тарэ́ц, ‑рца, м.
1. Папярочны зрэз. Тарэц дошкі. Тарэц палена. // Папярочнае сячэнне, абрэз чаго‑н. Тарэц калоны. Тарэц трубы. // Спец. Бакавая (кароткая) старана будынка, збудавання і пад. Тарэц дома.
2. Кароткі, звычайна шасцігранны брусок для машчэння вуліцы. // Маставая з такіх брускоў. Прытупленыя падковы [каня] коўзалі па гладкім, выслізганым тарцы. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чака́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. чакаць. Дзед Талаш .. хацеў рушыць і ісці хоць куды, абы не стаяць тут .. у бясплодным чаканні. Колас. Вечарам сядзела .. [Ганна] дома — і сумная і поўная трывожнага чакання. Чорны.
2. Непрыняцце рашэнняў некаторы час з мэтай дачакацца зручнага моманту. Палітыка чакання.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чарапі́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да чарапіцы; прызначаны для вырабу чарапіцы. Чарапічная вытворчасць. Чарапічны завод.
2. Зроблены з чарапіцы. Белыя аканіцы і ярка-чырвоны чарапічны дах, веранда і чысценькія, пасыпаныя жоўтым пяском сцяжынкі між сапраўднага гушчару [глогу] і вінаграднай лазы — усё сведчыла аб руплівасці гаспадыні дома. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
магчы́ма
1. вык безас möglich, es kann sein;
калі́ магчы́ма wenn möglich;
2. у знач пабочн слова (можа быць, можа) vielléicht;
магчы́ма яго́ няма́ до́ма vielléicht ist er nicht zu Háuse
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
насу́праць, насупро́ць прысл
1. (на процілеглым баку) gegenüber, vis-a-vis [vizɑ´vi:], auf der ánderen Séite;
ён жыве́ насу́праць er wohnt gegenüber [vis-a-vis];
2. прыназ gegenüber (D);
насу́праць на́шага до́ма únserem Haus gegenüber
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
жыле́ц м разм Bewóhner m -s, -;
жыльцы́ до́ма die Bewóhner des Háuses, Háusbewohner pl; Míeter m -s, - (кватарант);
◊ ён не жыле́ц на гэ́тым све́це er ist dem Tod gewéiht; гл жыхар
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
in residence
а) які́ жыве́ на ме́сцы
The owner of the house is not in residence — Ула́сьнік дома не жыве́ ў гэ́тым до́ме
б) які́ жыве́ на ме́сцы слу́жбы
в) які́ жыве́ ў інтэрна́це (пра ву́чня, студэ́нта)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
вы́трымаць сов.
1. в разн. знач. вы́держать;
ру́кі не ~маюць — ру́ки не вы́держат;
в. экза́мен — вы́держать экза́мен;
яго́ трэ́ба в. до́ма — его́ ну́жно вы́держать до́ма;
в. віно́ — вы́держать вино́;
2. (не поддаться) устоя́ть, вы́держать, вы́нести;
в. бу́ру — вы́держать (вы́нести) бу́рю (устоя́ть про́тив бу́ри);
3. (проявить выдержку) вы́держать, вы́терпеть, стерпе́ть, утерпе́ть;
◊ в. хара́ктар — вы́держать хара́ктер;
папе́ра ўсё ~мае — посл. бума́га всё сте́рпит
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
яна́, род., вин. яе́, дат., предл. ёй, твор. ёй, ёю; мн. яны́ мест. личн., ж. она́;
я. стара́нна працава́ла — она́ стара́тельно рабо́тала;
яе́ няма́ до́ма — её нет до́ма;
я быў у яе́ — я был у неё;
ёй абяца́лі кні́гу — ей обеща́ли кни́гу;
пра яе́ мно́га гаво́раць — о ней мно́го говоря́т;
я з ёй быў у го́радзе — я с ней был в го́роде
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
гаспада́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Уласнік, уладальнік каго-, чаго-н.
Г. кватэры.
2. (звычайна з азначэннем). Той, хто вядзе гаспадарку, займаецца гаспадарчымі справамі.
Руплівы г.
3. перан., чаго. Паўнаўладны распарадчык.
Народ — г. сваёй краіны.
Г. свайго лёсу.
4. Галава дома, сям’і.
Г. за гарэлачку, а гаспадыня за талерачку (прыказка). Г. — галава ў хаце (прыказка).
◊
Гаспадар свайго слова (адабр.) — пра чалавека, у якога слова не разыходзіцца са справай.
|| ж. гаспады́ня, -і, мн. -і, -ды́нь; ласк. гаспады́нька, -і, ДМ -ньцы, мн. -і, -нек.
|| прым. гаспада́рскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)