1. Пярэдняя частка галавы ў жывёлы. Падабраў [Марцін] з-пад конскай морды ў абярэмак сена і, паклаўшы на калёсы, стаў запрагаць каня.Мележ.Цялушка .. трасе галавою і выцягвае морду.Колас.
2.Груб. Твар чалавека. [Дзед:] — Па мордзе, голубе, відаць — шкадлівы ты чалавек.Бажко.// Ужываецца як лаянка. — Пашавельвайся хутчэй, бандыцкая морда! — крыкнуў .. [чырвонаармеец], нарэшце.Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́рчыкм.
1. (упряжное приспособление) валёк;
2. (способ упряжки) пристя́жка ж.;
запрага́ць на в. — запрята́ть в пристя́жку;
хадзі́ць на ~ку — ходи́ть в пристя́жке
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
bespánnen
vt
1) абця́гваць; наця́гваць
2) (mitD) запрага́ць (коней у воз і г.д.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ánspannen
1.
vt
1) запрага́ць
2) наця́гваць; напру́жваць
2.
(sich)
1) наця́гвацца
2) напру́жвацца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
éinspannen
vt
1) запрага́ць (коней)
2) наця́гваць (на што-н.)
3) разм. загружа́ць рабо́тай
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Апераза́ць, падпераза́ць (‑цца). Укр.оперезати, підперезати(ся), славен.pręzati ’звязваць’ (ці не сюды і значэнне ’быць павінным, глядзець’, параўн. oprę́zati ’чакаць, сачыць’). Рус.дыял.подперезать (паўдн., зах.). Сюды ж адносяць серб.-харв.запре́затизапрагаць’ (калі яно не да іншага кораня запрагаць, на што ўказвае не толькі форма за̀прежем, але і суфіксацыя; аднак Вук Караджыч не даваў гэтага значэння, а даваў значэнне ’апяразваць’, таму, магчыма, у сербскахарвацкай мове адбылася кантамінацыя кораняў през‑ і преж‑/прег‑ у гэтым слове). Ст.-бел.оперезати (Анічэнка, Праблемы філал., 11). Праслав.дыял.*perzati — дзеяслоў ад імя *perzъ ці прыназоўніка *perz‑ ’праз’. Назоўнік *perzъ мог азначаць ’пояс’; рэканструкцыя праславянскай формы можа адбывацца не толькі на базе беларускай, украінскай, сербскахарвацкай моў, як лічыць Трубачоў, але і славенскай. Міклашыч, 244; Трубачоў, Праспект, 71–72; Слав. языкозн., V, 176, 186. Развіццё значэння ад ’аперазаць’ да ’сцебануць’ у беларускай і ўкраінскай ’мовах цалкам, магчыма, аўтаномна ад іншых славянскіх.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Спра́жка ‘засцежка’ (ТСБМ, Нас., Некр. і Байк., Шат., Стан., Пятк. 2, Сл. ПЗБ, ЛА, 4). Параўн. польск.sprzążka ‘тс’, славен.préga ‘тс’, балг.радоп.спрʼо̂га, спро̂жда ‘тс’. Узыходзіць да *pręgti, прадстаўленага ў спрагаць (гл.), запрагаць, выпрагаць і інш. Гл. пражка. Куркіна (Диал. структура, 69) узводзіць да *sъprǫdja/*sъprędja ад *sъprędti, роднасным літ.sprę́sti ‘абцягваць, вымяраць’, чаму пярэчыць балгарская форма з г. Гл. таксама Брукнер, 436; Фасмер, 3, 394.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
tackle
[ˈtækəl]1.
n.
снасьць f.
а) fishing tackle — рыба́цкая снасьць
б) снасьць для ве́тразяў
2.
v.
1) бра́цца
to tackle the problem — бра́цца за прабле́му
2) хапа́ць, лаві́ць
3) запрага́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Папру́га ’раменны пояс або наогул пояс; частка збруі для ўмацавання сядла, падсядзёлка на спіне каня’ (ТСБМ, Нас., Сл. ПЗБ), попру́га ’тс’ (ТС, Сл. Брэс.), ’скураны пояс’ (Янк., Янк. 2, Маш., Сцяшк., ДАБМ, 931), ’частка збруі’ (Шат.), попруга ’частка збруі’ (Маслен.), папру́жка ’раменны пояс’ (Шат.), з іншым прэфіксам падпру́га ’папруга’. Рус.подпру́га, укр.попру́га, царк.-слав.попрѧга, польск.poprąg, poprąga, чэш., славац.popruh, славен.podprȏga. Ад prǫg‑, pręgati (гл. запрага́ць) (гл. Праабражэнскі, 2, 137; Фасмер, 3, 300; Махэк₂, 472).