крамні́на, ‑ы, ж.

Разм. Матэрыя фабрычнага вырабу. [Кастусь] пачаў угаворваць [Волечку] не шкадаваць тых грошай за каня і набраць крамніны на плацце. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ткані́на, -ы, мн. -ы, -ні́н, ж.

1. Выраб, атрыманы ў працэсе ткання на ткацкім станку; матэрыя, матэрыял.

Ільняныя тканіны.

2. перан. Аснова, змест чаго-н.

Т. сюжэта.

|| прым. ткані́нны, -ая, -ае (да 1 знач.) і ткані́навы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Маце́рыя ’матэрыя, тканіна’ (Бяльк.). З рус. материя ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мате́рия в разн. знач. матэ́рыя, -рыі ж.;

◊

говори́ть о высо́ких мате́риях гавары́ць аб высо́кіх матэ́рыях.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

антыматэ́рыя

(ад анты- + матэрыя)

гіпатэтычная субстанцыя, утвораная з антыатамаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

рэ́чыва, ‑а, н.

Тое, з чаго складаецца фізічнае цела; матэрыя. Арганічнае рэчыва. Выбуховае рэчыва.

•••

Абмен рэчываў гл. абмен.

Крытычны стан рэчыва гл. стан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

субста́нцыя, ‑і, ж.

1. Аб’ектыўная рэальнасць, матэрыя ў адзінства ўсіх форм яе руху. Матэрыяльная субстанцыя.

2. Першааснова, сутнасць усіх рэчаў і з’яў. Субстанцыя глебы.

[Лац. substantia.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Voal

[voa:l]

m -, -s вуа́ль (матэрыя)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Рэ́чыва ’тое, з чаго складаецца фізічнае цела; матэрыя’ (ТСБМ). Калька з рус. вещество.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Субста́нцыя ’матэрыя; першааснова’ (ТСБМ, Некр. і Байк.); ст.-бел. субстанция ’ежа’, ’злучэнне; матэрыя; маса’, ’маёмасць’ (Ст.-бел. лексікон) запазычана праз ст.-польск. substancyja ’тс’ або непасрэдна з лац. substantia ’сутнасць; уласнасць; наяўнасць’ (Булыка, Лекс. запазыч., 77). У сучаснай літаратурнай мове, хутчэй за ўсё, з рус. субстанция.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)