набы́чваць

‘выгінаць, выстаўляць наперад, напружваць што-небудзь (лоб, грудзі, жывот і пад.)’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. набы́чваю набы́чваем
2-я ас. набы́чваеш набы́чваеце
3-я ас. набы́чвае набы́чваюць
Прошлы час
м. набы́чваў набы́чвалі
ж. набы́чвала
н. набы́чвала
Загадны лад
2-я ас. набы́чвай набы́чвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час набы́чваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

набы́чыць

‘выгнуць, выставіць наперад, напружыць што-небудзь (лоб, грудзі, жывот і пад.)’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. набы́чу набы́чым
2-я ас. набы́чыш набы́чыце
3-я ас. набы́чыць набы́чаць
Прошлы час
м. набы́чыў набы́чылі
ж. набы́чыла
н. набы́чыла
Загадны лад
2-я ас. набы́ч набы́чце
Дзеепрыслоўе
прош. час набы́чыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

гак², выкл., у знач. вык. (разм.).

Ужыв. са знач. дзеяслова гакнуць (гакнуцца).

Мядзведзю гак у лоб!

Паслізнуўся і гак аб камень.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лабавы́, -а́я, -о́е.

1. Накіраваны ў лоб; франтальны.

Лабавая атака.

Л. удар.

2. Размешчаны ў пярэдняй частцы чаго-н.

Лабавое шкло аўтамабіля.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мо́ршчыць несов., в разн. знач. мо́рщить;

м. лоб — мо́рщить лоб;

ве́цер м. ваду́ — ве́тер мо́рщит во́ду

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чупры́на, -ы, мн. -ы, -ры́н, ж.

Пасма валасоў, якая спадае на лоб або ўзнімаецца над ілбом; чуб; а таксама валасы наогул.

Густая ч.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

забры́ць, -ы́ю, -ы́еш, -ы́е; -ы́ты; зак., каго.

Прызнаць годным да вайсковай службы.

◊

Забрыць лоб каму (уст.) — узяць у салдаты.

|| незак. забрыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пярша́к, першаку́, м. (разм.).

1. Тавар першага гатунку.

2. Першая, самая моцная самагонка.

Хапіў першаку, дык аж вочы на лоб.

|| памянш. першачо́к, -чку́, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., што.

Церці злёгку, час ад часу.

П. лоб.

П. рукі (таксама перан.: адчуваць задавальненне, нядобрую радасць з прычыны чаго-н.; разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лабо́к, -бка́, мн. -бкі́, -бко́ў, м.

1. гл. лоб.

2. Узвышэнне ў ніжняй частцы жывата на месцы зрашчэння пярэдніх касцей таза (спец.).

|| прым. лабко́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)