Verbum

Дзіра́, дзі́рка. Да прасл. *dira, утворанага ад ітэратыўнага дзеяслова ‑dirati (да *dьrati, гл. драць). Агляд форм у Трубачова, Эт. сл., 5, 30–31; гл. яшчэ Бернекер, 1, 201; Фасмер, 1, 515.

Клёцкі ’галушкі, клёцкі’ (ТСБМ, Нас., Шат., Касп., Др.-Падб., Гарэц., Сцяшк., Шн., Бяльк., Нар. сл.). Рус. клёцка. Запазычанне праз польск. klosek, kloski з с.-в.-ням. klôz ’тс’ (Фасмер, 2, 249).

◎ Куцава́ць ₁ ’тармасіць’ (Сцяшк. Сл.). Відаць, да *куксаваць, кукса (гл.).

◎ Куцава́ць ₂ ’патрабаваць злучкі (пра авечку)’ (Сцяшк.), параўн. рус. куцай ’непакладаны баран’, якое цюрк. паходжання (тур. кос ’баран’) (Фасмер, 2, 437).

Ла́цкан ’адварот на грудной частцы вопраткі, якая зашпільваецца’ (ТСБМ, Грыг.). Запазычана з ням. Latz ’лацкан’, ’нагруднік’ або з памяншальнай формы Lätzchen праз рускую мову (Мацэнаўэр, Cizí sl., 235; Фасмер, 2, 468).

Магна́т ’буйны феадал, памешчык’, ’багач, буйны капіталіст’ (ТС, Касп.) паходзіць з польск. magnat, якое з с.-лац. magnātēs ’правадыры’, ’тыя, якія народжаны ў высокім саслоўі’ (параўн. Махэк₂, 347; Фасмер, 2, 356).

Масцю́к ’малайчына’ — у пары з імем Касцюк (паўн.-усх., КЭС). Укр. мистю́к ’майстар, мастак’, рус. кур. мастю́к ’тс’. Пераўтварэнне з рус. мастер (Праабражэнскі, 1, 513; Фасмер, 2, 579). Гл. таксама місцю́к.

Медыкаме́нт(ы) ’лячэбныя сродкі, лякарства’ (ТСБМ), ст.-рус. медикаментъ, медикаменты (XVII ст.) прыйшло праз ням. Medikament (XVI ст.) з лац. medicāmentum ’тс’ < medeor ’лячыць’, ’дапамагаць, палягчаць’ (Фасмер, 2, 590; Васэрцыер, 149).

Метрапалітэн ’гарадская падземная электрычная чыгунка’ (ТСБМ). З рус. метрополитен ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 79), якое з франц. métropolitain ’які існуе (ёсць) у сталіцы’ (Фасмер, 2, 611) < лац. metropolitanus < лац.-грэч. mētropolis ’сталіца’.

◎ Мярдва́ ’татары’ (лях., Сл. ПЗБ). Да этноніма мардви < і рус. мордай (Фасмер, 2, 653). Параўн. бел. мардва ’дзеці’ (гл.) і смал. мордвин ’свавольнік’, а таксама рус. мордвин і татарин ’дзядоўнік’, ’чартапалох’.

Мітќаль ’самая простая баваўняная тканіна’ (ТСБМ), рус., укр., ст.-рус. миткаль, запазычанае з чагат. mutkal ’тс’ < перс. metqal ’тканіна’ або з араб. mitakāli (Міклашыч, 198; Бернекер, 2, 63; Фасмер, 2, 629).