прэтэнцыёзны
(рус. претенциозный, ад фр. pretentieux = патрабавальны)
1) надуманы, манерны (напр. п-ая архітэктура);
2) які прэтэндуе на значнасць, арыгінальнасць (напр. п-ыя паводзіны).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ощути́тельность
1. адчува́льнасць, -ці ж.;
2. адчува́льнасць, -ці ж.; прыме́тнасць, -ці ж. прыкме́тнасць, -ці ж.; зна́чнасць, -ці ж.; см. ощути́тельный;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падрабне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее.
1. Стаць дробным, драбнейшым. Дождж, які перад гэтым ліў як з лубу, спачатку падрабнеў, затым перастаў зусім. Сіняўскі. Лес падрабнеў — пайшлі нізкія тонкія елкі. Пташнікаў.
2. перан. Страціць унутраную значнасць, стаць пасрэдным. — Эхе-хе, мая дзяціна, — Уздыхнуў Даніла дзед: — Падрабнела і людзіна, Падрабнеў цяпер і свет. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прэтэнцыёзны
(фр. prétentieux = патрабавальны, ад лац. praetendere = дамагацца)
1) надуманы, манерны (напр. п-ая архітэктура);
2) які прэтэндуе на значнасць, арыгінальнасць (напр. п-ыя паводзіны).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
кашто́ўнасць, ‑і, ж.
1. Важнасць, значнасць чаго‑н. Эстэтычная каштоўнасць твора. Пазнавальная каштоўнасць.
2. Каштоўная рэч. Партэр выглядаў шыкарна: калыхаліся султаны вячэрніх жаночых прычосак, ззялі сапраўдныя і фальшывыя каштоўнасці. Самуйлёнак. Максім здзівіўся, убачыўшы гэтулькі кніг, ён ведаў, што пасля акупацыі кнігі былі найвялікшай каштоўнасцю. Шамякін. // перан. З’ява, прадмет, якія маюць вялікае грамадскае значэнне. Духоўныя каштоўнасці. Культурныя каштоўнасці. Матэрыяльныя каштоўнасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
значэ́нне, ‑я, н.
1. Сэнс, змест. Прамое і пераноснае значэнне. □ Да вушэй ігракоў даляталі толькі словы, але не значэнне іх: звон срэбра .. глушыў іх. Колас. Зараз усё наваколле перад .. поглядам [Білі] набыло новае значэнне. Гамолка.
2. Важнасць, значнасць. Гістарычнае значэнне. Прадпрыемства агульнасаюзнага значэння. □ Тыя здарэнні, што наспяваюць у гушчы рыжскіх рабочых, маюць агромністае, усерасійскае значэнне. Гартны. // Грамадская роля, прызначэнне. Выхаваўчае значэнне мастацкай літаратуры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Кашто́ўны ’які дорага каштуе, мае вялікую цану’, ’які мае важнае, істотнае значэнне; вельмі патрэбны’ (ТСБМ), кашто́ўнасць ’важнасць, значнасць чаго-н.’; ’каштоўная рэч’, ’з’ява, прадмет, якія маюць вялікае грамадскае значэнне’ (ТСБМ). Асноўным словам, ад якога ўтвораны шматлікія дэрываты, з’яўляецца кошт, вядомае ўжо ў ст.-бел. мове з XVI ст. Таксама з XVI ст. засведчаны (гл. Булыка, Запазыч., 174) і вытворныя каштовный, коштовность. Хоць гэтыя дэрываты чыста тэарэтычна маглі ўтварыцца ў ст.-бел. мове ад асноўнага слова кошт, верагодна лічыць, што і яны з’яўляюцца непасрэднымі паланізмамі (тым больш, што для іх ёсць дакладныя прататыпы ў польск. мове; параўн. польск. kosztowny, kosztowność).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
згрупава́ць, ‑пую, ‑пуеш, ‑пуе; зак., каго-што.
Аб’яднаць у групу (групы); размясціць групамі. Згрупаваць ударныя сілы войск. □ За гады вучобы ў школе Лена згрупавала вакол сябе верных сябровак. Няхай. // Раскласіфікаваць на аснове якіх‑н. аднародных прымет. Згрупаваць дэталі па іх форме. □ Калі згрупаваць фактары, якія залежаць і не залежаць ад прыродных умоў, і зрабіць разлік, то значнасць фактару прыродных умоў для прадукцыйнасці працы будзе больш відавочнай. «Весці».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здрабне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
1. Стаць дробным, драбнейшым (па велічыні, памерах). І ўдалечыні ўсё адсунулася назад, здрабнела і ледзь віднелася праз белую смугу зімовага дня. Чарнышэвіч. Вецер пачаў сунімацца, дождж здрабнеў, і ў небе крыху пасвятлела. Ляўданскі. // Схуднець, змізарнець. Твар здрабнеў.
2. перан. Страціць значнасць, стаць менш істотным. Работу сваю Марына палюбіла і праз нейкі месяц зразумела, што .. адразу здрабнелі ўсе іншыя інтарэсы. Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аўтарытэ́т
(ням. Autorität, ад лац. auctoritas = уплыў, значнасць)
1) агульнапрызнанае значэнне, уплыў, якімі карыстаецца якая-н. асоба дзякуючы плённай дзейнасці ў пэўнай галіне (у навуцы, мастацтве, палітыцы і г. д.);
2) асоба, якая карыстаецца ўсеагульнай павагай, прызнаннем, мае ўплыў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)