ла́пці (ед. ла́паць, -пця м.) ла́пти

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Абу́ць у ла́пці ’абмахляваць’ (Шат.), (параўн. абармот (гл.) ’махляр’ < аборо‑мот) = ’зрабіць лапцюжнікам’, г. зн. чалавекам дурным. Параўн. яшчэ ўкр. обути (узути) у постоли.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ла́паць

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ла́паць ла́пці
Р. ла́пця лапце́й
Д. ла́пцю лапця́м
В. ла́паць ла́пці
Т. ла́пцем лапця́мі
М. ла́пці лапця́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

лазавікі́, -о́ў, адз. лазавік, -а́, м. (разм.).

Лапці з лазы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ла́паць¹, -пця, мн. -пці, -пце́й, м.

1. Плецены абутак з лыка, бяросты ці вяровак.

Лазовыя лапці.

2. перан. Адсталы, некультурны чалавек.

◊

Абуць у лапці (разм., жарт.) — абдурыць, ашукаць і пасмяяцца з каго-н.

|| памянш. ла́пцік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 знач.).

|| прым. ла́пцевы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абу́ць, абу́ю, абу́еш, абу́е; абу́ты; зак., каго-што.

1. Надзець на ногі сабе ці каму-н. абутак.

А. боты.

2. Забяспечыць каго-н. абуткам.

Трэба на зіму дзяцей а.

◊

Абуць у лапці — абхітрыць, давесці да беднасці.

Гу́лі не аднаго ў лапці абулі (прыказка).

|| незак. абува́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гу́лі, -яў (разм.).

1. Гулянне, забава.

Пайсці на г.

2. Марнае правядзенне часу.

Г. не аднаго ў лапці абулі (прыказка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разбарса́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што (разм.).

Выцягнуць абору (з лапця).

Хлопец сеў, разбарсаў лапці.

|| незак. разбэ́рсваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лы́ка, -а, мн. -і, лык, н.

Луб маладой ліпы і некаторых іншых дрэў у выглядзе вузкіх палос, з якіх плятуць лапці.

Драць л.

Лапці з лык.

◊

Лыка не вяжа хто (разм.) — настолькі п’яны, што ледзь можа гаварыць.

Не лыкам шыты хто (разм.) — разумее, умее не горш за іншых

|| памянш. лы́чка, -а, мн. -і, -аў, н.

|| прым. лы́кавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ла́поть ла́паць, -пця м.;

◊

ла́пти плести́ ла́пці пле́сці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)