miecz
м. меч;
miecz Damoklesa — Дамоклаў меч;
krewny po ~u — сваяк па мужчынскай лініі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
плазмага́мія
(ад плазма + -гамія)
зліццё цытаплазмы мужчынскай і жаночай палавых клетак пры запладненні; папярэднічае карыягаміі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Падаплёка ’падбіўка ў (мужчынскай) сарочцы’ (Бяльк., Касп., Мат. Гом., Малчанава, Мат. культ.). Рус. літар. подоплёка ’унутраны сэнс’, дыял. ’падбіўка ў сялянскай кашулі’, укр. підіпле́чка ’падаплёка’. Ад пад і плячо (Фасмер, 3, 299). Гродз. падапле́чка ’накладка з ваты на плечы’ (Сцяшк.), відаць, пад семантычным уплывам пле́чыкі ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сінга́мія
(ад гр. syngamos = з’яднаны шлюбам)
з’яднанне мужчынскай і жаночай палавых клетак (гамет) з утварэннем зіготы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
апладня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., каго-што.
1. Даваць пачатак развіццю арганізма шляхам зліцця мужчынскай і жаночай палявых клетак.
2. перан. Станавіцца крыніцай творчай сілы. Творчасць рамантыкаў прагрэсіўных апладняў рэвалюцыйна-дэмакратычны і нацыянальна-вызваленчы рух, які раз-пораз успыхваў у розных частках Еўропы. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жабо́
(фр. jabot, ад jabos = птушыны валляк)
аздоба з карункаў або лёгкай тканіны вакол каўняра ці на грудзях мужчынскай сарочкі, жаночай блузкі.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
патрыліне́йны
(ад лац. pater, -tris = бацька + лінія)
заснаваны на сваяцтве па бацькоўскай, мужчынскай лініі (напр. п. род).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
агна́ты1
(лац. agnatus = сваяк па бацьку)
1) члены старажытнарымскай сям’і, якія паходзілі па мужчынскай лініі ад аднаго родапачынальніка, а таксама тыя, якія ўваходзілі ў сям’ю пры ўсынаўленні або шлюбе (параўн. кагнаты);
2) кроўныя сваякі-мужчыны германскай сям’і, звязаныя паходжаннем па мужчынскай лініі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Прыра́мак ’каўнер’ (Юрч.), ’пагон (наплечны знак адрознення)’, прыра́мка ’наплечнае ўпрыгожванне ад каўнера да рукава’ (ашм., Стан.), прыра́мкі ’кавалкі палатна, якія падшываюцца пад плечы ў сарочках’ (смарг., Шатал.), ’палоскі, накладкі на плячах мужчынскай кашулі’ (Ян.), прыра́мык ’істужка палатна, нашытая наперадзе у рубашцы, у якой праразаюцца петлі для зашпільвання’ (Бяльк.). Гл. ра́ме, рамяно́) ’плячо’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
фіксатуа́р
(фр. fixatoire, ад лац. fixus = нерухомы, нязменны)
памада для прыгладжвання валасоў, якая надае мужчынскай прычосцы адпаведную форму.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)