*Асце́рбаць, остэ́рбаты ’выжыць, акрыяць’ (Клім.). Укр. остербати, остербнути ’тс’, рус. стербнуть (стар.) ’цвярдзець, чарсцвець, церпнуць’, устрабляти, устрабити (царк.) ’лячыць’, польск. postrobić ’узмацніць’, дыял. ostróbka ’ліхаманка’, чэш. ustrabiť se ’асвяжыцца’, ст.-чэш. ostrabiti ’ўзмацніць’, славац. strabiť sa ’лячыць’ і інш. Ст.-рус. усторобитися ’выздаравець’, устрабити(ся) ’вылечыцца’, устрабие, устраба ’вылячэнне’, устробитися ’выздаравець’; ст.-слав. устрабити ’вылечыць’. Ці не ў выніку кантамінацыі з гэтым словам в.-луж. strowy ’здаровы’? Слова лічаць праславянскім (*storb‑/*stьrъ‑), роднасным з і.-е. *ster‑; параўн. грэч. στέρφος ’цвёрдая скура’, літ. tar̃pti ’ўзмацняцца, выздараўліваць’ (думка Махэка, Recherches, 39, параўн. Фрэнкель, 1063), магчыма, ням. sterben (Траўтман, 284) і інш. Гл. Фасмер, 3, 756.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бая́цца. Рус. боя́ться, укр. боя́тися, польск. bać się, чэш. báti se, ст.-слав. боꙗтисѧ, балг. бо́я се, серб.-харв. бо̀јати се і г. д. Прасл. bojati sę ’баяцца’. Параўн. літ. bajùs ’страшны’, bijótis ’баяцца’, ст.-інд. bháyatē ’баіцца’ і да т. п. Траўтман, 24; Бернекер, 68; Слаўскі, 1, 25; БЕР, 1, 71; Фасмер, 1, 204; Праабражэнскі, 1, 41. Няпэўнай з’яўляецца думка (Зубаты, Studie, 1, 1, 79–90; падтрымліваюць Трубачоў, Дополн., 1, 204; Шанскі, 1, Б, 183) пра сувязь з biti ’біць’. Сюды і прасл. bojaznь (суф. ‑znь): бел. баяз́нь, бо́язь, рус. боя́знь, укр. боя́знь, польск. bojaźń, чэш. bázeň, ст.-слав. боꙗзнь і г. д. Параўн. падобнае ўтварэнне: ст.-прус. biāsnan ’страх’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэ́мень ’доўгая паласа, вырабленай скуры’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), ’раменная частка пугі’ (ТС), ’прывязка для прымацоўвання біча да цапільна’ (Шатал.), рэ́мінь ’раменны пас’ (Бяльк.), рэмянчык ’раменьчык’ (Сл. ПЗБ), рэменячка ’тс’ (ТС), рэменны ’раменны, зроблены са скуры’ (ТС), раме́нь ’рэмень’ (Сл. ПЗБ). Укр. ремінь, рус. ремень, польск. rzemień, rzemyk, н.-луж., в.-луж. rjemjeń, чэш. řemen, řemyk, славац. remeň, славен. jermen, серб. і харв. реме̑н, макед. ремен, балг. ремък. Прасл. *remy, Род. скл. *remene (Сной, 201). Не выключаюць і праславянскае запазычанне з нямецкай мовы, параўн. с.-в.-ням. rieme(n) ’тс’, с.-н.-ням. rēme, rēmen ’тс’ (Брукнер, 475; Чарных, 2, 110), але існуе думка, што ням. Riemen славянскае запазычанне (Даль, 3, 1675).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Судзьба́ ’доля, лёс’ (Бяльк., Сл. ПЗБ, ТС): sudźba bóża ’прадвызначэнне’ (Федар. 4), судзьба́ — працэсуальны назоўнік ад дзеяслова судзіць (слуц., Жыв. НС), ст.-бел. судба ’тс’: судбы судеи (Альтбаўэр). Параўн. старое ўкр. судьба́ ’доля’, рус. судьба́ ’лёс’, чэш. sudba ’прадвызначэнне, доля’, славен. sódba ’прысуд; меркаванне, думка’, старое ’лёс’, серб.-харв. судба ’тс’, балг. съдба́ ’тс’, макед. судба ’доля, лёс’, ст.-слав. сѫдьба ’прысуд; права, закон; рашэнне, пастанова’. Прасл. *sǫdьba — абстрактны назоўнік ад *sǫditi, гл. судзіць (Шустар-Шэўц, 1376; Скок, 3, 356; Бязлай, 3, 283). Існуе меркаванне, што гэта самастойныя ўтварэнні ў асобных славянскіх мовах, а значэнне ’лёс’ распаўсюдзілася пад уплывам рускай мовы. параўн. Махэк₂, 568; Русек, Этимология–2000–2002, 50.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
approval
[əˈpru:vəl]
n.
