эўрысты́чны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да эўрыстыкі. Эўрыстычны прынцып. Эўрыстычныя метады навучання.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эфузі́ўны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да эфузіі. Эфузіўныя ўтварэнні. Эфузіўныя горныя пароды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

юнко́раўскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да юнкора, належыць яму. Юнкораўскі допіс. Юнкораўскі пост.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

язмі́навы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да язміну, уласцівы яму. Язмінавы пах. Язмінавае лісце.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

янсені́сцкі, ‑ая, ‑ае.

Гіст. Які мае адносіны да янсенізму, янсеніста. Янсенісцкія выступленні супраць езуітаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ятвя́жскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ятвягаў, які належыць, уласцівы ім. Ятвяжская мова.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

яфрэ́йтарскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да яфрэйтара, належыць яфрэйтару. Яфрэйтарскі чын. Яфрэйтарскія пагоны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акружы́ць, акружу́, акру́жыш, акру́жыць; акру́жаны; зак.

1. каго-што. Размясціцца, стаць вакол каго-, чаго-н., утварыўшы круг або замкнёную лінію.

А. армію непрыяцеля.

А. участак прысадамі.

2. перан., каго-што і чым. Стварыць вакол каго-н. якія-н. умовы, устанавіць тыя ці іншыя адносіны.

А. бацькоў увагай і клопатамі.

3. каго-што і кім. Наблізіць да каго-н. якіх-н. асоб, стварыўшы з іх групу блізкіх людзей.

А. сябе аднадумцамі.

|| незак. акружа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. акружэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

прыва́тны, -ая, -ае.

1. Які з’яўляецца асобнай часткай чаго-н., не агульны, не тыповы.

П. вывад.

Заключэнне ад агульнага да прыватнага (наз.). П. факт.

2. Асабісты, не грамадскі, не дзяржаўны.

Прыватная тэлеграма.

Прыватная справа.

3. Які належыць пэўнай асобе, не грамадству, не дзяржаве.

Прыватная ўласнасць.

П. заказ.

4. Які мае адносіны да асабістага, індывідуальнага валодання, дзейнасці, гаспадаркі і адносін, якія адсюль вынікаюць.

Прыватнае жыццё.

Прыватная пастанова (спец.) — пастанова, якая выносіцца судом па пытанні, што не падлягае яго кампетэнцыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ху́ткасць, -і, ж.

1. Ступень інтэнсіўнасці, шпаркасці руху каго-, чаго-н. або распаўсюджання чаго-н.

Поле ачышчалася ад снегу з небывалай хуткасцю.

Высокая х. стральбы.

2. Ступень скорасці руху або вярчэння некаторых машын (аўтамабіля, станка і пад.), звязанае з парадкам узаемадзеяння дэталей каробкі перадач.

Уключыць х.

Ехаць на трэцяй хуткасці.

3. У механіцы: адносіны пройдзенага целам шляху да часу, за які гэты шлях пройдзены.

Раўнамерная х.

|| прым. ху́ткасны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Х. аўтобус.

Х. доступ у інтэрнэт.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)