форма ўзаемадзеяння паміж папуляцыямі (арганізмамі), калі адна з іх адмоўна ўздзейнічае на другую без карысці для сябе і без адмоўнага ўплыву з боку той, на якую ўздзейнічае. Назіраецца, напр., паміж плесневымі грыбамі, што прадуцыруюць антыбіётыкі, і бактэрыямі, жыццядзейнасць якіх пры гэтым прыгнечваецца або істотна абмяжоўваецца; паміж драпежнікамі і птушкамі, якія іх суправаджаюць і здольныя наклікаць на іх ворага або ўскладніць паляванне. Гл. таксама Каменсалізм, Паразітызм.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
напраро́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., што і чаго.
1. Прадказаць. [Савіч:] — «Гангрэны няма. Праз тыдзень будзеш танцаваць. Калі-небудзь станеш добрым хірургам». Напрарочыў стары.Шамякін.Русыя косы і сінія вочы, што пажадаць вам і што напрарочыць?Дубоўка.
2. Прарочаннем наклікаць. Напрарочыць вымову. □ Ледзь толькі дождж перастаў, Галя сказала, капрызна надзімаючы вусны: — Ты напрарочыў дождж.Дамашэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
2. Прасядзеўшы, прабыўшы доўга дзе‑н., наклікаць на сябе якія‑н. непрыемнасці, бяду. — Я ўжо даўно думаю — што мне рабіць, — загаварыў Валодзя. — Так можна даседзецца да таго, што нехта прыйдзе, возьме мяне і ў палон да немцаў завядзе.Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
podpadać
незак. падпадаць; падыходзіць;
podpadać komuразм.наклікаць на сябе чый гнеў; трапляць пад гарачую руку
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
падазрэ́ннен. Verdácht m -(e)s; Verdächtigung f -;
выкліка́ць падазрэ́нне ўкаго-н. bei j-m Verdácht errégen;
наклі́каць на сябе́ падазрэ́нне sich verdächtig máchen, in Verdácht kómmen* [geráten*]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
дасту́кацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
1. Стукаючы, дабіцца адказу. Дастукацца ў хату. Дастукацца да суседзяў. □ [Штанюк] рэдка калі высоўваецца на вуліцу, і ў двор да яго не так лёгка дастукацца.Сабаленка.//Разм. Дасягнуць свайго настойлівымі намаганнямі. Мікалай Камароўскі два разы ездзіў у раён.., а нічога адразу дастукацца не мог.Чорны.
2.Разм. Адмоўнымі паводзінамі наклікаць на сябе бяду, непрыемнасці. — Эх, Андрэй, Андрэй, да чаго ж ты дажыў, да чаго ж дастукаўся: ні раздолля табе, ні жазлоў, ні пуцёвак. Стой, гібей са сваёй кукушкай-свістушкай!Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Hass
m -es (aufA) няна́вісць (да каго-н.)
auf j-n ~ háben [hégen] — ненаві́дзець каго́-н.
sich (D) j-s ~ zúziehen* — наклі́каць на сябе́ чыю́-н. няна́вісць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
зало́м1, ‑а і ‑у.
1.Дзеяннепаводледзеясл. заломваць — заламаць 1 (у 1 знач.).
2.‑а. Заломленае месца на чым‑н. Залом на суку.// Круты, рэзкі выгіб, паварот чаго‑н. [Адась Гушка] знік за заломам акопа.Чорны.Строга звёўшы тонкія, з сярдзітым заломам бровы,.. [Малання] азірнулася.Мележ.
3.‑а. Зблытаны і заламаны чараўніком пук жытніх сцяблоў, які, па ўяўленню забабонных людзей, мог наклікаць бяду на гаспадара нівы. Вядзьмар і шэпча, і заломы вырывае, і ўсялякім чарадзействам займаецца.Якімовіч.
•••
Заламаць заломгл. заламаць 1.
зало́м2, ‑а, м.
Буйны і тлусты каспійскі селядзец. Ужо запаўняюць шырокія бочкі Срабрыстыя омулі, сыты залом.Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
przykrość
przykroś|ć
ж. прыкрасць; непрыемнасць; засмучэнне; шкадаванне;
z ~cią zawiadamiam, że ... — з засмучэннем (шкадаваннем) паведамляю вам, што...;
narażać kogo na ~ci — наклікацьна каго непрыемнасці
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
head2[hed]v.
1. (for) накіро́ўвацца, трыма́ць курс
2. узнача́льваць, кірава́ць
3. стая́ць напе́радзе, быць пе́ршым (у спісе, чарзе і да т.п.)
4. пачына́ць, быць загало́ўкам
5. забіва́ць/адбіва́ць мяч галаво́й (у футболе)
♦
be heading/headed for smth.накліка́ць (бяду), напро́швацца (на непрыемнасці)
head off[ˌhedˈɒf]phr. v.
1. паказа́ць пра́вільную даро́гу (каму-н.); накірава́ць у пра́вільным напра́мку (каго-н.)
2. прадухіля́ць, адхіля́ць; папярэ́джваць
head up[ˌhedˈʌp]phr. v. узнача́льваць, кірава́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)