прэтэ́нзія ж. nspruch m -(e)s, -sprüche, Prätentin f -, -en, nmaßung f -, -en (неабгрунтаваная);

чалаве́к з прэтэ́нзіямі ein nspruchsvoller Mensch;

прад’яві́ць прэтэ́нзію sinen nspruch gltend mchen;

без прэтэ́нзій nspruchslos, beschiden

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

pozew, ~wu

poz|ew

м. юр.

1. пазоў; іск;

wnieść pozew юр. прад’явіць іск;

2. павестка ў суд; позва

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

про́пуск м.

1. род. про́пуску в разн. знач. про́пуск;

прыпыні́ць п. — приостанови́ть про́пуск;

чыта́ць з ~камі — чита́ть с про́пусками;

наве́дваць ле́кцыі без ~каў — посеща́ть ле́кции без про́пусков;

2. род. про́пуска (документ) про́пуск;

прад’яві́ць п. — предъяви́ть про́пуск

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

przedstawić

przedstawi|ć

зак.

1. прадставіць, падаць;

2. паказаць, прад’явіць;

3. уявіць;

4. пазнаёміць, адрэкамендаваць;

Pan pozwoli, że Panu ~ę ... — дазвольце пазнаёміць вас з ...

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

про́пуск м.

1. в разн. знач. про́пуск, -ку м.; (о действии — ещё) прапуска́нне, -ння ср.;

чита́ть с про́пусками чыта́ць з про́пускамі;

посеща́ть ле́кции без про́пусков наве́дваць ле́кцыі без про́пускаў;

2. (документ) про́пуск, -ка м.;

предъяви́ть про́пуск паказа́ць (прад’яві́ць) про́пуск;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

предста́вить сов.

1. (подать, привести доказательства, справки и т. п.) пада́ць; прыве́сці; паказа́ць; прадста́віць; прад’яві́ць;

предста́вить но́вые да́нные пада́ць (прыве́сці) но́выя да́дзеныя;

предста́вить свиде́тельство о боле́зни пада́ць (паказа́ць, прад’яві́ць) пасве́дчанне аб хваро́бе;

предста́вить докуме́нты прадста́віць (прад’яві́ць) дакуме́нты;

2. (доставить в какое-л. место) уст., прост. даста́віць;

3. (познакомить, отрекомендовать) пазнаёміць (каго, з кім), адрэкамендава́ць, прадста́віць (каго, каму);

4. (к награде) прадста́віць;

5. (изобразить, показать) намалява́ць, паказа́ць, вы́весці;

6. (вызвать что-л., причинить) вы́клікаць; прычыні́ць; (составить) скла́сці; (явиться) з’яві́цца;

предста́вить больши́е затрудне́ния вы́клікаць (скла́сці) вялі́кія ця́жкасці;

э́то представля́ет большо́е затрудне́ние гэ́та з’яўля́ецца вялі́кай ця́жкасцю;

7. (принять на себя образ кого-, чего-л.) прыкі́нуцца (кім, чым), састро́іць з сябе́;

8. (дать представление) театр. паказа́ць;

9. (вообразить) уяві́ць, прадста́віць; см. представля́ть 1—9;

предста́вьте себе́ уяві́це сабе́;

мо́жете себе́ предста́вить мо́жаце сабе́ ўяві́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

обвине́ние

1. абвінава́чанне, -ння ср.;

предъяви́ть обвине́ние прад’яві́ць абвінава́чанне;

вы́нести обвине́ние вы́несці абвінава́чанне;

2. (действие) абвінава́чанне, -ння ср.;

обвине́ние в преступле́нии абвінава́чанне ў злачы́нстве;

возводи́ть на кого́-л. обвине́ние в преступле́нии абвінава́чваць каго́е́будзь у злачы́нстве;

3. (обвиняющая сторона) абвінава́чанне, -ння ср.;

свиде́тели обвине́ния све́дкі абвінава́чання;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пада́ць, -а́м, -асі́, -а́сць; -адзі́м, -асце́, -аду́ць; пада́ў, -ала́, -ло́; пада́й; пада́дзены; зак.

1. каго-што. Даць, паднёсшы.

П. кнігу каму-н.

2. што. Паставіць на стол (ежу).

П. кашу.

3. Даставіць, прывесці да месца чыёй-н. пасадкі або пагрузкі.

П. поезд да платформы.

П. вагоны.

4. каго-што. Штурхнуць, пасунуць (разм.).

П. шафу ўлева.

5. што. Прадставіць у пісьмовай форме (скаргу, заяву).

П. заяву на чарговы адпачынак.

П. у суд на каго-н. (прад’явіць іск). П. на развод (падаць заяву на скасаванне шлюбу; разм.).

6. што і без дап. Даць як міласціну.

П. жабраку.

7. што. Зрабіць, утварыць, аказаць (тое, што выражана наступным наз.).

П. дапамогу (дапамагчы). П. рэпліку (прамовіць, сказаць што-н.). П. прыметы жыцця (выявіць прыметы жыцця). П. прыклад (паслужыць прыкладам). П. каманду (скамандаваць). П. вестку (паведаміць пра сябе).

