недато́пак, ‑пка, м.
Абл. Стары, паношаны чаравік, бот, лапаць. «Няхай Андрэй сам цяпер даношвае свае лапці, а то ўсё мне чужыя недатопкі аддаюць», — думае Сцёпка. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ По́хлапні ’моцныя, густа сплеценыя лапці з анучамі да кален’ (Сержп., Отч., 5; паўн.-усх., КЭС). Да пахлапень (гл.), паводле тыповай мадэлі, параўн. пыхрясьні ’прыгожыя лыкавыя лапці’, шчарбаты ’лапці, якія складаліся толькі з падэшвы’ і пад. Падрабязней пра назвы абутку гл. Мацкевіч, Грынавяцкене, БЛ, 43, 3–19, а таксама Вахрас, Наим. об., 29.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гу́лі, ‑яў; адз. няма.
Разм. Гулянне, забава. Балі ды гулі ў лапці абулі. З нар. Эх, як весела жыць: песні, музыка... Ну, гуляй, каму хочацца гу́ляў... Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лапцю́жнік, ‑а, м.
Разм. Той, хто носіць лапці; селянін-бядняк. Калачык стаяў перад вачамі — звычайны чалавек, бядак, лапцюжнік, галодны Сцяпан... Чарнышэвіч. // перан. Пагард. Пра адсталага, некультурнага чалавека.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фарбава́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад фарбаваць.
2. у знач. прым. Пакрыты фарбай. Фарбаваная падлога. □ Гаспадар прырыхтаваў ужо.. [салдату] лапці, .. вопратку — кароткую, з фарбаванага палатна. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
подковы́рка ж.
1. (действие) падкалу́пліванне, -ння ср.;
2. (переплетение у лаптей) падплёт, -ту м.;
ла́пти с подковы́ркой падпле́ценыя ла́пці (ла́пці з падплётам);
3. перен. падкалу́пліванне, -ння ср.; шпі́лька, -кі ж.;
сло́ва не ска́жет без подковы́рки разг. сло́ва не ска́жа без шпі́лькі;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падпле́сці, ‑пляту, ‑пляцеш, ‑пляце; ‑пляцём, ‑плецяце; пр. падплёў, ‑пляла, ‑пляло; заг. падпляці;зак., што.
1. Прыплятаючы знізу, пакрыць дадатковым слоем. Падплесці лапці.
2. Разм. Уплесці, прыплесці дадаткова. Падплесці пугу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лазавікі́ лазовыя лапці’ (Касп.). Да лаза, лазовы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
патырча́ка, ‑і, ДМ ‑чацы, Р мн. ‑чак; ж.
Тое, што і патарчака. На нагах — лапці, сплеценыя спецыяльна для рыбалкі, каб не прасадзіць пад вадою нагу аб якую патырчаку. Місько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
царо́к, ‑рка, м.
Памянш.-зніж. да цар (у 1 знач.). Да чаго ж мы дажыліся! Эх, падвёў ты нас, царок! Каб табе даў бог на старасць Лапці, торбу і кіёк. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)