

2. Залежны, пазбаўлены самастойнасці.

Іграць пасіўную ролю ў чым-н.

3. Пра знешні гандаль: такі, пры якім увоз перавышае вываз (спец.).

П. баланс знешняга гандлю.

|| наз. пасі́ўнасць, -і, ж. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

перасалі́ць, -салю́, -со́ліш, -со́ліць; -со́лены; зак.

1. што. Пакласці вельмі многа солі ў што-н.

П. суп.

2. перан. Перайсці мяжу, меру дазволенага ў чым-н. (разм.).

П. у жартах.

|| незак. перасо́льваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. перасо́льванне, -я, н. (да 1 знач.) і перасо́л, -у, м. (да 1 знач.).

Недасол на стале, а перасол на спіне (прымаўка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

практыкава́цца, -ку́юся, -ку́ешся, -ку́ецца; -ку́йся; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прымяняцца на практыцы.

На ферме практыкуецца гадоўля мерыносных авечак.

2. Засвойваць прыёмы якой-н. справы, набываць практыку ў чым-н.

П. ў стральбе. П. ў авалоданні французскай мовай.

|| зак. напрактыкава́цца, -ку́юся, -ку́ешся, -ку́ецца; -ку́йся (да 2 знач.).

|| наз. практыкава́нне, -я, н. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

праспа́ць, -плю́, -пі́ш, -пі́ць; -пі́м, -піце́, -пя́ць; -пі́; зак.

1. Прабыць які-н. час у стане сну.

П. аж да поўдня.

2. што і без дап. Прачнуцца пазней, чым трэба.

Праспаў і спазніўся на лекцыю.

3. каго-што. Знаходзячыся ў стане сну, не заўважыць, прапусціць.

П. станцыю.

|| незак. прасыпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

прырасці́, 1 і 2 ас. не ўжыв., -це́; -ро́с, -расла́, -ло́; зак.

1. да чаго. Зрастаючыся, утварыць адно цэлае з чым-н.

Прышчэп прырос.

П. дамесца (перан.: зрабіцца нерухомым).

2. Павялічыцца ў колькасці, памерах (разм.).

|| незак. прыраста́ць, -а́е.

|| наз. прырашчэ́нне, -я, н. і прыро́ст, -у, М -сце, м. (да 2 знач.).

Прырашчэнне працэнтаў.

Прырост пагалоўя жывёлы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

разгле́дзець, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.

1. каго-што. Углядаючыся, агледзець.

Р. мясцовасць.

Р. надпіс.

2. перан. Заўважыць, разабрацца ў кім-, чым-н.

Уменне р. новае.

3. што. Унікнуць, разабраць, абмеркаваць.

Р. заяву.

Р. жыллёвае пытанне.

|| незак. разгляда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і разгля́дваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. разгля́д, -у, М -дзе, м., разгляда́нне, -я, н. і разгля́дванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

разры́ў, -ры́ву, мн.ы́вы, -ры́ваў, м.

1. гл. разарвацца, разарваць.

2. Месца, дзе што-н. разарвана; прамежак, які ўтварыўся паміж разарванымі часткамі чаго-н.

Знайсці р. провада.

3. Перапынак, прамежак у часе.

4. перан. Адсутнасць адпаведнасці, узгодненасці паміж чым-н.

Р. паміж тэорыяй і практыкай.

5. Поўнае спыненне якіх-н. адносін паміж кім-н.

Балюча перанесці р. з сябрам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)