Verbum

ацяжэ́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які стаў важкім, цяжэйшым. Кранае рукі ацяжэлы колас, Ледзь чутны шум бяжыць па збажыне. Гаўрусёў.

2. Які стаў нерухомым, вялым; перастаў нармальна дзейнічаць (ад стомы, ап’янення, болю і пад.). Ацяжэлыя ногі блытаюцца, не паспяваюць у хадзе. Галавач.

адмо́клы, ‑ая, ‑ае.

1. Які зрабіўся мяккім ад вільгаці, адсырэў, намок.

2. Які загінуў ад лішку вільгаці (пра расліны). [Жанчына], сагнуўшыся ледзь не да самай зямлі, нешта перакопвала жалезняком — як пасля даведаліся, адмоклы лён. Сачанка.

3. Які сапсаваўся, расклеіўся ад вільгаці.

абылга́ць, ‑лгу, ‑лжэш, ‑лжэ; ‑лжом, ‑лжаце, ‑лгуць; заг. абылжы; зак., каго.

Нагаварыць на каго‑н.; узвесці паклёп; абгаварыць. — Што ж ты нарабіў? — ледзь не закрычаў на мяне ўжо ў кабінеце рэдактар. — Сумленных людзей абылгаў, а сабатажнікаў узяў пад абарону. Сабаленка.

дапле́сціся, ‑плятуся, ‑пляцешся, ‑пляцецца; ‑пляцёмся, ‑плецяцеся; пр. даплёўся, ‑плялася, ‑лося; зак.

Разм. Павольна, з цяжкасцю дайсці да якога‑н. месца. Стары ледзь даплёўся да ложка. □ Цераз пажоўклае куп’ё, цераз голы агарод з вязкай вецця на плячы даплёўся [Васіль] да гумна. Мележ.

до́світак, ‑тку, м.

Час перад світаннем. Поезд прыходзіў на досвітку, калі ледзь пачынала святлець палоска на ўсходзе. Шамякін. Яшчэ зранку, на досвітку, пайшоў наш дзядзька на рум біць калоды. Колас. Дзень праводзяць дзеці ў лесе — З досвітку і да змяркання. Аўрамчык.

калаццё, ‑я, н.

Разм. Рэзкі калючы боль; колікі, колька. Каб хоць крыху падбадзёрыць жонку, Аляксей менш скардзіўся цяпер на калаццё, спрабаваў сам тупаць па хаце. Якімовіч. У мяне пачалося такое шалёнае калаццё ў жываце, што я ледзь не страціў прытомнасці. Паслядовіч.

ма́рыва, ‑а, н.

Трымцячы слой цёплага паветра каля паверхні зямлі ў гарачае надвор’е; смуга. Сонца падымалася ўсё вышэй і вышэй, і цяпер далёка на даляглядзе трымцела-пералівалася ледзь прыкметнае марыва. Даніленка. Сонца горача прыпякала. Зняможаная зямля трапятала ў блакітным марыве. Новікаў.

ні́клы, ‑ая, ‑ае.

1. Які схіліўся к долу. [Твар лесніка] быў круглы, чырвоны, як цагліна, з густымі, ніклымі вусамі. Сіўцоў.

2. Слабы, ледзь адчувальны. Уверсе пад іконай бліскала ніклае святло. Карпюк. Навакольная глуш ахутвала.. будынак, і стукі ў шыбіну здаваліся ніклымі, палахлівымі. Пестрак.

паадціра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Адцерці ўсё, многае. Паадціраць плямы. // Вярнуць адчувальнасць трэннем. Паўзіраўшыся, міжволі пацягнуўся рукою да вушэй — пасля таго, як ён [Алесь] іх ледзь паадціраў снегам, вушы раз за разам зацягваліся свежымі струпамі і не пераставалі свярбець. Летка.

палаві́к, ‑а, м.

Вузкі доўгі дыванок з грубай тканіны, які рассцілаецца па падлозе. Уздоўж сцен — высокія, ледзь не пад столь, фікусы, падлога заслана палавікамі, на сценах — дываны. Навуменка. Прыйшоўшы дадому ... [Варвара] па звычцы спынілася ў дзвярах — выцерла ногі аб палавік. Васілевіч.