пла́віць, пла́ўлю, пла́віш, пла́віць; пла́ўлены; незак., што.
Ператварыць цвёрдае цела ў вадкае шляхам награвання.
П. метал.
|| зак. распла́віць, -ла́ўлю, -ла́віш, -ла́віць; -ла́ўлены.
|| наз. плаўле́нне, -я, н. і пла́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж.
|| прым. плаві́льны, -ая, -ае.
Плавільная печ.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пла́віць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
пла́ўлю |
пла́вім |
| 2-я ас. |
пла́віш |
пла́віце |
| 3-я ас. |
пла́віць |
пла́вяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
пла́віў |
пла́вілі |
| ж. |
пла́віла |
| н. |
пла́віла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
пла́ў |
пла́ўце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
пла́вячы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
пла́віць несов. пла́вить; (воск и т.п. — ещё) топи́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пла́віць, плаўлю, плавіш, плавіць; незак., што.
Ператвараць цвёрдае цела ў вадкае шляхам награвання. Хочаш, плаў руду — чакаюць домны, Хочаш — ураджайнасць уздымай! Броўка. Вясна звінела ў парках раўчукамі, Шчапала лёд і плавіла снягі. Калачынскі. // Атрымліваць метал у выніку такога працэсу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пла́віць 1 ’сплаўляць (лес)’ (в.-дзв., лід., Сл. ПЗБ; ТС; Варл.), укр. пла́вити, рус. пла́вить ’сплаўляць па вадзе, гнаць з плынню’, ст.-рус. плавити ’тс’ (1504 г.), ’перапраўляць уплаў коней’, польск. pławić ’сплаўляць тавар’, ’купаць (скаціну)’, ’акунаць у ваду, рабіць так, каб нешта плыло’, н.-луж. plawiś ’сплаўляць (лес)’, ’купацца’, в.-луж. plawić ’сплаўляць’, чэш. plaviti, славац. plaviť, славен. pláviti ’тс’, серб.-харв. пла̏вити ’разлівацца (пра ваду) у разводдзе’. Прасл. *plaviti — каўзатыў да прасл. *pluli > плысці, плыць (гл.).
Пла́віць 2 ’пераўтвараць цвёрдае цела ў мяккае шляхам награвання’ (ТСБМ), укр. пла́вити, рус. пла́вить, стараж.-рус. плавити (1229 г.), польск. старое pławić (з 1466 г.), чэш. plaviti, славац. plaviť, славен. plavíti. Прасл. *plaviti ’тс’ — каўзатыў да прасл. *pluti ’плысці’ < і.-е. *pleu̯‑ ’цячы’ (Бязлай, 3, 51; Банькоўскі, 2, 621).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пла́витьI несов., техн. пла́віць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дапла́віць, ‑плаўлю, ‑плавіш, ‑плавіць; зак., што.
Скончыць плавіць, расплавіць усё без астатку. Даплавіць метал.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прапла́віць, ‑плаўлю, ‑плавіш, ‑плавіць; зак., што.
1. Падвергнуць плаўцы, пераплавіць. Праплавіць сто тон руды.
2. Плавіць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)