Verbum

анлайнавы слоўнік

зату́заць ¹, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.

Замучыць, стаміць (каня), чэста тузаючы лейцамі. // Тузаючы, замарыць. Сябрукі, адбіраючы жорава, затузалі хлопца так, што ён самлеў. Брыль.

зату́заць ², ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пачаць тузаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замо́раны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад замарыць.

2. у знач. прым. Моцна стомлены, змучаны. Замораны выгляд. □ Лабановічу кінулася ў вочы, што людзі, з якімі ён тут сустракаўся, былі дробныя, худыя, замораныя. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Скандры́чыцца ‘памерці, здохнуць’ (Бяльк., Юрч. Вытв.), таксама сканды́чыць ‘звесці са свету, замарыць’, сканды́чыцца ‘кончыць жыццё ў муках’ (Нас.). Рус. смаг., бранск скандры́читься ‘акалець (памерці)’; параўн. таксама рус. пск., цвяр. кандрычить ‘біць’, смаг. ‘здзекавацца, мучыць’ (гл. кандрычка). Фасмер (3, 632) ставіць пытанне аб магчымай сувязі з кондрашка ‘апаплексічны ўдар’, якое, відаць, па прычыне табу ад уласнага імя Кондратий (Фасмер, 2, 310).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

namordować

зак.

1. пазабіваць, пазнішчаць;

2. замарыць, утаміць, стаміць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

умары́ць разм.

1. zu Tóde quälen, úmbringen* vt;

умары́ць го́ладам verhúngern lássen*;

2. (замарыць, знясіліць) entkräften vt erschöpfen vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

го́лод в разн. знач. го́лад, -ду м.;

замори́ть го́лодом замары́ць го́ладам;

◊

го́лод не тётка погов. го́лад не цётка;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

umorzyć

зак.

1. пагасіць, ануляваць;

2. спыніць;

umorzyć sprawę — спыніць справу;

3. замарыць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

húngern

vi галада́ць, быць гало́дным

mich húngert — я хачу́ е́сці

sich zu Tóde ~ — замары́ць сябе́ го́ладам

sich gesúnd ~ — вы́лячыцца гало́днай дые́тай

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

умори́ть сов., в разн. знач. змары́ць, замары́ць;

прогу́лка его́ умори́ла прагу́лка яго́ змары́ла;

он умори́л меня́ свои́м расска́зом ён замары́ў мяне́ сваі́м апо́ведам;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чарвя́к, ‑а; мн. чэрві, чарвей і чарвякі, ‑оў; м.

1. Беспазваночны жывёльны арганізм з доўгім мяккім целам, без канечнасцей і ярка выражанай галавы. Выходжу на луг, на Свіслач шыбую — Ды з вудамі, з хлебам, з чарвямі і босы. Колас. Сям-там відны былі аратыя, чорныя гракі хадзілі за імі, падбіраючы чар вякоў. Чарнышэвіч.

2. перан. Пра нікчэмнага, агіднага чалавека. [Насця:] — Дык гэта ты прадаў Андрэя? Чарвяк ты няшчасны! Погань ты! Шамякін.

3. перан.; чаго. Пра пачуццё або стан, які працяглы час турбуе, назаляе, падрывае маральныя сілы чалавека. Чарвяк цікаўнасці не даваў.. [жонцы] спакою. Дамашэвіч.

4. Спец. Зубчастае кола ў выглядзе шрубы.

•••

Дажджавы чарвяк — чырвоны земляны чарвяк.

Раснічныя чэрві — клас плоскіх чарвей з целам, пакрытым раснічкамі.

Шаўкавічны чарвяк — вусень тутавага шаўкапрада.

Замарыць чарвяка гл. замарыць.

Карміць чарвей гл. карміць.

Трапілася чарвяку на вяку гл. трапіцца.

Чарвяк есць (смокча) каго — пра душэўныя пакуты, сумненні, якія церпіць хто‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)