Verbum

верабе́й, ✂, м.

Невялікая птушка атрада вераб’іных з карычнева-шэрым апярэннем, якая жыве пераважна паблізу чалавека.

• Стрэляны або стары в. (перан. вопытны, бывалы чалавек).

|| памянш. верабейка, ✂.

|| прым. вераб’іны, ✂.

• Вераб’іная ноч (кароткая летняя ноч, а таксама ноч з бесперастаннай навальніцай і зарніцамі).

адзіно́чка, ✂, м.; ✂, ж..

1. Чалавек, які жыве, працуе адзін, без удзелу, без дапамогі іншых.

   • Саматужнік-а.
   • Маці-а. (жанчына, якая самастойна выхоўвае пазашлюбнае дзіця).

2. ж. Камера на аднаго зняволенага.

   • Пасадзіць у адзіночку.

З. ж. Гоначная лодка з адным весляром.

• Байдарка-а.

адна́к, злуч.

1. злуч. супраціўны. Тое, што і але (у 1 знач.).

   • Дажджу пакуль што няма, а. ён можа пайсці.
   • Хоць і многа працуе, а. не стамляецца.

2. у знач. пабочн. Тым не менш, усё ж.

   • Вы, а., не забудзьце абяцанага.
   • Чалавек, а., не здаваўся.

ажыві́цца, ✂; зак.

1. Ажыць, набрацца сілы і энергіі, стаць больш выразным і яркім.

   • Чалавек ажывіўся, павесялеў.
   • Гутарка ажывілася.

2. Напоўніцца жыццём, рухам, дзейнасцю.

   • Пайшла тэхніка на палі, мясцовасць ажывілася.

3. Стаць больш актыўным, дзейным.

   • Сход ажывіўся.
   • Работа ажывілася.

|| незак. ажыўляцца, ✂.

|| наз. ажыўленне, ✂.

стагнаць, ✂; незак.

1. Абзывацца стогнам.

   • Хлопчык ціха стагнаў.
   • Стогне лес ад буры (перан.).

2. перан. Скардзіцца, наракаць.

   • Такі ўжо чалавек: стогне і стогне, як быццам толькі яму цяжка жыць.

3. перан. Пакутаваць пад прыгнётам каго-, чаго-н.

   • Народы калоній стагналі ад уціску.

|| наз. стагнанне, ✂.

сціплы, ✂.

1. Стрыманы, не схільны падкрэсліваць свае заслугі, справы, не хвалько.

   • С. працаўнік.

2. Стрыманы ў паводзінах, учынках, просты і прыстойны.

   • С. чалавек.
   • Сціплая мэбля.
   • Сціпла (прысл.) апранацца.

3. перан. Абмежаваны, нязначны, невялікі, якога ледзь хапае.

   • Сціплая зарплата.
   • Сціплыя вынікі працы.

|| наз. сціпласць, ✂.

сюды-туды, прысл.

1. У той і другі бок; у розныя бакі.

   • Чалавек бегае сюды-туды з самага ранку.

2. У некаторыя месцы.

   • Трэба сюды-туды збегаць.

3. Нішто сабе, дапушчальна (разм.).

   • Днём яшчэ сюды-туды, а ў вячэрні змрок адчуваеш сябе, як у склепе.

сямёрка, ✂, ж.

1. Лічба 7.

2. Назва чаго-н. з сямі адзінак, напр. група з сямі чалавек, ігральная карта з сямю ачкамі і пад.

3. Назва маршрутаў транспартных сродкаў, абазначаных лічбай 7 (трамвай, аўтобус, тралейбус).

   • Дзе с. спыняецца?
   • Паеду на сямёрцы.

|| прым. сямёрачны, ✂.

трывалы, ✂.

1. Устойлівы, моцны, які з цяжкасцю паддаецца разбурэнню, надзейны.

   • Трывалая апора.
   • Т. будынак.

2. перан. Вынослівы, стойкі, цярплівы.

   • Т. чалавек.
   • Т. характар.

3. Які не мяняецца, надзейны, устойлівы.

   • Т. мір.
   • Трывалая эканамічная аснова.

4. Пра яду: сытны, пажыўны (разм.).

   • Т. абед.

|| наз. трываласць, ✂.

фізічны, ✂.

1. гл. фізіка.

2. Які мае адносіны да дзейнасці мышцаў, мускулаў у жывых істот; цялесны.

   • Фізічная праца.
   • Фізічная прыгажосць.
   • Перамагчы фізічна (прысл.).

3. Які адносіцца да палавых узаемаадносін.

   • Фізічная блізкасць.

4. Матэрыяльны.

   • Фізічнае старэнне машын.

○

• Фізічная асоба (спец.) — чалавек як носьбіт грамадзянскіх правоў і абавязкаў.