1) ухвале́ньне n.; прыхі́льная ду́мка
He gave his approval to our plan — Ён ухвалі́ў наш плян
2) зго́да f.; зацьве́рджаньне n.
on approval — на зго́ду, на зацьве́рджаньне
3) разгля́д -у m., ацэ́нка f.
to submit for approval — пада́ць на разгля́д
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
burden
I [ˈbɜ:rdən]
1.
n.
1) груз -у m.; цяжа́р -у m.
2) цяжка́я но́ша, ця́жкасьці pl.
3) вага́ гру́зу (карабля́), грузападыма́льнасьць f.
2.
v.t.
1) грузі́ць, нагружа́ць
2) абцяжа́рваць
II [ˈbɜ:rdən]
n.
1) тэ́ма f., гало́ўная ду́мка
2) прыпе́ў -ву m., рэфрэ́н -у m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
central
[ˈsentrəl]
1.
adj.
1) сярэ́дні, цэнтра́льны, які́ знахо́дзіцца ў сярэ́дзіне, у цэ́нтры
the central railroad station — цэнтра́льная ста́нцыя
2) гало́ўны, кіру́ючы, вяду́чы
the central library — гало́ўная бібліятэ́ка
the central idea in the story — гало́ўная ду́мка ў апавяда́ньні
2.
n.
цэнтра́льная тэлефо́нная ста́нцыя
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
judgement, judgment
[ˈdʒʌdʒmənt]
n.
1) Law пастано́ва, прысу́д судзьдзі́ або́ су́ду
2) меркава́ньне n., ду́мка f., пагля́д, по́гляд -у m.
in my judgement you are wrong — На маю́ ду́мку, вы памыля́ецеся
3) разва́жнасьць f., здаро́вы ро́зум, уме́ньне разьбіра́цца, ацэ́ньваць
4) кры́тыка f., асуджэ́ньне n.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
дайма́ць несов., разг. (не давать покоя, доводить до крайности) донима́ть, изводи́ть, допека́ть; пресле́довать;
д. ця́жкай пра́цай — донима́ть тяжёлой рабо́той;
д. сваі́мі кпі́намі — донима́ть (изводи́ть, допека́ть) свои́ми насме́шками;
д. про́сьбамі — донима́ть про́сьбами;
гэ́та ду́мка дайма́ла яго́ ко́жны дзень — э́та мысль пресле́довала (донима́ла) его́ ка́ждый день
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
панава́ць несов.
1. госпо́дствовать, вла́ствовать;
п. на мо́ры — госпо́дствовать на мо́ре;
2. (быть главным) главе́нствовать;
3. госпо́дствовать, преоблада́ть; цари́ть;
тут ~ва́ла така́я ду́мка — тут госпо́дствовало (преоблада́ло) тако́е мне́ние;
у ле́се ~ва́ла цішыня́ — в лесу́ цари́ла тишина́;
4. (жить в бездельи, праздности) ба́рствовать;
5. возвыша́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)