8. што. У спартыўных гульнях з мячом, шайбай і пад.: ударам паслаць мяч партнёру.

П. мяч.

9. каго-што. Адлюстраваць, вывесці, прадставіць (кніжн.).

Рэалістычна п. жыццё ў творы.

Умець сябе п. (прадставіць у лепшым выглядзе).

Падаць руку — працягнуць руку для поціску або (перан.) для дапамогі.

|| незак. падава́ць, -даю́, -дае́ш, -дае́; -даём, -даяце́, -даю́ць; -дава́й.

|| наз. пада́ча, -ы, мн. -ы, -да́ч, ж. (да 1—5, 7—9 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

БАЦЬКО́ЎСКІЯ ПРАВЫ́ І АБАВЯ́ЗКІ,

сукупнасць асабістых, маёмасных правоў і абавязкаў бацькоў у іх узаемаадносінах з непаўналетнімі дзецьмі. Прадугледжаны і гарантуюцца Канстытуцыяй Рэспублікі Беларусь, Кодэксам аб шлюбе і сям’і. Першарадная роля ў сямейным жыцці належыць асабістым адносінам паміж бацькамі і дзецьмі. Бацькі або асобы, якія іх замяняюць, маюць права і абавязаны выхоўваць дзяцей, клапаціцца пра іх здароўе, фізічнае і духоўнае развіццё і навучанне. Асабістымі правамі бацькоў з’яўляюцца: прысваенне імя і прозвішча; выхаванне, прадстаўніцтва і абарона інтарэсаў дзяцей. У працэсе выхавання правы і абавязкі бацькоў і дзяцей з’яўляюцца ўзаемнымі. Дзеці павінны выконваць патрабаванні бацькоў, маюць права на належнае сямейнае выхаванне. Бацькоўскія правы не могуць ажыццяўляцца ў супярэчнасці з інтарэсамі дзяцей. Дзеці не павінны падвяргацца жорсткаму абыходжанню або знявазе, прыцягвацца да работ, якія могуць нанесці шкоду іх фізічнаму, разумоваму або маральнаму развіццю. Пры неналежным выкананні бацькамі або адным з іх абавязкаў па выхаванні або пры злоўжыванні бацькоўскімі правамі дзеці маюць права звярнуцца ў органы апекі і папрасіць абароны сваіх правоў і інтарэсаў. Бацька і маці маюць роўныя правы і абавязкі ў адносінах да сваіх дзяцей нават пасля скасавання шлюбу. Пры ўзнікненні спрэчак у такіх выпадках парадак удзелу ў выхаванні дзяцей вызначаецца органамі апекі; кожны з бацькоў мае права звярнуцца ў суд. Бацькі з’яўляюцца прадстаўнікамі сваіх непаўналетніх дзяцей і выступаюць у абарону іх правоў і інтарэсаў ва ўсіх установах, у тым ліку судовых, без асаблівага паўнамоцтва; ім дастаткова прад’явіць пасведчанне аб нараджэнні дзіцяці, з якога вынікае, што асоба сапраўды з’яўляецца яго бацькам або маці. Выкананне бацькамі сваіх правоў і абавязкаў здзяйсняецца да дасягнення дзецьмі 18 гадоў. Выхаваўчы ўплыў бацькоў на паўналетніх дзяцей ужо не мае прававога характару. Пазбаўленне бацькоўскіх правоў з-за наўмыснага парушэння і невыканання абавязкаў па выхаванні дзяцей праводзіцца паводле судовага рашэння.

Літ.:

Нечаева А.М. Брак, семья, закон. М., 1984.

В.В.Левы.

т. 2, с. 362

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

вэ́ксаль м. фін. Wchsel m -s, -;

апратэстава́ны вэ́ксаль «gepltzter» [zu Protst gegngener] Wchsel;

бла́нкавы вэ́ксаль Blnkowechsel m, ffener Wchsel;

камерцы́йны вэ́ксаль Hndelswechsel m;

кароткатэрміно́вы вэ́ксаль Wchsel auf krze Sicht;

неапла́чаны вэ́ксаль ntleidender [nbezahlter] Wchsel;

пага́шаны вэ́ксаль ingelöster [bezhlter] Wchsel;

перавадны́ вэ́ксаль gezgener Wchsel;

пратэрмінава́ны вэ́ксаль bgelaufener Wchsel;

про́сты вэ́ксаль igenwechsel m, Slawechsel m;

тэрміно́вы вэ́ксаль präziserter Wchsel;

вэ́ксаль на атрыма́нне Bestzwechsel m;

вэ́ксаль на прад’яўніка́ Stchwechsel m;

вэ́ксаль у заме́жнай валю́це Devisen [-vi:-] pl;

вэ́ксаль, які́ паві́нен быць апла́чаны ў пэ́ўны тэ́рмін Nchsichtwechsel m;

плаці́ць па вэ́ксалю inen Wchsel inlösen;

выдава́ць вэ́ксаль inen Wchsel usstellen;

прад’яві́ць вэ́ксаль inen Wchsel präsenteren [vrlegen];

трасі́раваць вэ́ксаль inen Wchsel trasseren [begben, zehen]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)