◎ Перату́лак (піряту́лык) ’вузкая прастора паміж будынкамі, еутачкі’ (клім., ЛА, 5). Да пера- (гл.) са значэннем, як у пераход, і чпу́лак (магчыма, спачатку — ступак) ад стульваць ’месца, дзе стульваюцца два будынкі’ < туліць (гл.), для адпаведнага прасл. *tulili выводзіцца першапачатковае значэнне ’прыціскацца да нечага, туліцца’ (Борысь, Czak. stud., 87).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прижима́ться

1. прыціска́цца;

2. (к груди, к сердцу и т. п.) прыту́львацца, тулі́цца;

3. страд. прыціска́цца, прыту́львацца; прыгнята́цца; см. прижима́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Суту́лы ’пахілы, згорблены’ (ТСБМ, Некр. і Байк., ТС), ’магутны’ (Вруб.), сюды ж су́тулаваты, сутулава́сты, суту́лісты ’прыгорблены’ (Сл. ПЗБ); укр. суту́лий, рус. суту́лый ’тс’. Утворана пры дапамозе прыст. су- ад асновы тул‑, параўн. тулава, туліцца, гл. Фасмер, 3, 811; ЕСУМ, 5, 485. Значэнне ’магутны’, відаць, на базе ’прысадзісты, каржакаваты’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Туліня́цца ‘хадзіць без справы’ (Сцяшк. Сл.), туліня́цца, туляня́цца ‘туляцца’ (паст., лід., Сл. ПЗБ). Хутчэй за ўсё, утворана ў выніку кантамінацыі тулі́цца ‘хавацца’ або туля́цца ‘бадзяцца’ і туня́цца ‘тс’, гл. Магчымая паралель — рэз’ян. tulíniti se ‘круціцца, віраваць (пра ваду)’, tulîn ‘вір’, якія Сной (Бязлай, 4, 247) адносіць да tuliti ‘корчыць, прыгібаць’, гл. туліць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

падкра́сціся, ‑крадуся, ‑крадзешся, ‑крадзецца; ‑крадзёмся, ‑крадзяцеся; пр. ‑краўся, ‑кралася; зак.

Наблізіцца, падысці крадком, непрыкметна, паціху. [Рыль] туліцца бліжэй да чаротаў, каб спрытней падкрасціся да дзікіх качак. Колас. Аднойчы да калючай агароджы лагера падкраліся трое падлеткаў. Новікаў. // Надысці, настаць неўзаметку (аб здарэннях, з’явах і пад.). Падкралася старасць. Падкралася восень. Падкраўся страх. □ Паволі і непрыкметна падкраўся вечар. Бажко.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гарну́цца

1. (туліцца, лашчыцца) sich ánschmiegen (да каго-н. an A);

2. (мець схільнасць да чаго-н.) néigen vi (zu D); sich begéistern (für A)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

припада́ть несов.

1. (приникать) прыпада́ць; (прижиматься) тулі́цца, прыту́львацца;

припада́ть к земле́ прыпада́ць да зямлі́;

припада́ть к груди́ прыпада́ць (тулі́цца, прыту́львацца) да грудзе́й;

припада́ть на коле́ни прыпада́ць на кале́ні;

2. разг. (прихрамывать) наку́льгваць, кульга́ць;

припада́ть на ле́вую но́гу наку́льгваць (кульга́ць) на ле́вую нагу́;

3. прост., уст. (болеть, недомогать) хварэ́ць; прыхво́рваць;

◊

припада́ть к нога́м (к стопа́м) книжн., уст. кі́дацца ў но́гі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

nestle

[ˈnesəl]

v.

1) уту́льна, выго́дна ўла́дзіцца або́ се́сьці

2) тулі́цца, мясьці́цца

3) прытулі́ць (-ца)

to nestle up to one’s mother — прытулі́цца да ма́ці

4)

а) гнязьдзі́цца, мець гняздо́

б) будава́ць, віць гняздо́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

gnieździć się

незак.

1. гнездавацца, гняздзіцца;

w skałach gnieżdżą się orły — у скалах гняздзяцца арлы;

2. перан. туліцца, мясціцца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

затулі́цца, ‑тулюся, ‑туліліся, ‑туліцца; зак.

Разм.

1. Затуліць, засланіць сябе чым‑н. ад чаго‑н. Затуліцца ад сонца. Затуліцца каўняром ад ветру.

2. Захінуцца ў што‑н., схавацца за каго‑, што‑н., дзе‑н. Затуліцца ў плашч. □ Крыху адышоўшы ў бок,.. [падрыўнік] затуліўся за калматую елку, гатовы біцца да апошняга патрона. Шахавец. Сяргейка спалохана затуліўся за пагранічніка, як за родную маці ў час небяспекі. Сабаленка. Калі затуліцца ноччу дзе-небудзь ля палявой дарогі, то можна ўбачыць не аднаго зайца. Ігнаценка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)