Verbum

анлайнавы слоўнік

хіміка́ліі

(н.-лац. chemicalia, ад лац. chemia < гр. chemeia = уменне плавіць метал)

хімічныя прэпараты, а таксама хімічныя вырабы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Прыпла́віць ’прыгнаць па вадзе’ (ТС). Рус. дыял. припла́вить ’тс’, при́плавь ’нешта прыбітае да берага, выгнутае вадой’, укр. при́плав ’прыстань’, чэш. připlaviti ’прынесці плынню, хваляй; сплавіць па рацэ’. Да плавіць ₁.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

pławić

I незак.

1. купаць;

pławić konie — купаць коней;

2. сплаўляць;

pławić drzewo — сплаўляць лес (дрэва)

II незак.

плавіць, расплаўляць;

pławić rudę — плавіць руду

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

хема-

(лац. chemia, ад гр. chemeia = уменне плавіць метал)

першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае паняццям «хімія», «хімічны».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Спла́вы ‘матачнае кровацячэнне’ (Арх. Федар.; паст., Сл. ПЗБ), ‘выдзяленні (у жанчын)’ (іўеў., Сл. ПЗБ). Блізкае славен. splȃv ‘аборт’, паводле Сноя₂ (685), да прасл. *jьzplavъ, аддзеяслоўнага назоўніка ад *jьzplaviti ‘сплавіць’. Суфіксальны дэрыват ад плавіць (гл.), параўн. аплавы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перапла́віць, ‑плаўлю, ‑плавіш, ‑плавіць; зак., што.

1. Расплавіць плаўленае. Пераплавіць волава яшчэ раз. // Ператварыць пры дапамозе плаўкі ў што‑н. іншае. Пераплавіць металалом. □ [Васіль Маркавіч:] — Вораг знайшоў сабе магілу на нашай зямлі. А тэхніку яго мы пераплавілі ў мірныя машыны. Скрыпка.

2. Расплавіць, паплавіць усё, многае. Пераплавіць усю руду.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каменяло́мня, ‑і; Р мн. ‑мень, Д ‑мням; ж.

Месца распрацоўкі выкапнёвага будаўнічага каменю і інш. горных парод; кар’ер. Мы цягнікі вадзілі, Палотны на фабрыках ткалі, Лес магутны валілі І ўмелі плавіць метал, У цёмных каменяломнях Белы вапняк ламалі, Гліну і торф здабывалі, — Гарачы ў нас запал! Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

smelt

[smelt]

v.t.

1) пла́віць (руду́)

2) ачышча́ць шля́хам плаўле́ньня

[smelt]

n., smelt, smelts

сты́нка f. (ры́ба)

III

[smelt]

v., p.t. and p.p. of smell

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

◎ Плаку́н ₄ ’човен’ (Яўс.), рус. наўг. плаву́н ’вялікая рыбацкая лодка, за якой ззаду ідуць (’плывуць’) рыбалоўныя сеткі’. Да прасл. *рla© > ь < *plavitL гл. плавіць (Талстой, Геогр., 175), параўн. серб.-харв. дыял. плав ’судна, лодка’.

◎ Плаку́н ₅ дрыгва, зыбаўка на балоце, каля возера’ (полац., ЛА, 2), ’топкае балота’ (пін., ЛА, 2). Да плаў i̯ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

verschmélzen

vt пла́віць, выплаўля́ць

2) перан. згурто́ўваць

vi (s) i (sich)

1) пла́віцца

2) зліва́цца (пра гукі, колеры)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)